(VNTB) – Ông Musk thường nhấn mạnh rằng tự do ngôn luận là nền tảng của một nền dân chủ vững mạnh, và ông chỉ trích những chính sách kiểm duyệt mà ông cho là không công bằng hoặc mang tính chính trị.
Elon Reeve Musk, sinh năm 1971 là một trong những nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn trên thế giới trong nhiều lĩnh vực như công nghệ, năng lượng, vũ trụ và giao thông. Nổi tiếng không chỉ bởi tài năng, mà còn bởi tầm nhìn xa và sự cống hiến để thay đổi thế giới.
Người mang 3 quốc tịch Nam Phi, Canada và Hoa Kỳ sanh ra và lớn lên tại Nam Phi và bắt đầu bộc lộ tài năng từ khi còn nhỏ. Năm 17 tuổi, ông chuyển đến Canada để theo học tại Đại học Queen’s và sau đó chuyển tiếp sang Đại học Pennsylvania ở Mỹ, nơi ông nhận được bằng cử nhân trong hai ngành vật lý và kinh tế.
Musk đã tham gia và sáng lập nhiều công ty nổi bật trong nhiều lĩnh vực khác nhau, như PayPal, SpaceX, Tesla, Inc, và đáng chú ý ông mua Twitter (nay là X). Elon Musk mua lại mạng xã hội Twitter với giá 44 tỷ USD và sau đó đổi tên thành X. Ông hướng đến việc biến X trở thành “ứng dụng mọi thứ”, tích hợp nhiều dịch vụ khác nhau.
Với sự kết hợp giữa sự táo bạo và sáng tạo, Musk là một trong những nhân vật ảnh hưởng nhất trên thế giới hiện nay.
Elon Musk thường không thuộc một trường phái chính trị cố định, mà có phần linh hoạt và thực dụng, tập trung vào những vấn đề ông cho là quan trọng đối với tương lai nhân loại. nhưng ông ủng hộ mạnh mẽ tự do ngôn luận, đặc biệt rõ ràng khi ông mua lại Twitter (nay là X) vào năm 2022. Musk thường nhấn mạnh rằng tự do ngôn luận là nền tảng của một nền dân chủ vững mạnh, và ông chỉ trích những chính sách kiểm duyệt mà ông cho là không công bằng hoặc mang tính chính trị. Điều này đã dẫn đến tranh cãi về cách ông quản lý Twitter và những quyết định liên quan đến việc khôi phục tài khoản của các nhân vật, như Trump chẳng hạn, gây tranh cãi.
Người theo dõi Elon Musk thấy ông thay đổi quan điểm tùy theo tình hình thực tế và chính sách, lúc thì phù hợp với đảng Dân Chủ và nay thì ủng hộ Trump hết mình. Tuy nhiên, chưa nghe ông cam kết trung thành với đảng Cộng Hòa
Quan điểm chính trị của Elon Musk có phần khó đoán và đôi khi gây tranh cãi, bởi ông thường hành động dựa trên lý trí thực dụng hơn là theo ý thức hệ chính trị cụ thể. Dù vậy, những ý tưởng của ông về tự do ngôn luận, công nghệ, năng lượng và quản lý trí tuệ nhân tạo đã tạo ra sức ảnh hưởng lớn không chỉ trong giới công nghệ mà còn cả trên chính trường.
Có vẻ như Trump rất hài lòng khi được Elon Musk hết sức ủng hộ. Musk, với tư cách là một doanh nhân cũng như Trump và nhà sáng tạo nổi tiếng toàn cầu, có thể giúp chính quyền Trump nâng cao uy tín trong mắt cộng đồng quốc tế, đặc biệt là ở châu Âu – nơi mà Trump từng gặp nhiều chỉ trích trong nhiệm kỳ đầu tiên.
Sự hợp tác Trump-Musk đến với nhau rất nhanh trong mùa bầu cử và họ gắn kết với nhau có vẻ như thân thiết từ lâu. Hai người này đã từng có nhiều khác biệt về quan điểm, đặc biệt trong các vấn đề như biến đổi khí hậu và năng lượng sạch. Nhưng hình như bây giờ Trump đến gần với Musk hơn khi ông tuyên bố ủng hộ xe điện của Musk.
Những người ủng hộ nhân quyền có hy vọng Elon sẽ can thiệp vào sự bênh vực quyền do ngôn luận trên thế giới qua việc ông đã mua Twitter để hướng đến việc biến X trở thành “ứng dụng mọi thứ”, tích hợp nhiều dịch vụ khác nhau.
