Hàn Lam
(VNTB) – Doanh nghiệp kiệt sức, đó là sự thật.
Bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Giám đốc Văn phòng Ban IV (Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân) Ban IV vừa ký báo cáo gửi Thủ tướng về tình hình doanh nghiệp. Theo bà Thủy, doanh nghiệp đang rất quan ngại về những rủi ro ở trong và ngoài nước.
“Bên ngoài là những thách thức, xu hướng không ai lường trước được. Chiến tranh chỉ là một phần mà sâu xa hơn là xu hướng chia rẽ thay vì toàn cầu hóa như trước. Thậm chí có những thời điểm, khi ngồi mổ xẻ với nhau về những khối lượng dự chi ngân sách quốc phòng tại các nước lớn, doanh nghiệp tự thấy diễn biến cuộc chiến vẫn rất phức tạp, ảnh hưởng trực diện đến chuỗi thương mại toàn cầu. Ví dụ, căng thẳng trên Biển Đỏ đang khiến chi phí vận tải leo thang. Sự phục hồi của các nước lớn không như kỳ vọng cũng ảnh hưởng đến Việt Nam bởi chúng ta là nền kinh tế mở” – bà Thủy diễn giải.
Ban IV thuộc Hội đồng Tư vấn Cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ.
Trong tổng số 2.734 doanh nghiệp tham gia khảo sát, có đến 82,4% doanh nghiệp đánh giá tiêu cực/rất tiêu cực về tình hình kinh tế 6 tháng cuối năm 2023; có 69,1% đánh giá tiêu cực/rất tiêu cực về triển vọng kinh tế năm 2024.
Về sức mạnh nội tại và dự kiến kinh doanh, có 72,8% doanh nghiệp dự kiến giảm quy mô, tạm ngừng kinh doanh hoặc ngừng kinh doanh trong năm 2024. Trong đó: Tỷ lệ doanh nghiệp dự kiến ngừng kinh doanh, chờ giải thể: 11.8%; dự kiến tạm ngừng kinh doanh: 12,2%; dự kiến giảm mạnh quy mô: 28,2% và dự kiến giảm nhẹ quy mô: 20,6%.
Trong số các doanh nghiệp dự kiến còn hoạt động năm 2024, có 58,9% có thể giảm quy mô lao động trên 5%, trong đó có 16,6% giảm trên 50%. Có 60,2% doanh nghiệp dự kiến giảm doanh thu, trong đó tỷ lệ giảm trên 50% doanh thu là 17,3%.
Đặc biệt, so với khảo sát hời tháng 4-2023, tỷ lệ doanh nghiệp dự kiến ngừng kinh doanh, chờ giải thể và tạm ngừng kinh doanh trong khảo sát tháng 12-2023 không có xu hướng giảm như hầu hết các chỉ báo khác. Thực trạng này cũng cùng xu hướng so với số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê công bố tháng 4 và tháng 12-2023.
Số liệu khảo sát và thống kê cho thấy rằng, doanh nghiệp kiệt sức là sự thật, đặc biệt sau 2 năm Covid-19 và 2 năm phải đối mặt với những bất ổn của kinh tế vĩ mô toàn cầu. Nếu không được vun đắp kịp thời, sức lực của doanh nghiệp sẽ cạn kiệt. Vì thế, năm 2024 là thời điểm cần tiếp tục khoan sức dân, sức doanh nghiệp hơn bao giờ hết để nuôi dưỡng niềm tin và năng lực phục hồi của doanh nghiệp cũng như tổng thể nền kinh tế.
Trên cơ sở tình hình đó, Ban IV đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thực hiện 3 nhóm giải pháp trong thời gian tới.
Thứ nhất, sự quyết liệt, kịp thời phải liên tục được duy trì, lan tỏa từ Thủ tướng, Chính phủ đến các bộ ngành, cấp cơ sở nhằm tiếp tục đồng hành hiệu quả, trợ lực, vun đắp niềm tin để người dân và doanh nghiệp vượt khó.
Thứ hai, Chính phủ cần tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng; phát triển nhân lực công nghệ cao đặc biệt trong ngành bán dẫn, công nghệ xanh…; xây dựng nền hành chính, quản trị công kỷ cương; xây dựng các chính sách hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân một cách thực chất và thúc đẩy doanh nghiệp dân tộc dẫn dắt tăng trưởng; và chuyển đổi nền kinh tế theo hướng xanh và tuần hoàn.
Thứ ba, đợt khảo sát cũng ghi nhận nhiều kiến nghị, đề xuất cụ thể từ cộng đồng doanh nghiệp, bao gồm một số vấn đề có tính ngắn hạn nhưng cấp bách, hướng đến gỡ các nút thắt trước mắt nhằm củng cố niềm tin, gia tăng nội lực để doanh nghiệp và kinh tế đất nước vượt qua khó khăn, tận dụng cơ hội nhằm phục hồi và vươn lên mạnh mẽ trong năm 2024.
Do đó, Ban IV kiến nghị Thủ tướng quan tâm, chỉ đạo các bộ, ngành, chính quyền địa phương nghiên cứu kỹ lưỡng những kiến nghị này để tham mưu, lựa chọn xử lý, tháo gỡ khó khăn nếu phù hợp.
Để sau kiệt sức không phải là cái chết, mới đây với đa số phiếu thuận, sáng 18-1-2024, Quốc hội đã thông qua nghị quyết về việc sử dụng dự phòng chung, dự phòng nguồn ngân sách trung ương của Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (thực hiện dự án cấp điện lưới ra Côn Đảo).
Theo đó, Quốc hội cho phép sử dụng 63.725 tỷ đồng dự phòng chung nguồn ngân sách trung ương của Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 tương ứng với nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2022. Cụ thể là phân bổ 33.156,987 tỷ đồng dự phòng chung nguồn ngân sách trung ương của Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương chi tiết theo từng ngành, lĩnh vực để thực hiện nhiệm vụ, dự án đủ thủ tục đầu tư đã báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV.
Nghị quyết giao Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo rà soát, giao kế hoạch vốn cho các nhiệm vụ, dự án theo đúng quy định của Luật Đầu tư công.