VNTB – Xử lý hai lần về một hành vi vi phạm?

Hoài Nguyễn

(VNTB) – Khi quyết định xử lý vi phạm hành chính vẫn đang còn hiệu lực pháp luật mà vẫn song song tiến hành thủ tục khởi tố hình sự sẽ “vướng” vào nguyên tắc cấm xử lý hai lần cho một hành vi vi phạm

Ông Trịnh Văn Quyết đã bị khởi tố, bắt giữ, tạm giam để xem xét trách nhiệm hình sự liên quan đến hành vi vi phạm vào ngày 10-01-2022.

Ngày 18-1-2022, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Trịnh Văn Quyết, địa chỉ: B30-BT6 Đô thị Mỹ Đình 2, Mỹ Đình 2, Nam Từ Liêm, Hà Nội.

Vụ việc tóm tắt như sau: Lúc 17 giờ 45 phút ngày 10-01-2022, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết nhận được Báo cáo số 31/SGDHCM-GS đề ngày 10-01-2022 của Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) về việc ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty cổ phần Tập đoàn FLC giao dịch bán 74,8 triệu cổ phiếu Công ty cổ phần Tập đoàn FLC (mã: FLC, niêm yết tại HOSE) nhưng không báo cáo, không công bố thông tin trước khi thực hiện giao dịch theo khoản 1 Điều 33 Thông tư số 96/2020/TT-BTC ngày 16-11-2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.

Trong phiên giao dịch 10-1, FLC đã xuất hiện thanh khoản đột biến lên tới 135 triệu đơn vị sau chuỗi ngày cổ phiếu ‘thăng hoa’. Việc ông Trịnh Văn Quyết bất ngờ bán cổ phiếu FLC trong phiên giao dịch này mà không thực hiện đúng quy định công bố thông tin khiến nhiều nhà đầu tư cảm giác bị ‘đánh úp’.

Sở dĩ nhà đầu tư cả giác bị ‘đánh úp’ vì không chỉ ông Trịnh Văn Quyết là một luật sư, mà ‘phó tướng’ của ông – bà Vũ Đặng Hải Yến cũng thuộc dạng có số má về pháp lý nên không thể xảy ra bất kỳ nhầm lẫn nào trong chuyện giao dịch bán 74,8 triệu cổ phiếu Công ty cổ phần Tập đoàn FLC.

Vài dòng về bà Vũ Đặng Hải Yến: Bà Yến sinh năm 1978 được bổ nhiệm chức vụ Phó Tổng Giám đốc FLC chính thức ngày 19-6-2019. Bà Yến là tiến sĩ Luật kinh tế và từng là giảng viên và Phó trưởng Bộ môn Luật Thương mại – Trường Đại học Luật Hà Nội. Trước khi làm việc tại FLC, bà từng là Trưởng Ban Pháp chế của Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC).

Bà Yến là người từng giữ nhiều vị trí lãnh đạo cấp cao của tập đoàn và một số công ty thuộc hệ sinh thái FLC. Trong lịch sử công tác tại FLC, bà Yến đã 2 lần được bổ nhiệm vị trí Phó Tổng Giám đốc. Cụ thể, trong giai đoạn 3-2017 đến 4-2018, bà Yến là Phó Tổng giám đốc và người công bố thông tin của FLC, sau đó được giao làm Trợ lý Hội đồng quản trị. Ngoài ra, bà Vũ Đặng Hải Yến từng giữ chức vụ Trưởng ban Pháp chế của FLC.

Hiện nay, bà Vũ Đặng Hải Yến là người tạm thời điều hành mọi hoạt động của FLC và Bamboo Airways.

Bàn luận vấn đề thời sự trên, có ý kiến, “Nếu cho rằng việc xử lý vi phạm bằng quyết định xử lý vi phạm hành chính trước đây là chưa tương xứng với mức độ phạm tội, có thể bỏ lọt tội phạm, thì việc khởi tố hình sự có mức chế tài cao hơn là chính đáng.

Tuy nhiên, về phương diện pháp lý, khi quyết định xử lý vi phạm hành chính vẫn đang còn hiệu lực pháp luật mà vẫn song song tiến hành thủ tục khởi tố hình sự sẽ “vướng” vào nguyên tắc cấm xử lý hai lần cho một hành vi vi phạm”.

Phản biện lập luận trên, trong giới luật sư có ý kiến hồi đầu năm nay đó là hành vi của “không báo cáo về giao dịch dự kiến” theo điều chỉnh của Thông tư số 96/2020/TT-BTC, còn quyết định hồi cuối tháng 3-2022 có căn cứ từ Nghị định số 156/2020/NĐ-CP là về cách hiểu của thao túng thị trường chứng khoán theo Điều 211 của Bộ luật hình sự.

Như vậy, nếu các cáo buộc hình sự được xác lập theo tội danh ở Điều 211, Bộ luật hình sự thì mức án cao nhất mà ông Trịnh Văn Quyết đối mặt là 7 năm tù, và “có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 250.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm”.