VNTB – “Đĩ vẫn còn trinh”

Định Tường

(VNTB) – Đảng viên mà cực kỳ liêm khiết thì giống như “tuy em làm đĩ nhưng vẫn còn trinh đấy”!

Câu cửa miệng trên có lẽ quen thuộc với nhiều tầng lớp từ trí thức đến dân giã, chợ búa ở Việt Nam. Có thể đây là mượn ý từ đoạn kết sau 15 năm luân lạc của Thúy Kiều, khi tác giả Nguyễn Du viết: Chữ trinh còn một chút này/ Chẳng cầm cho vững, lại dày cho tan.

Quan niệm về “chữ Trinh” ở đây không mang ý nghĩa sinh học. Kiều cũng từng là gái lầu xanh, trải qua nhiều lần chồng, vậy mà lại “dám” đưa “chữ Trinh” ra để nói cùng Kim Trọng, thì quả là một điều rất táo bạo, khác người của cụ Nguyễn. Theo đó, “chữ Trinh” với người phụ nữ còn được hiểu là sự tôn trọng, tình cảm trong sáng, thánh thiện vô ngần mà con người dành cho nhau trong tình yêu.

“Đảng viên nhưng liêm khiết” có thể cũng đặt trong ngữ cảnh tương tự của “chữ Trinh” ở nàng Kiều.

Thật vậy, “liêm khiết” hay “liêm chính” với người đảng viên Cộng sản giờ đây có cảm giác như một thứ đạo đức xa xỉ vì trong thể chế mà đảng cầm quyền không vấp bất kỳ sự cạnh tranh quyền lực nào đe dọa trong các ghế Quốc hội, vậy thì đâu cần đến luôn tuân thủ “liêm khiết – liêm chính”.

Thật vậy. Theo báo cáo của các cơ quan chức năng tại Hội nghị tổng kết công tác ngành nội chính Đảng và Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cấp tỉnh năm 2023, phương hướng, nhiệm vụ năm 2024 tổ chức hôm 10-1-2024, thì năm qua ở địa phương đã khởi tố mới 763 vụ án, 2.079 bị can về tham nhũng, trong đó có cả các cựu bí thư, cựu chủ tịch tỉnh.

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai cho rằng vừa qua dù chống tham nhũng quyết liệt nhưng có phải cán bộ chưa biết sợ hay lòng tham không đáy, nên còn xảy ra nhiều vụ tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp? Nhắc lại phát biểu tại hội nghị ngành kiểm tra Đảng, bà Mai nói trong 83 cán bộ thuộc diện trung ương quản lý bị xử lý, có 59 cán bộ vi phạm do các nhiệm kỳ trước đây, 24 cán bộ vi phạm trong nhiệm kỳ này.

“Có những vụ việc liên quan nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, liên quan cả trung ương, cán bộ địa phương. Sự việc nào cơ bản cũng có móc nối giữa cán bộ nhà nước với thành phần thoái hóa, biến chất làm thiệt hại, thất thoát lớn tài sản nhà nước, nhân dân”, bà Mai nói.

Một dẫn chứng thời sự hơn: từ khuya 9-1-2024 đến sáng sớm 10-1-2024, hàng chục công nhân, máy móc, thiết bị thi công tại dự án Tòa nhà CLB Golf (trong sân golf Đồi Cù, TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng) của Công ty cổ phần Hoàng Gia Đà Lạt bất ngờ được rút khỏi công trường. Công nhân nói rằng do dự án này đã xảy ra nhiều vi phạm về trật tự xây dựng, UBND TP Đà Lạt đã yêu cầu Công ty cổ phần Hoàng Gia Đà Lạt dừng thi công, tháo dỡ những hạng mục xây dựng trái phép và không phép của dự án Toà nhà Câu lạc bộ Golf Đà Lạt bên trong Đồi Cù.

Đến nay, chủ đầu tư đã xây dựng một khối công trình có diện tích hơn 3.300 m2 với chiều cao 12 m trong Đồi Cù với công năng nhà hàng, nơi lưu trú. Tuy nhiên, khối công trình này được xây dựng sai phép. Đối diện khối công trình nêu trên, Công ty cổ phần Hoàng Gia Đà Lạt xây dựng thêm một khối công trình lớn hơn nhưng không có giấy phép với diện tích 4.478 m2 đất, cao 4 tầng nổi…

Người dân ngao ngán không biết phải gọi tên gì cho đúng về tòa nhà nguy nga nhưng là… ‘xây lụi’ này? Liệu đó có phải “chữ Trinh” trong cụm từ “kiên trinh” của đạo đức người cán bộ cộng sản?

Hiểu theo nghĩa lạc quan ‘dân tin Đảng’, bởi tạm tiếp tục tin đó có thể là “cá biệt” – dù đang rất… phổ biến, thì vài trăm năm trước, để giải thích và chiêu tuyết cho tấm lòng trinh trắng của Kiều, đại thi hào đã để Kim Trọng thốt ra những lời cảm thông sâu sắc với người mình yêu ở đây là gì sau chặng đường luân lạc 15 năm: Xưa nay trong đạo đàn bà/ Chữ trinh kia cũng có ba bảy đường.

Nghĩa là, theo Nguyễn Du khi đánh giá sự trinh trắng cả người phụ nữ phải có cái nhìn thoáng rộng, nhiều chiều, cần phụ thuộc vào hoàn cảnh, thái độ, lối sống của người đó trong những hoàn cảnh cụ thể. Đây là tấm lòng bao dung, nhân đạo vô bờ của nhà thơ. Đặc biệt, Nguyễn Du rất táo bạo khi đưa ra quan niệm thật mới mẻ, tiến bộ: Như nàng lấy hiếu làm trinh/ Bụi nào cho đục được mình ấy nay…

“Liêm chính” của đảng viên, trong nhiều hoàn cảnh, xem chừng khác chi “chữ Trinh” thân phận nàng Kiều… Đáng thương hay đáng trách, tùy vào góc nhìn lúc “mua vui vài trống canh” vậy!