Hiền Vương
(VNTB) – Theo thông cáo, Mỹ sẽ hợp tác với Việt Nam, Ecuador, Panama, Senegal và đảo Đài Loan về chống đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, gọi tắt là IUU trong thuật ngữ về môi trường. Kế hoạch sẽ được công bố vào cuối tháng 7.
Phía Mỹ sẽ tổ chức một nhóm chuyên trách gồm 21 cơ quan liên bang như Tuần duyên Mỹ, Bộ Ngoại giao, Cơ quan Quản lý khí quyển và đại dương quốc gia… để phối hợp giải quyết vấn đề. Các quan chức Mỹ cam kết sẽ đưa ra các chính sách đối phó với nạn đánh bắt bất hợp pháp, đặc biệt là ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, như một phần nỗ lực tăng cường can thiệp vào khu vực này của Washington.
Trước đó, một số quốc gia trong khu vực nhiều lần lên tiếng phản đối đội tàu đánh cá khổng lồ của Trung Quốc, cho rằng các tàu này thường xâm phạm Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) 200 hải lý của những nước này và gây ra thiệt hại về môi trường cũng như tổn thất về kinh tế.
Tại họp báo ngày 7-7, đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định quan điểm của Việt Nam về chống IUU là nhất quán và đã được nêu rõ nhiều lần.
“Việt Nam chủ trương phát triển bền vững kinh tế biển, duy trì phát triển bền vững ngành khai thác thủy sản với cơ cấu tàu, nghề phù hợp với khả năng cho phép, khai thác các nguồn lợi thủy sản tuân thủ đầy đủ các quy định về chống IUU và các công ước, thỏa thuận quốc tế có liên quan mà Việt Nam ký kết hoặc tham gia là thành viên”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định, và nhấn mạnh rằng Việt Nam quan tâm đến kế hoạch của Mỹ trong hợp tác chống đánh bắt cá trái phép, không khai báo và không quản lý (IUU)
Song song với việc đó, người phát ngôn cũng cho biết Việt Nam đã xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, triển khai nhiều biện pháp giảm thiểu, hạn chế IUU và chấm dứt việc tàu cá và ngư dân Việt Nam khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Theo đại diện của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), thì ngay sau khi Ủy ban châu Âu (EC) đưa ra cảnh báo “thẻ vàng” IUU, VASEP đã thành lập Ban điều hành và “chương trình doanh nghiệp hải sản cam kết chống khai thác IUU” từ 2017 với nhiều hoạt động trong việc đồng hành cùng Chính phủ tháo gỡ thẻ vàng IUU của EC.
Qua đó đã có các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp hải sản thành viên thực hiện các cam kết chống khai thác IUU như hỗ trợ hoàn thiện tài liệu, hồ sơ IUU. Cùng với đó, đã đề xuất, góp ý các văn bản pháp lý liên quan với Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Ban điều hành cũng đã có các hoạt động hợp tác với các bên và hợp tác quốc tế như phối hợp với các địa phương tổ chức các buổi làm việc với ngư dân để nắm bắt những vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện chống khai thác IUU tại địa phương; phối hợp Ngân hàng Thế giới (WB) đánh giá tác động kinh tế từ phân tích thương mại của việc không tuân thủ quy định về chống khai thác IUU.
Bên cạnh đó, truyền thông các hành động của Việt Nam về chống khai thác IUU trên các kênh thông tin của VASEP và báo, đài trung ương, địa phương; xây dựng và phát hành các tài liệu tuyên truyền và clip cho các đối tượng trong chuỗi khai thác, chế biến hải sản về IUU.
VASEP cho biết IUU hiện không còn là yêu cầu riêng của EU mà đang dần trở thành yêu cầu của các thị trường lớn khác. Cụ thể, Nhật Bản mới đây cũng đã thông qua đạo luật về việc chống đánh bắt bất hợp pháp. Điều này đặt ra thách thức cho các doanh nghiệp khi sử dụng nguồn nguyên liệu đánh bắt có chứng nhận.
Hiện tại thì Bộ Nông nghiệp nông thôn Trung Quốc thực hiện tạm ngừng đánh cá có thời hạn từ 1-5 đến 16-8 đối với toàn bộ các nghề trừ nghề câu trên các vùng biển, trong đó có những vùng biển thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông.
Ông Nguyễn Chu Hồi, phó chủ tịch thường trực Hội Nghề cá Việt Nam, cho biết suốt 20 năm qua Trung Quốc đã liên tục ban hành lệnh cấm đánh bắt cá trên Biển Đông kéo dài trong thời gian 3 tháng và bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1-5 hằng năm. Phạm vi không gian của lệnh cấm đánh bắt cá này gồm cả một số vùng biển Việt Nam ở quần đảo Hoàng Sa và phần vịnh Bắc Bộ được xác định theo Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS) và Hiệp định phân định vịnh Bắc Bộ giữa Việt Nam và Trung Quốc ký năm 2000.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn của Việt Nam đã động viên ngư dân bám biển sản xuất bình thường trong phạm vi vùng biển của Việt Nam và hướng dẫn ngư dân tổ chức thành đoàn, đội khi đi sản xuất để hỗ trợ nhau trên biển; kịp thời thông báo cho cơ quan chức năng về các hành vi vi phạm của tàu cá nước ngoài trong vùng biển của Việt Nam.
Như vậy với những diễn biến như trên cho thấy với sự hỗ trợ của lực lượng Tuần duyên Mỹ trong thời gian tới sẽ giúp ngư dân Việt Nam an tâm hơn trong đánh bắt cá trong vùng biển Việt Nam mà phía Trung Quốc đã đơn phương cấm đoán.