Quang Nguyên
(Washington)
(VNTB) – Những năm có nhiều sâu róm loại này, ứng cử viên đảng Dân Chủ trở nên Tổng Thống. Năm có ít, ứng viên Cộng Hòa sẽ ngồi vào Nhà Trắng.
Tối thứ Hai 26, tháng 9 sẽ diễn ra cuộc trống mái, mặt đối mặt trên cùng một sân khấu giữa hai ứng cử viên TT Mỹ. Cuộc tranh luận giữa Hillary Clinton và Donald Trump sẽ tập trung vào những vấn đề quốc gia đại sự.
Theo như cuộc thăm dò cử tri mới đây của tờ Washington Post và đài truyền hình ABC News, số cử tri toàn quốc ủng hộ bà Clinton là 46% so với số ủng hộ cho ông Trump 44%. Con số này sẽ thay đổi trong thời gian tới. Chỉ hơn thua nhau một lá phiếu, người sẽ ăn cả, kẻ sẽ ngã về không.
Dù Mr. Trump chỉ thắng 4, so với Clinton 6, qua các cuộc bầu cử sơ bộ tại các swing states, tiểu bang số cử tri ủng hộ hai đảng tương đương, cũng đã làm nhiều người ngạc nhiên một cách thích thú, nhưng ông cũng làm cho đảng Cộng Hòa chia rẽ khi đại hội đảng bầu để chỉ định ông là ứng cử viên Tổng Thống. Nhiều đảng viên, như Michael Bloomberg cựu thị trưởng thành phố New York, Jeb Bush: Cựu thống đốc tiểu bang Florida, cựu ứng viên TT, từ chối bầu cho ông, tuy nhiều người trong đảng lên tiếng ủng hộ ông. Bác sĩ phẫu thuật nổi tiếng Ben Carson, người cho thấy thái độ từ tốn, đạo đức của ông trong các cuộc tranh luận vòng bầu cử sơ bộ dù vẫn không che dấu sự lo âu, e ngại cũng lên tiếng ủng hộ Trump. Mới đây nhiều tướng lãnh, những người không đảng phái, lên tiếng ủng hộ khi ông đưa ra chương trình tăng cường sức mạnh quốc phòng. Nhưng ông gây thêm kẻ ghét bỏ ngay trong nội bộ đảng khi xúc phạm đến TNS, nguyên cựu tù nhân chiến tranh Việt Nam, John McCain.
Bà Clinton cũng trong tình trạng không khác gì đối thủ. Số người ủng hộ ứng viên cùng đảng, thượng nghị sĩ Bernie Sanders, bị bà đánh bại cũng không hoàn toàn dồn phiếu cho bà. Mặc dù bà đang được TT Obama ủng hộ mạnh mẽ, nhưng nhiều người trước kia bỏ phiếu cho ông này tỏ ý không muốn bỏ phiếu cho bà. Về các vấn đề kinh tế và chống khủng bố, người tin tưởng ủng hộ ông Trump vượt hơn hẳn bà Clinton. Về vấn đề giải quyết các xung đột quốc tế nhiều người tin tưởng bà cựu bộ trưởng ngoại giao hơn nhà doanh nhân thành đạt có tài sản cá nhân trên nhiều quốc gia không cùng lợi ích với Mỹ. 54% đồng tình với bà Clinton về vấn đề phá thai và hôn nhân đồng tính, nhưng người Công giáo và những người bảo thủ hầu hết đồng tình với Trump. Sức khỏe của bà cũng bị nhiều người lưu ý. Cách biệt người ủng hộ bà so với đối thủ đang hẹp dần từ 8% xuống 4% và bây giờ là 2%.
