Thới Bình
(VNTB) – Phim điện ảnh “Đất rừng phương Nam” không mạo danh là phim do Nhà nước đặt hàng, nhưng…
Theo giải thích từ Cục Điện ảnh (cơ quan thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch VH-TT-DL), thì đúng là “Đất rừng phương Nam” có đăng ký để xét là “phim được Nhà nước đặt hàng”. Tuy nhiên, việc “xếp hàng” này không có nghĩa là phim này sẽ trở thành phim Nhà nước đặt hàng.
Làm nghệ thuật kiểu “xếp hàng chờ”?
Số là có một nhà báo đã tìm thấy một văn bản được lưu trữ trên website của Ủy ban nhân dân huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp về nội dung xin phép ghi hình của nhà sản xuất “Đất rừng phương Nam”.
Cụ thể, Công văn số 01 ngày 12-10-2022 của Công ty cổ phần sản xuất phim Hoan Khuê (HKFILM) xin phép ghi hình ở Đồng Tháp, có đoạn: “Căn cứ công văn số 18676/QĐ-BVHTTDL của Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL về việc phê duyệt kịch bản Đất rừng phương Nam theo kế hoạch sản xuất phim truyện điện ảnh do Nhà nước đặt hàng 2022”.
Trong công văn này, HKFILM nêu đây là “công vụ”: “Chúng tôi xin phép tỉnh nhà tạo mọi điều kiện thuận lợi để đoàn làm phim hoàn thành nhiệm vụ được giao. Đề nghị hỗ trợ giới thiệu tới các cơ quan trường học… tại địa phương tạo điều kiện giúp đỡ đoàn làm phim trong các công tác chuẩn bị sản xuất, chọn thuê bối cảnh và an ninh trật tự khi quay phim”.
Một văn bản khác cũng được đưa ra để đối chiếu với Công văn 01 là Quyết định số 1867, do Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Tạ Quang Đông ký, phát hành ngày 14-6-2021 “Về việc phê duyệt kịch bản Đất rừng phương Nam đăng ký kế hoạch sản xuất phim truyện điện ảnh do Nhà nước đặt hàng năm 2022”. Quyết định số 1867 có điều 1 ghi: “Phê duyệt kịch bản Đất rừng phương nam của Công ty cổ phần sản xuất phim Hoan Khuê đăng ký kế hoạch sản xuất phim truyện điện ảnh do Nhà nước đặt hàng năm 2022”.
“Đăng ký kế hoạch và quyết định sản xuất là khác nhau. Để có quyết định sản xuất phim Nhà nước đặt hàng thì còn nhiều bước thẩm định như thẩm định dự án, thẩm định kịch bản phân cảnh chi tiết, thẩm định giá. Những bước đó đạt tiêu chí thì mới có quyết định sản xuất”, ông Vi Kiến Thành – Cục trưởng Cục Điện ảnh, cho biết.
Theo ông Thành, có nhiều đơn vị đăng ký “xếp hàng” để được sản xuất phim Nhà nước đặt hàng. “Hàng năm có nhiều đơn vị đăng ký như vậy. Nhưng còn xét duyệt và quyết định ra sao là việc của Bộ VH-TT-DL sau thẩm định”, ông Thành nói. Thực tế là sau khi thẩm định, Bộ VH-TT-DL đã không chọn “Đất rừng phương Nam” để đặt hàng.
Sự tréo ngoe đến từ đâu?
Giả dụ như tất cả giải thích trên không có gì khuất tất, thì vấn đề lớn nhất ở đây vốn đang gây tranh luận trong mấy hôm nay, đó là nội dung kịch bản đã được phê duyệt – tức các yếu tố Thiên Địa Hội, Nghĩa Hòa Đoàn trong kịch bản phim điện ảnh “Đất rừng phương Nam” đều nhận được sự đồng tình ở lãnh đạo chuyên trách cấp bộ. Chính lẽ ấy nên việc “xin tự điều chỉnh” sau khi phim đã phát hành về Thiên Địa Hội, Nghĩa Hòa Đoàn từ phía nhà sản xuất là thật sự khó hiểu.
Một tình tiết mâu thuẫn nữa là vào chiều ngày 18-10-2023, báo chí nhà nước đồng loạt đưa tin về việc ông Nguyễn Danh Hoàng Việt – Chánh văn phòng Bộ VH-TT-DL cho biết: “Chúng tôi chưa nghe nói gì đến thông tin dừng chiếu, kiểm duyệt lại Đất rừng phương Nam. Chúng tôi sẽ kiểm tra kỹ lại để có phản hồi chi tiết”.
Sau đó cũng ngay trong chiều 18-10, Chánh văn phòng Bộ VH-TT-DL khẳng định: “Sau khi kiểm tra kỹ và rà soát lại hết hệ thống các văn bản đã nhận được, hiện Bộ VH-TT-DL chưa có văn bản nào yêu cầu dừng chiếu phim Đất rừng phương Nam để duyệt lại lần nữa như thông tin đang lan truyền”.
Cục trưởng Cục Điện ảnh Vi Kiến Thành cũng cho biết, không có chuyện duyệt lại phim Đất rừng phương Nam lần nữa, vì bản phim sửa lời thoại đã hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu tránh gây hiểu nhầm, liên tưởng; và bản mới đã được ra rạp từ 18 giờ ngày 16-10.
Phía nhà sản xuất phim Đất rừng phương Nam trong chiều 18-10, đại diện nhà sản xuất cho biết: “Đến thời điểm hiện tại, chúng tôi chưa nhận bất kỳ thông tin chính thức nào như những lời đồn đang lan truyền trên mạng xã hội, không biết những thông đó được lấy từ đâu. Hiện phim vẫn đang chiếu tiếp tục ngoài rạp và chúng tôi mong muốn được khán giả ủng hộ để nhà làm phim có động lực chuẩn bị và thực hiện phim tiếp theo tốt hơn”.
Thế nhưng trước đó lúc 16g58 ngày 16-10-2023, trên trang báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam – thuộc Ban Tuyên giáo Trung ương, với slogan “Tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trên mạng internet”, trong bài “Đất rừng phương Nam” chỉnh sửa nội dung là cần thiết, có đoạn mở đầu ‘chapeaux’ ở thể khẳng định:
“Vừa ra mắt được mấy ngày nhưng bộ phim “Đất rừng phương Nam” của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng đã gây chú ý không chỉ với doanh thu khủng (gần 45 tỷ đồng trong 3 ngày công chiếu) mà còn bởi có nhiều ý kiến tranh cãi về sự sai lệch lịch sử. Trước thực trạng này Bộ VHTTDL đã yêu cầu Hội đồng thẩm định phim thẩm định lại bộ phim và nhà làm phim đã đề xuất chỉnh sửa một số nội dung tránh gây hiểu lầm”.
Bài báo có đoạn: “chiều 14/10, Hội đồng thẩm định, phân loại phim và một số cơ quan, đơn vị chức năng đã tiến hành thẩm định lại bộ phim Đất rừng phương Nam theo chỉ đạo của lãnh đạo Bộ VHTTDL. Tiếp đó Cục Điện ảnh đã mời nhà sản xuất, đoàn phim Đất rừng phương Nam đối thoại, trao đổi một số nội dung liên quan đến bộ phim”.
Như vậy với các tình tiết tréo ngoe, cho thấy rất cần sự sáng tỏ để tránh một phiên bản y tế Việt Á trong lãnh vực điện ảnh.
Tham khảo
https://dangcongsan.vn/noi-hay-dung/dat-rung-phuong-nam-chinh-sua-noi-dung-la-can-thiet-649505.html