Trúc Mai – Ngọc An
(VNTB) – Tự do không phải là một loại quyền được trao tặng bởi bất kỳ ai, bất kỳ lực lượng nào, mà nó là tài sản tự nhiên của con người. Điều này có nghĩa tự do không phải là không gian cho phép, không một nhà nước nào có quyền ban phát tự do cho con người.
Chủ nhật 26-7-2015, tại nhà thờ Thánh AnTôn (Sài Gòn), đã diễn ra buổi hội thoại chủ đề “Anh/ chị có hoàn toàn tự do kết hôn với nhau không?”.
Hạnh phúc cũng là tự do
“Tự do gắn với trách nhiệm”: Đó là những hành vi có ý thức, xây dựng bởi hiểu biết nhờ lý trí, cố gắng nhờ ý chí và hạnh phúc trong tâm hồn. Ghi nhận ý kiến từ một huynh trưởng Hướng đạo, “để được tự do trong hành động, trong quyết định, đừng quên yếu tố rèn luyện ý chí. Rèn luyện dựa vào chuẩn, gọi là ý thức”. Nói về hạnh phúc, huynh trưởng nhìn nhận hạnh phúc không phải tự nhiên mà có, phải nỗ lực để đạt được.
Định nghĩa thế nào là hạnh phúc, một số tham dự viên cho rằng, hạnh phúc là đem niềm vui đến cho người khác; là được sống; là không lo lắng; là cho đi và nhận lại; là những gì diễn ra xung quanh mình…
Hạnh phúc cũng là tự do. Xã hội ngày nay, hầu như ai ai cũng khao khát tự do. Không ít người cho rằng tự do là một sự gì đó “không bị gò bó” hay không bị hạn chế, là được làm bất cứ điều gì mình thích. Nói theo Linh mục Nguyễn Hồng Giáo, đó là một thứ tự do “phóng túng”. Sự tự do đem lại cho con người cảm giác thoải mái. Tuy nhiên, tự do cũng nên tuân theo một quy tắc có khuôn khổ, không phải thích làm gì thì làm. Có thể lấy một ví dụ, một người tự dưng thích đánh người khác, lấy cớ mình thích làm vậy, quyền tự do cho phép làm điều đó. Liệu có thể chấp nhận được chăng?
Tự do là bản năng sống
Tự do mạnh mẽ và vĩ đại ở chỗ tìm kiếm nó trở thành bản năng sống còn của con người. Càng thiếu tự do, con người càng khao khát tự do, giống như sự thèm muốn bị thôi thúc bởi cơn khát khi không có nước. Chính vì thế, không một con người nào yên phận sống trong sự nô dịch của người khác và không một dân tộc nào cam chịu sống trong sự kìm kẹp của dân tộc khác. Sự mãnh liệt của khát vọng tìm kiếm tự do là một trong những tiêu chuẩn để đo đạc sự lành mạnh của một dân tộc.
Tự do không phải là một loại quyền được trao tặng bởi bất kỳ ai, bất kỳ lực lượng nào, mà nó là tài sản tự nhiên của con người. Điều này có nghĩa tự do không phải là không gian cho phép, không một nhà nước nào có quyền ban phát tự do cho con người. Nói cách khác, con người phải ra khỏi trạng thái nhận thức tự do như là sự nhân nhượng của bề trên đối với kẻ dưới, tức là trạng thái thụ động đón nhận tự do. Cần phải khẳng định tự do không phải là thứ gì đó ở bên ngoài cuộc sống, tự do thuộc về con người, tự do gắn liền với con người với tất cả hình hài cụ thể của nó.
Định kiến không thể trói buộc tự do
Tự do là nhà ở, tự do là đường đi, tự do là bãi cỏ rộng mênh mông, là thức ăn, là nước uống… Tự do là tất cả những gì liên quan đến đời sống con người kể cả vật chất lẫn tinh thần. Tự do muôn hình muôn vẻ và thiêng liêng đến mức không có định kiến nào trói buộc được nó, hễ bị kìm kẹp bởi định kiến là con người mất tự do. Tự do là cái mà trí tưởng tượng của con người luôn vươn tới, hay nói cách khác, trong trí tưởng tượng của mình, con người luôn cảm thấy đằng sau nó vẫn còn nó. Nếu đằng sau nó không là gì nữa, không còn nó thì không phải tự do.
Tự do là một không gian dành cho mỗi cá nhân, tuỳ thuộc vào khả năng của mình, mỗi cá nhân đều có quyền làm chủ không gian ấy, khai thác nó và hơn nữa là mở rộng nó…