Chả riêng nhiều cử tri Mỹ vẫn chần chừ chưa biết sẽ bỏ phiếu cho ai, những con sâu róm lông lá đáng sợ, woolly bear caterpillars, cũng chưa biết bầu cho ai. Theo Eric LoPresti, một nhà sinh vật học về côn trùng và chim thuộc trường đại học California, nghiên cứu về con sâu róm nói trên, số lượng sâu này có khoảng cách thay đổi rộng rãi hàng năm. Có năm rất nhiều. Có năm ít. Từ 1984, sự thay đổi này lặp đi lập lại thường xuyên như rập theo khuôn mẫu. Những năm có nhiều sâu róm loại này, ứng cử viên đảng Dân Chủ trở nên Tổng Thống. Năm có ít, ứng viên Cộng Hòa sẽ ngồi vào Nhà Trắng. Các nhà nghiên cứu không chắc có phải các con sâu róm loại này thích bỏ phiếu cho phe đảng Dân Chủ như họ thấy không. Chuyện này được viết trên blog Natural Musings và được báo Washington Post đưa lại.
Năm nay, các chú sâu róm này đang chần chừ chưa biết bầu cho ai! Tháng Ba, Eric LoPresti và các sinh viên cùng cộng tác đếm sâu vùng vịnh phía bắc San Francisco thấy số sâu róm không rộ lên nhiều như các năm Đảng Dân Chủ thắng cử. Như vậy có chắc Mr. Trump thuộc đảng Cộng Hòa sẽ trở thành Tổng Tư Lệnh Tối Cao Quân đội? Không hẳn vậy. Theo các số liệu trước đây, số lượng sâu kỳ này tuy ít, nhưng còn cao hơn tới 36% số sâu trong những năm đảng Cộng Hòa thắng cử. Cứ theo số các con sâu róm thích tham gia chính trị, các nhà nghiên cứu cũng không dám cả quyết đảng nào sẽ thắng.
Tối hôm có cuộc tranh luận, đường xá sẽ vắng xe một phần, trong nhiều gia đình, có lẽ không ồn ào bằng những ngày truyền hình trực tiếp các trận football, chơi banh bầu dục, nhưng cãi cọ giữa hai vợ chồng hay ông bố với con trai bênh vực “gà” của họ sẽ căng thẳng không kém những gì diễn ra trên màn hình, trong đó biết đâu có gia đình nhà Bush. Khác với chồng và con trai, hai ông Tổng Thống Cộng Hòa cha và con, còn đang ngần ngừ chưa biết có nên bỏ phiếu cho “đồng chí” Trump của mình, cựu đệ nhất phu nhân Barbara Bush thẳng thừng cho đài truyền hình CBS biết bà sẽ không bỏ phiếu cho ông này. “Tôi nói cho biết nhé, không thể nào tin vào tai mình được ,Tôi không biết làm sao các bà các cô lại có thể bầu cho một kẻ đã nói với phóng viên Megyn Kelly như thế.”, ” Chúng ta biết khi nói với cô ấy như vậy, ông ta hàm ý gì, thật khủng khiếp” “I mean, unbelievable. I don’t know how women can vote for someone who said what he said about Megyn Kelly, it’s terrible,” “And we knew what he meant too.” Sau một cuộc tranh luận vòng sơ kết, Donald Trump nổi giận nói về nữ phóng viên Megyn Kelly của đài FOX News:”.. Cô ta bắt đầu chất vấn tôi đủ thứ ngu ngốc, anh có thể nhìn thấy máu từ trong mắt cô ta, máu ra khắp người của cô ta đấy”.
Cuộc thư hùng chưa có tiền lệ giữa một người từng 2 lần là Đệ Nhất phu nhân, cựu bộ trưởng ngoại giao, thường xuyên được cố vấn bởi con cáo già Henry Kissinger, nói năng hòa nhã, đúng phép và một doanh nhân thành đạt, ăn nói thẳng ruột ngựa, có phần bặm trợn được rất đông người mong chờ. Số khán giả dự trù sẽ vượt qua lượng người xem các trận banh bầu dục gấp hai lần. Kết quả thăm dò số người ủng hộ cả hai bên sẽ công bố ngay sau khi kết thức cuộc tranh luận.
Ngoài Mỹ , còn có rất nhiều đài truyền hình ngoại quốc sẽ phát hình về cuộc tranh luận này và hai buổi kế tiếp, một dành cho ứng viên TT, một dành cho ứng viên Phó TT.