VNTB – Việt Nam mở rộng lực lượng dân quân đánh cá ở Biển Đông
Khánh An dịch
(VNTB) – Lực lượng dân quân biển của Việt Nam ở Biển Đông có dấu hiệu gia tăng trong thập niên qua, theo các học giả và một cơ quan nghiên cứu ở Trung Quốc
Tác giả: Ralph Jennings
Theo Viện Nghiên cứu Biển Đông Quốc gia, một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại tỉnh Hải Nam, Trung Quốc, số liệu từ 12 năm trước về dân quân hàng hải có số lượng từ 46.000 đến 70.000 người. Số liệu cho thấy có 13 trung đội với tổng số 3.000 người hoạt động gần quần đảo Hoàng Sa đang tranh chấp trên biển và 10.000 người khác vận hành các tàu đánh cá có vũ trang ngoài khơi miền nam Việt Nam.
Yun Sun, cộng sự cấp cao của Chương trình Đông Á tại Trung tâm Stimson ở Washington, cho biết 10 năm trước, lực lượng dân quân “chỉ mới bắt đầu”.
“Họ đang cố gắng mở rộng lực lượng dân quân hàng hải ”, Collin Koh, nhà nghiên cứu an ninh hàng hải tại Đại học Công nghệ Nanyang ở Singapore, cho biết. “Ý tưởng là lực lượng dân quân hàng hải hiện tại cần phải mở rộng nhân lực của họ.”
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên khoảng 90% vùng biển rộng 3,5 triệu km vuông được đánh giá cao về nguồn dự trữ thủy sản và nhiên liệu hóa thạch. Việt Nam cho biết phần lớn hai chuỗi đảo lớn nhất trên biển là Hoàng Sa và Trường Sa thuộc quyền tài phán của mình. Trung Quốc là nước tiến bộ nhất về quân sự trong số sáu chính phủ tranh chấp chủ quyền trên biển và họ kiểm soát Hoàng Sa. Trung Quốc và Việt Nam thỉnh thoảng xảy ra cãi vã trên biển, với các cuộc chạm trán chết người được ghi nhận vào năm 1974 và 1988.
Brunei, Malaysia, Philippines và Đài Loan cũng xem tất cả hoặc các phần của Biển Đông là của họ.
Các nhà phân tích cho biết Trung Quốc duy trì lực lượng dân quân biển rõ ràng nhất trên biển, một thuật ngữ mô tả các tàu đánh cá được trang bị vũ khí và ngư dân được huấn luyện để làm công việc bán quân sự với sự hỗ trợ của lực lượng bảo vệ bờ biển. Lực lượng dân quân trên biển của Trung Quốc được thành lập vào những năm 1950 và thuộc quyền Quân đội Giải phóng Nhân dân, theo tổ chức nghiên cứu Rand Corp có trụ sở tại Mỹ.
Sách trắng Quốc phòng năm 2019 của Việt Nam ghi nhận sự hiện diện của “lực lượng dân quân” trong nước và “Thay đổi trong tổ chức và thiết bị của lực lượng” nhưng không nêu chi tiết.
Koh nói, các ngư dân thành lập một lực lượng dự bị được đào tạo bán thời gian. Họ hoạt động như tàu tuần tra và có thể bị phát hiện vì họ không có lưới đánh cá dễ nhìn thấy, ông nói.
Ông Nguyễn Thành Trung, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết các quan chức ở Hà Nội và các phương tiện thông tin đại chúng trong nước đều không thảo luận về quy mô, khu vực hoạt động hay sự giám sát của lực lượng dân quân kiểm ngư. Ông nói, chính phủ không muốn chọc giận Trung Quốc hoặc dường như đang “sao chép” nó.
“Họ không muốn cho thấy rằng chúng tôi đang bắt chước Trung Quốc – Trung Quốc đang sử dụng lực lượng dân quân đánh cá và chúng tôi cũng sử dụng loại hình tương tự để chống lại Trung Quốc, ”ông Nguyên nói.
Koh nói, lực lượng dân quân Việt Nam kém “chuyên nghiệp” hơn của Trung Quốc.
Các nhà phân tích tin rằng, lực lượng dân quân của Việt Nam sẽ làm chao đảo Trung Quốc chứ không phải các bên tranh chấp hàng hải khác.
Huang Kwei-bo, phó hiệu trưởng trường vấn đề quốc tế tại Đại học Quốc gia Chengchi ở Đài Bắc, cho biết Đài Loan lo ngại hơn về các máy bay mới của không quân Việt Nam gần các đảo lớn của họ.
Jay Batongbacal, giáo sư về hàng hải quốc tế tại Đại học Philippines ở Thành phố Quezon, cho biết: Các quân nhân Philippines và Việt Nam trao đổi các sự kiện thể thao trên các đảo của nhau vào tháng 6 năm 2019.
“Mối quan hệ tương tác giữa ngư dân Philippines và Việt Nam cho đến nay rất tốt ”, Batongbacal nói. “Tôi nghĩ rằng họ ít có sự hiểu biết thân tình hơn.”
Các quan chức Philippines nói rằng các đội tàu đánh cá của Trung Quốc thỉnh thoảng tập trung hàng loạt gần các đảo nhỏ do Manila kiểm soát ở quần đảo Trường Sa trong 4 năm qua như một lời đe dọa.
Ông Huang nói, Việt Nam có thể sẽ thận trọng triển khai lực lượng dân quân và cố gắng tránh xung đột. Ông nói: “Điều ít có thể dự đoán hơn là, khi họ tham gia giao tranh trên biển, liệu có xảy ra tình huống bắn nhầm hay không.
Nguồn: voanews