(VNTB) – Các tin đồn về việc Tập Cận Bình có thể từ chức phản ánh tình trạng bất ổn chính trị và những thách thức mà lãnh đạo Trung Quốc đang phải đối mặt. Mặc dù những tin đồn này chưa được xác thực và có thể là một phần của chiến tranh thông tin, chúng cho thấy sự quan tâm rộng rãi về tương lai chính trị của Trung Quốc.
Gần đây, một loạt tin đồn về khả năng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từ chức đã lan truyền rộng rãi trong khu vực châu Á, tạo ra những cuộc thảo luận sôi nổi về tương lai chính trị của Trung Quốc. Những tin đồn này không chỉ xuất hiện trên các nền tảng truyền thông xã hội mà còn được các nhà bình luận chính trị độc lập và các nguồn tin có liên kết với hệ thống chính trị Trung Quốc đưa ra với nhiều chi tiết cụ thể về các kịch bản chuyển giao quyền lực tiềm năng.
Theo báo cáo từ Japan Forward, nhà bình luận độc lập Thái Thận Khôn đã tuyên bố rằng các nguyên lão Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), do bất bình với những thách thức trong nước và quốc tế của Trung Quốc, đang gây áp lực buộc Tập Cận Bình phải từ chức. Mục tiêu được đặt ra là tại Hội nghị toàn thể lần thứ tư hoặc trước Đại hội Đảng lần thứ 21. (1)
Một nguồn tin từ trang web “Bí mật Trung Quốc” đưa tin chi tiết về một cuộc họp bí mật được cho là diễn ra vào ngày 27 tháng 5, với sự tham gia của các nhân vật quan trọng bao gồm Tập Cận Bình, Ôn Gia Bảo (Wen Jiabao), Uông Dương (Wang Yang), Vương Kỳ Sơn (Wang Qishan) và các thư ký cùng nhân viên ghi chép của họ. Cuộc họp này được mô tả như một “lễ giao ban” hòa bình với tính chất thỏa hiệp và trao đổi lợi ích. (2)
Các tin đồn đã nêu tên cụ thể những người có thể thay thế Tập Cận Bình. Theo các báo cáo, Đinh Học Tường (Ding Xuexiang), thành viên Ủy ban Thường vụ Bộ chính trị, được nhắc đến như người kế nhiệm chức Tổng Bí thư; trong khi Trần Cát Ninh (Chen Jining), Bí thư Đảng ủy Thượng Hải, được dự đoán sẽ đảm nhận chức Thủ tướng. Tuy nhiên, một số nguồn khác lại ủng hộ Uông Dương (Wang Yang) và Hồ Xuân Hoa (Hu Chunhua) như những ứng cử viên tiềm năng. (1, 3)
Những tin đồn về sức khỏe suy giảm của Tập Cận Bình đã được lan truyền trên các phương tiện truyền thông xã hội Trung Quốc. Một số nguồn tin đã phân tích các đoạn phim tin tức có thể là giả mạo, làm dấy lên nghi ngờ về tình trạng thực tế của ông. Các tin đồn này bao gồm cả việc ông có thể mắc các bệnh nghiêm trọng.
Một khía cạnh đáng chú ý của các tin đồn là việc thanh trừng quy mô lớn trong quân đội Trung Quốc. Theo các báo cáo, ít nhất 9 tướng cấp cao đã bị bắt, bao gồm Ủy viên Quân ủy Trung ương/Chủ nhiệm Bộ Chính trị Miêu Hoa, Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Hà Vệ Đông, và nhiều tướng khác từ các chiến khu và lực lượng đặc biệt. Quy mô thanh trừng này được mô tả là “chưa từng có” kể từ sau cải cách mở cửa. (3)
Đây không phải là lần đầu tiên xuất hiện tin đồn về việc Tập Cận Bình có thể mất quyền lực. Năm 2016, một lá thư công khai kêu gọi ông từ chức đã dẫn đến việc bắt giữ 20 người. Thư này được đăng trên trang web “Vô Giới Tin Tức” có liên kết với chính phủ, mặc dù nhanh chóng bị gỡ bỏ. (4)
Năm 2022, các tin đồn về việc Tập Cận Bình bị quản thúc tại gia và có “cuộc đảo chính thầm lặng” tại Bắc Kinh cũng đã xuất hiện, nhưng sau đó được chứng minh là tin giả khi ông tái xuất hiện. Những tin đồn này thường xuất hiện vào các thời điểm căng thẳng chính trị hoặc khó khăn kinh tế. (5)
Các chuyên gia phân tích cho rằng, việc lan truyền tin đồn có thể nhằm nhiều mục đích khác nhau. Một nguồn phân tích từ Việt Nam chỉ ra rằng các tin đồn này có thể được sử dụng để “làm nhiễu loạn thông tin nhằm hạ bệ uy tín quốc tế” của Tập Cận Bình. Chúng cũng có thể ảnh hưởng đến quan hệ của Trung Quốc với các đối tác bên ngoài, làm chậm quá trình hợp tác và phát triển. (5)
Mặc dù có nhiều tin đồn, các chuyên gia quan sát chính trị Trung Quốc nhấn mạnh rằng, với việc đã nắm chắc hầu hết các ủy ban quan trọng trong Đảng Cộng sản Trung Quốc, vị thế của Tập Cận Bình hiện tại có thể được coi là “bất khả xâm phạm”. Kịch bản “đảo chính” trong nội bộ Đảng được đánh giá là “rất khó có thể xảy ra”. (5)
