VNTB – Trung Quốc hồi hương người Ngô Duy Nhĩ tham gia “thánh chiến”
Thái Thịnh
(VNTB) Chính phủ Trung Quốc tuyên bố rằng ít nhất 13 trong số 109 công dân Duy Ngô Nhĩ Trung Quốc hồi hương từ Thái Lan tuần trước là “tham gia thánh chiến”, trong một nỗ lực đến Syria và Iraq.
Hồi giáo trên khắp thế giới và đặc biệt ở Thổ Nhĩ Kỳ, nơi coi người Duy Ngô Nhĩ là anh em – đã bùng phát thành bạo lực phản đối việc trục xuất về Trung Quốc.
Video phát sóng trên CCTV của Trung Quốc mô tả những người Duy Ngô Nhĩ bị bắt là “kẻ buôn bán con người”, “chiến binh thánh chiến”. Đoạn video cho thấy những người Duy Ngô Nhĩ đều bị trùm đầu trong suốt chuyến bay.
Truyền thông Trung Quốc cũng cho thấy, một số những người bị bắt đã “thừa nhận” đọc tuyên truyền của Hồi giáo cực đoan và lấy cảm hứng từ đó để đi du lịch tới Syria và Iraq và tham gia cuộc chiến Hồi giáo. Tuyên truyền đó xuất phát từ Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan, mà Trung Quốc coi là một nhóm Hồi giáo khủng bố, mà các thành viên đã tổ chức các cuộc tấn công khác nhau ở phía tây tỉnh Tân Cương, nơi ở hầu hết của dân tộc thiểu số Duy Ngô Nhĩ.
“Họ đã bị khuấy động và mê hoặc bởi video khủng bố do Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan và Hội Người Duy Ngô Nhĩ Thế giới” báo cáo phương tiện truyền thông Trung Quốc, nhấn mạnh rằng các nhóm này “xúi giục họ đi đến Syria và Iraq tham gia vào cái gọi là thánh chiến.”
“Hội Người Duy Ngô Nhĩ Thế giới là một nhóm chuyên bảo vệ quyền con người của người Duy Ngô Nhĩ ở Trung Quốc, là một nhóm ly khai nguy hiểm.”
Hội Người Duy Ngô Nhĩ Thế giới đã lên án việc hồi hương lần này, một phát ngôn viên lưu ý rằng việc hồi hướng với mũ trùm đầu đã “lột bỏ phẩm giá của họ” và rằng “chạy trốn là cách thức phi bạo lực duy nhất để [người Ngô Duy Nhĩ] tự cứu mình”.
Vấn đề này đã làm trầm trọng quan hệ giữa Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. Người Duy Ngô Nhĩ là một dân tộc gốc Thổ và được nhiều người dân tộc Thổ Nhĩ Kỳ coi là “anh em”,họ xứng đáng nhận được sự hỗ trợ từ chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ. Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã ra một tuyên bố vào đầu tháng 7, nhấn mạnh rằng các quan chức chính phủ nước này đang “vô cùng lo ngại” về các báo cáo, trong đó cho thấy Trung Quốc đàn áp các lễ kỷ niệm của tháng Ramadan ở nơi công cộng Tân Cương. Trung Quốc cũng cấm Đảng viên Cộng sản, sinh viên, học sinh tham gia tháng thánh lễ này.
“Chúng tôi rất buồn vì thông tin người dân Duy Ngô Nhĩ Turks đã bị cấm thực hiện nghĩa vụ tôn giáo khác tại khu vực Tân Cương. Chúng tôi chuyển quan ngại sâu sắc này đến Đại sứ Trung Quốc tại Ankara,” Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho biết.
Trong khi đó, Trung Quốc cũng cáo buộc chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp hộ chiếu cho người Duy Ngô Nhĩ để họ đến được Syria và Iraq. Bộ Công an Trung Quốc, khẳng định rằng Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Kuala Lumpur, Malaysia đã làm điều đó. Họ [người Ngô Duy Nhĩ] đã bị “tẩy não và đưa ra mặt trận để chiến đấu”.
Trang Tân Hoa Xã trích dẫn nhiều “chuyên gia” (các quan chức chính phủ Trung Quốc và Thái Lan và biên tập viên truyền thông có cảm tình) lưu ý rằng việc hồi hương là “công việc nội bộ của Trung Quốc” và trách nhiệm của bất kỳ nhà nước để hồi trả người nhập cư bất hợp pháp về quê hương của họ.
Thổ Nhĩ Kỳ đã tỏlòng nhiệt thành với Duy Ngô Nhĩ. Hôm thứ năm, các thành viên của một nhóm tự gọi là Hiệp hội Giáo dục Đông Turkestan đã tấn công lãnh sự quán Thái Lan tại Istanbul khi nước này đã cho hồi hương của người Duy Ngô Nhĩ.
Các cuộc tấn công người “Trung Quốc” cũng gia tăng. Người biểu tình Thổ Nhĩ Kỳ đã tấn công nhầm một nhóm khách du lịch Hàn Quốc tại Istanbul, vì cho rằng, họ [Hàn Quốc và Trung Quốc] đều có “mắt xếch.”
Họ [người biểu tình Thổ Nhĩ Kỳ] cũng đã phá hủy một nhà hàng Trung Quốc, dù rằng không có dân Trung Quốc làm việc; và nhà hàng được điều hành bởi một người Thổ Nhĩ Kỳ và một đầu bếp người Duy Ngô Nhĩ.