Có cơ sở để hy vọng rằng Elon Musk, với tầm nhìn và sức ảnh hưởng của mình, sẽ tiếp tục thúc đẩy việc bảo vệ quyền tự do ngôn luận trên thế giới thông qua các nền tảng công nghệ mà ông sở hữu, đặc biệt là X (trước đây là Twitter). Việc Musk mua lại Twitter và cam kết biến nó thành “ứng dụng mọi thứ” cho thấy ông không chỉ muốn cải tổ cách con người giao tiếp mà còn hướng tới việc thiết lập một sân chơi toàn cầu nơi quyền tự do ngôn luận được ưu tiên.
Ngay từ khi mua lại Twitter vào năm 2022, Musk đã nhấn mạnh rằng tự do ngôn luận là nền tảng của một nền dân chủ bền vững. Ông từng phát biểu rằng ông muốn biến Twitter (nay là X) thành “quảng trường công cộng toàn cầu”, nơi mọi người có thể bày tỏ ý kiến của mình mà không sợ bị kiểm duyệt một cách bất công. Musk đã khôi phục tài khoản của nhiều cá nhân và tổ chức từng bị cấm vì những lý do liên quan đến vi phạm quy định của Twitter trước đây, bao gồm cả tài khoản của Donald Trump dù lúc đó ông ta có vẻ không ưa Trump. Điều này cho thấy Musk ưu tiên cách tiếp cận cởi mở hơn với tự do ngôn luận, mặc dù điều đó có thể gây tranh cãi. Musk từng chỉ trích các nền tảng mạng xã hội lớn như Facebook và Twitter (trước khi ông mua lại) vì đã thực hiện kiểm duyệt quá mức, đặc biệt là theo định hướng chính trị.
Musk có thể làm gì để bảo vệ tự do ngôn luận toàn cầu?
Thử bắt chước sự tưởng tượng của Elon Musk, hình dung điều ông ta có thể làm để phục vụ cho tự do ngôn luận toàn cầu.
Elon Musk, với tầm ảnh hưởng và nguồn lực của mình, có thể thực hiện một số biện pháp kỹ thuật để thúc đẩy tự do ngôn luận trên toàn cầu:
Tăng cường minh bạch. Musk có thể thực hiện các chính sách minh bạch về cách thức kiểm duyệt nội dung trên X, chẳng hạn như công khai các thuật toán hoặc quyết định gỡ bỏ nội dung và khiến nó được phổ quát, dễ sử dụng như facebook. Hay ông ta có thể thành lập một hội đồng giám sát nội dung độc lập với sự tham gia của các chuyên gia nhân quyền, công nghệ, và luật pháp để đảm bảo quyền tự do ngôn luận không bị xâm phạm một cách bất công.
Thúc đẩy công nghệ phân quyền. Musk có thể đầu tư vào các công nghệ mạng xã hội phân quyền (decentralized), nơi quyền kiểm soát nội dung không thuộc về một thực thể duy nhất mà được phân phối rộng rãi trong cộng đồng. Điều này có thể giảm thiểu rủi ro kiểm duyệt.
Đối thoại với các chính phủ. Musk cần hợp tác và đối thoại với các chính phủ để tìm ra sự cân bằng giữa việc tuân thủ luật pháp quốc gia và bảo vệ tự do ngôn luận. Ví dụ: ông có thể vận động cho những thay đổi luật pháp hoặc tạo ra các tiêu chuẩn quốc tế về tự do ngôn luận trên mạng.
Hỗ trợ những khu vực bị kiểm duyệt nặng nề. Sử dụng công nghệ như Starlink để cung cấp internet tự do cho những quốc gia hoặc khu vực bị kiểm duyệt nặng nề. Đây có thể là một công cụ quan trọng để bảo vệ quyền tiếp cận thông tin của con người. Điều này Musk đang thực hiện ở vài khu vực trên thế giới không có internet.
Elon Musk có cơ hội để trở thành một nhân vật dẫn đầu trong việc bảo vệ quyền tự do ngôn luận trên thế giới thông qua X và các nền tảng công nghệ khác. Tuy nhiên, thành công của ông sẽ phụ thuộc vào việc giải quyết những thách thức liên quan đến kiểm duyệt, áp lực từ các chính phủ, và cân bằng giữa tự do ngôn luận và trách nhiệm xã hội.
Mặc dù còn nhiều tranh cãi, Musk có thể trở thành biểu tượng cho tự do ngôn luận toàn cầu nếu ông tiếp tục thúc đẩy minh bạch, công nghệ phân quyền, và đối thoại quốc tế về quyền cơ bản này. Tuy nhiên, để đạt được điều đó, ông sẽ cần vượt qua những áp lực chính trị và tài chính không hề nhỏ.