Chế độ “chủ tịch quân ủy” mà Tập Cận Bình đã thiết lập làm cho việc phát động một cuộc chính biến quân sự trở nên rất khó khăn. Hệ thống này yêu cầu quân đội chỉ tuân theo lệnh của một người duy nhất là Chủ tịch Quân ủy, và được củng cố bằng một loạt các quy trình và tiêu chuẩn thể chế. (6)
Tình hình kinh tế Trung Quốc đang gặp khó khăn đã tạo ra áp lực lên uy tín của Tập Cận Bình. Mặc dù chính quyền vẫn cố gắng duy trì hình ảnh “vĩ đại, vinh quang, chính xác” của ông, nhưng trước tình hình hỗn loạn, việc khiến người dân tin tưởng vào “sự lãnh đạo sáng suốt” của ông trở nên bất khả thi. (6)
Vào ngày 9 tháng 6, 7 cán bộ lãnh đạo tỉnh từ Tứ Xuyên và Sơn Đông đã đồng thời từ chức, cho thấy sự điều chỉnh nhân sự thường xuyên trước Đại hội 20. Điều này được giải thích là nỗ lực tăng cường kiểm soát quyền lực trung ương và tiếp tục phá vỡ cục diện lực lượng địa phương. (7)
Một hiện tượng đáng chú ý là hầu hết các đại sứ Trung Quốc tại nước ngoài khi tuyên truyền về Hội nghị toàn thể lần thứ ba của khóa 20 đều không nhắc đến tên Tập Cận Bình, điều này được mô tả là “chưa từng có và rất kỳ lạ”. Điều này cho thấy họ có thể đã nhận được hướng dẫn thống nhất về việc thận trọng khi đề cập đến tên Tập Cận Bình do có thể xảy ra những thay đổi nhất định. (8)
Các tin đồn về việc Tập Cận Bình có thể từ chức phản ánh tình trạng bất ổn chính trị và những thách thức mà lãnh đạo Trung Quốc đang phải đối mặt. Mặc dù những tin đồn này chưa được xác thực và có thể là một phần của chiến tranh thông tin, chúng cho thấy sự quan tâm rộng rãi về tương lai chính trị của Trung Quốc.
Sự xuất hiện liên tục của các tin đồn tương tự qua nhiều năm cho thấy có những căng thẳng thực sự trong hệ thống chính trị Trung Quốc, dù những tin đồn này có thể không phản ánh chính xác tình hình thực tế. Việc theo dõi các diễn biến chính trị trong thời gian tới sẽ quan trọng để hiểu rõ hơn về tình hình thực tế bên trong Đảng Cộng sản Trung Quốc và khả năng xảy ra những thay đổi lãnh đạo đáng kể.
__________________
Tham khảo:
1. Japan Forward. Xi Jinping, Power Struggles and Successor Lists in the CCP 26/05/2025 https://japan-forward.com/xi-jinping-power-struggles-and-successor-lists-in-the-ccp/.
2. SecretChina. 爆習近平主動請辭 求保全家性命！唯獨沒保彭麗媛 # 時事聚焦 08/06/2025 https://www.secretchina.com/news/gb/2025/06/08/1083431.html.
3. Creaders. 高层新口号“让他体面滚蛋” 传汪洋领先胡春华 26/05/2025 https://news.creaders.net/china/2025/05/26/2872928.html.
4. BBC. China ‘detained 20 over Xi resignation letter’ 25/03/2016 https://www.bbc.com/news/blogs-china-blog-35897905.
5. Nghiên cứu chiến lược. Tin đồn về sự lung lay quyền lực của Tập Cận Bình: Hiện thực hay chỉ là biểu hiện của chiến tranh nhận thức? 04/06/2025 https://nghiencuuchienluoc.org/tin-don-ve-su-lung-lay-quyen-luc-cua-tap-can-binh-hien-thuc-hay-chi-la-bieu-hien-cua-chien-tranh-nhan-thuc/.
6. VOA. 聿文视界：锲而不舍“谣”翻习近平？——再论如何识别中共政治 19/08/2024 https://www.voachinese.com/a/persevering-in-political-rumors-to-repudiate-xi-jinping-20240819/7747947.html.
7. NTDTV. Rumors about Xi Li in the capital are circulating in encryption, the content is amazing, and the officialdom continues to fluctuate 11/06/2022 https://www.ntdtv.com.tw/b5/20220611/video/331566.html.
8. Chenpokong. Xi resigned due to illness and has been conveyed to the provincial and ministerial level? 15/08/2024 https://www.chenpokongvip.com/post/%E7%BF%92%E5%9B%A0%E7%97%85%E8%BE%AD%E8%81%B7%E3%80%81%E5%B7%B2%E7%B6%93%E5%82%B3%E9%81%94%E5%88%B0%E7%9C%81%E9%83%A8%E7%B4%9A%EF%BC%9F%E5%82%B3%E4%B8%81%E8%96%9B%E7%A5%A5%E9%81%8E%E6%B8%A1%E3%80%81%E8%83%A1%E6%98%A5%E8%8F%AF%E6%8E%A5%E7%8F%AD%E3%80%82%E6%96%90%E6%BF%9F%E7%B8%BD%E7%90%86%E5%8E%9F%E5%AE%9A%E4%BB%8A%E5%A4%A9%E8%A6%8B%E7%BF%92%EF%BC%8C%E8%90%BD%E7%A9%BA%EF%BC%81%E6%99%AE%E4%BA%AC%E8%A8%B4%E8%8B%A6%EF%BC%9A%E6%B2%92%E6%9C%89%E4%BB%BB%E4%BD%95%E5%9C%8B%E5%AE%B6%E8%AD%B4%E8%B2%AC%E7%83%8F%E5%85%8B%E8%98%AD%E5%85%A5%E4%BE%B5%EF%BC%81%E5%8C%85%E6%8B%AC%E4%B8%AD%E5%9C%8B.