Việt Nam Thời Báo

VNTB – Trước năm 2022: Điều gì sẽ xảy ra trong đại dịch năm thứ ba

Anh Khoa dịch  

 

(VNTB) – Các phương pháp điều trị kháng thể và kháng sinh mới cũng như vắc xin tốt hơn đang được triển khai

 

Tác gi: Natasha Loder

 

các quc gia giàu có được tiêm chng tt trên thế gii, năm th ba s tt hơn năm th hai và covid-19 s có ít nh hưởng đến sc khỏe và các hot đng hàng ngày hơn. Vc xin đã làm giảm s ca nhim và t vong các nước như Anh và Israel. Nhưng nhng quc gia nghèo hơn, ít được tiêm chng đy đ hoc vừa nghèo vừa ít được tiêm chủng, thì tác hi ca vi rút s kéo dài. S chênh lch v kết qu gia các quc gia giàu và nghèo s xut hin. Gates Foundation, mt trong nhng t chc t thin ln nht thế gii, d đoán rng thu nhp trung bình s tr li mc trước đi dch 90% các quốc gia tiên tiến, so vi ch mt phn ba các nước có thu nhp thp và trung bình.

Mc dù ngun cung vc xin tăng vt trong quý cui cùng ca năm 2021, nhiu quc gia s vn chưa được tiêm chng trong hầu hết năm 2022, do khó khăn trong phân phi và lo ngi v vc xin. Điu này s dn đến t l t vong và bnh tt cao hơn đồng thời phc hi kinh tế yếu hơn. Vn đ “chng cui cùng” ca vic cung cp vc xin s tr nên rõ ràng nhc nhi khi nhân viên y tế mang vc xin đến nhng nơi nghèo nht và xa xôi nht trên hành tinh. Nhưng nhng li phàn nàn v vic phân phi không đng đu s bt đu gim bt trong năm 2022 khi vic tiếp cn bnh nhân sẽ là yếu t hn chế hơn so vi vic tiếp cn ngun cung vc xin. Tht vy, nếu các nhà sn xut không thu hp quy mô sn xut vc-xin thì s có nguy cơ dư tha vào na cui năm ti, Airfinity, mt nhà cung cp d liu khoa hc đi sng d đoán.

Các mũi tiêm tăng cường s được s dng rng rãi hơn vào năm 2022 khi các quc gia phát trin biết v thi đim cn thiết. Stanley Plotkin t Đi hc Pennsylvania, nhà phát minh ra vc xin rubella, cho biết các biến th mi cũng s thúc đy lượng vc-xin được tiêu th. Tiến sĩ Plotkin cho biết vc-xin hin ti và các phiên bn tinh chnh s được s dng trong các mũi tiêm tăng cường nhằm gia tăng kh năng phòng v chng li các biến th.

mt s quc gia, vic tiêm chng cho tr em cũng s được m rng cho nhng tr dưới 6 tháng tui. nhng nơi s do d v vc xin khiến chính ph khó đt được mc tiêu, s có xu hướng gây khó khăn cho nhng người chưa được tiêm chng — bng cách yêu cu h chiếu vc-xin đ đến các đa đim nht đnh nào đó và bt buc tiêm chng đi vi các nhóm như nhân viên y tế.

Kh năng min dch và các phương pháp điu tr có th đ rng vào gia năm 2022 đ gim s ca bnh và gim nguy cơ mc các biến th mi. Ti thi đim này, virus s tr thành dch bnh tn ti lâu dài nhiu quc gia. Nhưng dù các loi vc xin hin có có th ngăn chn vi rút, vn cn nhng loi vc xin mi đ gim thiu lây nhiễm.

Stephane Bancel, ông ch ca Moderna, nhà sn xut vc xin da trên công ngh MRNA, cho biết công ty ca ông đang nghiên cu mt loi vc xin “đa giá tr” s bo v chng li nhiu hơn mt biến th covid-19. Ngoài ra, ông đang nghiên cu mt loi vc-xin “toàn din cho đường hô hp” kết hp bo v chng li nhiu loi vi rút đường hô hp và các chng cúm.

Nhng ci tiến khác trong vc-xin covid-19 s bao gm các công thc vc-xin MRNA đông khô, và vc-xin thm qua miếng dán da hoc đường hô hp. Vc xin MRNA đông khô d vn chuyn. Khi ngun cung cp vc-xin tăng lên vào năm 2022, nhng vc-xin da trên MRNA s ngày càng được ưa chung hơn, vì chúng mang li mc đ bo v cao hơn. Điu đó s làm suy yếu th trường toàn cu đi vi các loi vc-xin kém hiu qu hơn, chng hn như vc-xin ca Trung Quc.

Các nước giàu cũng s tp trung nhiu hơn vào các phương pháp điu tr bng kháng th cho nhng người b nhim covid-19. M, Anh và các quc gia khác s ph thuc nhiu hơn vào các loi thuc hn hp như thuốc ca Regeneron hoc AstraZeneca.

Nhiu ha hn nht là các loi thuc kháng sinh mi. Pfizer đã sn xut “s lượng đáng k” cht c chế protease. M, chính ph đã đng ý mua s liu thuc kháng sinh đ dùng cho 1,2 t đt điu tr do Merck phát trin, được gi là molnupiravir. Điu này đã cho thy hiu qu ca molnupiravir trong th nghim, và Merck đã cp phép sn xut molnupiravir rng rãi vi giá phi chăng.

Có rt nhiu thuc kháng sinh khác đang được phát trin. Các loi thuc này có th dùng dng viên, sau khi được chn đoán, có kh năng tr thành nhng loi thuc bán chy vào năm 2022, giúp biến covid-19 tr thành mt căn bnh có th điu tr khi. Điu đó s dn đến nhng lo ngi mi v vic tiếp cn không bình đng và lm dng làm ny sinh các chng vi khun kháng thuc.

Ri ro ln nht đi vi trin vng lc quan hơn này là s xut hin ca mt biến th mi có kh năng vô hiu hóa các loi vc xin hin có. Virus corona vn là mt k thù đáng gm.

Nguồn: The Economist


 

Tin bài liên quan:

VNTB – Bạn đọc viết: Sài Gòn nghèo nhất nước!

Trương Thế Tử

VNTB – Không khí bẩn khiến bệnh nhân COVID trở nặng

Phan Thanh Hung

VNTB – Sao không xây dựng những nhà trọ dã chiến cho dân ‘tỵ nạn’?

Phan Thanh Hung

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Việt Nam Thời Báo