Ngọc Thành (VNTB) Cuộc thảm sát 6 người trong gia đình tại Bình Phước gây chấn động dư luận, thông tin về sự kiện này tràn ngập trên các báo giấy, trang thông tin điện tử thuộc quản lý nhà nước. Sự thu hút của dư luận đối với sự kiện này càng khiến cho các trang báo đi vào ngóc ngách, từ việc dấu vân tay, đến tương lai của đứa bé 18 tháng tuổi, đám tang với 6 cỗ quan tài, hay cảnh người dân “bám trụ” lại xem công tác điều tra… Tất cả được đưa trang trọng lên mặt báo.
Sự nóng bỏng về mặt thông tin khiến cho nhiều tòa soạn coi đây là “cơ hội” làm tin, do đó họ cử hàng loạt phóng viên về hiện trường để phản ánh mọi ngóc ngách liên quan đến sự kiện. Thậm chí, nhiều tòa soạn còn tìm cách giật tít-câu người xem một cách trắng trợn như “Đại tướng Trần Đại Quang chỉ đạo vụ thảm sát 6 người ở Bình Phước” của trang Soha News (Công ty Cổ phần VCCorp).
Giật tít câu lượng xem, và bới mọi ngõ ngách sự kiện là cách mà các tòa soạn, nhà báo Việt Nam hiện nay bất chấp đạo đức để làm. |
Ngoài ra, do chú trọng “săn tin” hơn là “đưa tin” nên các phóng viên đưa nguồn tin nhưng lại “không dẫn nguồn chính thức từ các cơ quan chức năng, làm ảnh hưởng đến công tác điều tra, gây bức xúc cho thân nhân gia đình nạn nhân.” [1] Như chi tiết, “cuộc gọi điện thoại kêu cứu của các nạn nhân tới người nhà hoặc thông tin về bé Na (18 tháng tuổi, con út của vợ chồng ông Mỹ, bà Nga) ngủ tại nhà bà giúp việc” là hoàn toàn chưa được kiểm chứng.
Đây không phải lần đầu tiên báo giới nhà nước rơi vào tình trạng “săn tin con kền kền” kiểu này, một phần là do chỉ tiêu từ tòa soạn giao cho, một phần là nằm trong việc khai thác triệt để đề tài nóng để hút lượng truy cập trang nhằm tăng tiền quảng cáo.
Trong buổi hội thảo về đạo đức nhà báo do Trung tâm Truyền thông và Giáo dục cộng đồng (MEC) phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức tại TP.HCM vào tháng 1/2014. ông Đào Văn Lừng, Vụ trưởng, Ban Tuyên giáo Trung ương đã sử dụng từ “bất chấp” khi đề cập đến cách làm việc của một số trang báo nhà nước hiện nay.
Sự “bất chấp” đó đã khiến nhiều phóng viên bán đi cái đạo đức, lương tâm nghề nghiệp của mình, họ không còn đủ lòng trong, mắt sáng và ngòi bút sắc sảo, mà chỉ còn lại sự vô tâm, bịa đặt, vụ lợi và chạy chỉ tiêu tin nóng hổi. Do đó, nhiều người nổi tiếng bắt đầu sợ “cánh nhà báo” Việt Nam bởi sự nhiệt tình “moi tin” của họ.
Một trong số đó là từ sự ồn ào và lộn xộn khi “chen lấn, xô đẩy, phóng ống kính tìm giọt nước mắt” trong tác nghiệp đám tang của nghệ sĩ Hữu Lộc, nhạc sĩ Thuận Yến, đã khiến cho con gái của cố nhạc sĩ An Thuyên là BTV Bông Mai buộc phải hạn chế phóng viên tìm đến đưa tin đám tang cha mình với lý do “bình yên và giản dị.”
Quyền lực thứ 4 khi hiện diện tại Việt Nam lại biến dạng, méo mó và gây hoang mang cho chính dư luận Việt Nam thay vì là “quyền lực” để người dân dựa vào tìm kiếm thông tin trung thực, khách quan về đời sống xã hội.
Quyền lực thứ 4 khi hiện diện tại Việt Nam lại biến dạng, méo mó và gây hoang mang cho chính dư luận Việt Nam thay vì là “quyền lực” để người dân dựa vào tìm kiếm thông tin trung thực, khách quan về đời sống xã hội.
Do vậy, việc Thứ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn có chỉ đạo thông tin báo chí liên quan vụ án mạng kinh hoàng xảy ra rạng sáng ngày 7/7 tại tỉnh Bình Phước, trong đó “cấm các cơ quan báo chí đăng tường thuật chi tiết mô tả tội ác và hành vi rùng rợn, khai thác những thông tin giật gân quanh vụ án” là một việc làm cần thiết để tránh sự “nhào nặn tin” nhằm thỏa mãn cách làm tin vô đạo đức trong sự kiện thảm sát này.
Tuy nhiên, về lâu dài thì việc ban hành một chế tài để ngăn cấm tình trạng “bán đạo đức, lấy thông tin” của nhà báo Việt Nam, quy định chặt chẽ về đạo đức hành nghề trong Dự thảo luật báo chí 2015 là một điều cần thiết để ngăn chặn thực trạng này tiếp diễn trong tương lai.
[1] http://cand.com.vn/Phap-luat/Nhieu-thong-tin-sai-lech-ve-vu-tham-an-357473/
Tuy nhiên, về lâu dài thì việc ban hành một chế tài để ngăn cấm tình trạng “bán đạo đức, lấy thông tin” của nhà báo Việt Nam, quy định chặt chẽ về đạo đức hành nghề trong Dự thảo luật báo chí 2015 là một điều cần thiết để ngăn chặn thực trạng này tiếp diễn trong tương lai.
[1] http://cand.com.vn/Phap-luat/Nhieu-thong-tin-sai-lech-ve-vu-tham-an-357473/