VNTB – Khi điều luật hình sự 331 được ‘định hướng’

Hoài Nguyễn

(VNTB) – Vụ án “Tịnh thất Bồng Lai” được chuyển từ “cảnh sát điều tra” sang “an ninh điều tra”.

Ngày 24-2-2022, Viện kiểm sát nhân dân huyện Đức Hòa, tỉnh Long An ra quyết định chuyển vụ án hình sự lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân do Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đức Hòa khởi tố đến Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Long An để điều tra theo thẩm quyền.

Ngoài ra, Viện kiểm sát nhân dân huyện Đức Hòa cũng yêu cầu Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đức Hòa thực hiện việc chuyển hồ sơ vụ án, vật chứng và bị can cho Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Long An.

Việc Viện kiểm sát nhân dân huyện Đức Hòa có quyết định nêu trên xuất phát từ đề xuất của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đức Hòa. Theo đó, vụ án này được phát hiện khi các cơ quan của tỉnh Long An nhận rất nhiều đơn tố cáo của tổ chức, cá nhân về hành vi sai phạm của một số trường hợp sinh sống tại hộ bà Cao Thị Cúc (sinh năm 1960, ngụ ấp Lập Thành, xã Hòa Khánh Tây, huyện Đức Hòa, Long An) –  nơi tự xưng là “Tịnh thất Bồng Lai”, hiện là “Thiền am bên bờ vũ trụ”.

Theo luật sư Đào Kim Lân – thành viên trong nhóm 5 luật sư bảo vệ quyền lợi cho các bị can thì các bị can vẫn được gặp luật sư trong những buổi làm việc, cả việc ký nhận quyết định chuyển vụ án bao gồm 3 bị can đang tạm giam và 1 bị can đang tại ngoại. Tính đến nay, các bị can chỉ bị truy tố về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, Quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”, quy định tại điều 331 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi 2017.

Hiện tại, các thành viên khác trong “Tịnh thất Bồng Lai” đã đi lại, sinh hoạt bình thường, lực lượng chức năng không còn canh giữ trong khuôn viên, chỉ còn một số người hiện diện bên ngoài. Mục đích là để bảo vệ an ninh trật tự.

Thắc mắc, phải chăng vì liên quan đến chuyện nhân quyền , đến tự do tôn giáo, tín ngưỡng nên vụ án được bàn giao cho cơ quan an ninh điều tra sẽ ‘an toàn chính trị’ hơn?

Một chút tìm hiểu.

Cơ quan điều tra trong Công an nhân dân là bộ phận cấu thành của bộ máy tư pháp, là đơn vị nghiệp vụ thuộc Công an nhân dân, được phép tiến hành các biện pháp nghiệp vụ, tính toán các yêu cầu chính trị, pháp luật, nghiệp vụ trong quá trình điều tra, xử lý vụ án.

Tổ chức bộ máy của Cơ quan An ninh điều tra được quy định tại Điều 15 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2018. Cụ thể là: (1) Tổ chức bộ máy của Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an gồm có các phòng Điều tra, phòng nghiệp vụ và Văn phòng Cơ quan An ninh Điều tra.

(2). Tổ chức bộ máy của Cơ quan An ninh điều tra Công an cấp tỉnh gồm có các đội Điều tra, đội nghiệp vụ và bộ máy giúp việc Cơ quan An ninh điều tra.

Cơ quan An ninh điều tra được tổ chức theo 2 cấp: Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an và cơ quan An ninh điều tra Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Dài dòng như trên để nhằm đưa đến một điều đang là nghi vấn lớn nhất: khả năng sắp tới đây vụ án sẽ thay đổi tội danh cáo buộc, hoặc xếp lại hồ sơ hình sự, chuyển sang dân sự cho các nội dung tố cáo.

Lý do: Khoản 2, Điều 17. Nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan An ninh Điều tra Công an cấp tỉnh, của Luật tổ chức cơ quan Điều tra hình sự, quy định cụ thể như sau:

“Tiến hành Điều tra vụ án hình sự về các tội phạm quy định tại Chương XIII, Chương XXVI và các tội phạm quy định tại các Điều 207, 208, 282, 283, 284, 299, 300, 303, 304, 305, 309, 337, 338, 347, 348, 349 và 350 của Bộ luật hình sự khi các tội phạm đó thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án nhân dân; tiến hành Điều tra vụ án hình sự về tội phạm khác liên quan đến an ninh quốc gia hoặc để bảo đảm khách quan theo sự phân công của Bộ trưởng Bộ Công an”.

Trong khi đó thì Điều 331 là tội phạm quy định thuộc Chương XXII “Các tội xâm phạm trật tự quản lý hành chính”.