Thới Bình
(VNTB) – Giá gạo xuất khẩu quyết định thu nhập của nông dân nên phải do nông dân đưa ra hoặc Chính phủ thay nông dân quyết định.
Chỉ trong vòng 2 tuần gần đây, giá gạo xuất khẩu 100% tấm của Việt Nam đã được điều chỉnh tăng 3 đợt, với tổng mức tăng lên tới 17 USD/tấn.
Thời điểm này tại đồng bằng sông Cửu Long – nơi chiếm tới 90% sản lượng gạo xuất khẩu của cả nước, vụ lúa Đông Xuân đang dần kết thúc, cùng với đó hoạt động thu mua tích trữ lúa của doanh nghiệp xuất khẩu cũng đã hoàn thành. Đặc biệt hoạt động xuất khẩu gạo 2 tuần trở lại đây đang có dấu hiệu sôi động hơn, giá xuất khẩu cũng đang ngưỡng cao trong vòng hơn 3 tháng qua.
Những ngày qua, Công ty Việt Hưng, Tiền Giang đang hoạt động hết công suất để đóng hàng đi Hong Kong. Vì nhu cầu thị trường hồi phục và có phần tăng cao nên giá bán cũng có sự điều chỉnh từ 415 – 500 USD/tấn tùy chủng loại. Ông Nguyễn Văn Đôn – Giám đốc Công ty Việt Hưng, cho biết: “Tín hiệu xuất khẩu rất tốt. Cuối tháng 5 Philippines đẩy mạnh mua vào thì thị trường sẽ khởi sắc hơn”.
“Trong 2 tuần gần đây giá có nhích lên vì nhu cầu nhập khẩu của các quốc gia khác và thị trường trong nước hết vụ nên khách hàng cũng mua trữ”, ông Nguyễn Văn Thành – Tổng Giám đốc Công ty Phước Thành IV, Vĩnh Long cho hay.
Tin tức cập nhật ghi nhận những ngày qua, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam liên tục duy trì vị trí dẫn đầu so với Thái Lan, Ấn Độ và Pakistan; trong đó, gạo 5% tấm tăng từ 12 – 15 USD/tấn so với đầu năm, lên mức 415 USD/tấn; gạo 100% tấm tăng 17 USD/tấn sau 3 đợt điều chỉnh. Những thông tin tích cực này cũng đã giúp giá lúa khu vực đồng bằng sông Cửu Long tăng nhẹ và giữ ổn định từ 5.500 – 6.000/kg tùy loại.
Thế nhưng ở góc nhìn của nông dân thì các con số thành tích ở trên chỉ thuộc về các ông lớn xuất khẩu gạo, bởi giá phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật ngày càng tăng, nói chung tất cả vật tư đầu vào đều tăng, trong khi giá mua lúa đầu vào cho gạo xuất khẩu của Việt Nam lại không tương xứng.
“Giá thu mua lúa trong nước là thu nhập của nông dân. Như vậy, giá gạo xuất khẩu quyết định thu nhập của nông dân nên phải do nông dân đưa ra hoặc Chính phủ thay nông dân quyết định. Tuy nhiên, hiện nay Hiệp hội Lương thực Việt Nam được toàn quyền trong việc ấn định giá gạo xuất khẩu và ấn định giá thu mua lúa trong (VFA) nước.
Cơ chế đó biến nông dân chúng tôi – chủ nhân thật sự của lúa gạo thành những người phụ thuộc vào VFA, biến VFA – những công ty xuất khẩu gạo hoạt động vì lợi nhuận từ vị trí phụ thuộc trở thành chủ thể của lúa gạo.
Điều phi lý nhất của cơ chế xuất khẩu gạo hiện nay là VFA được giao định giá gạo xuất khẩu nhưng lợi nhuận của họ độc lập với giá gạo xuất khẩu. Trong khi đó, giá gạo xuất khẩu là thu nhập của nông dân nhưng nông dân không được quyền tham gia ý kiến. Trong hoạt động xuất khẩu gạo hiện nay không hề có tiếng nói của họ, ngay cả trong tổ điều hành xuất khẩu gạo của Chính phủ cũng không có đại diện của hội nông dân.
Khi mọi yếu tố khách quan đều không có lợi cho nông dân, chắc chắn nông dân chán ruộng đồng, không xài phân hữu cơ và vô cơ nữa mà chuyển sang phân lô bán nền, thì hậu quả sẽ rất ghê gớm” – ghi nhận ý kiến của nông dân Tạ Minh Bé, đồng thời cũng là giám đốc Công ty TNHH MTV Gạo hữu cơ Nông trường Cá Bờ Đập ở ấp Trà Đức, xã Viên An, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng.
Trong chuỗi diễn biến liên quan về ý kiến người nông dân cần có quyền lên tiếng về giá cả gạo, một nguồn tin cho biết trong xử lý sau thanh tra công tác quản lý Nhà nước về xuất khẩu gạo, phía Bộ Công thương đã giao Vụ Tổ chức cán bộ, Thanh tra Bộ, Cục Xuất nhập khẩu xác định rõ các cá nhân, tập thể có liên quan như các chuyên viên phụ trách theo dõi thụ lý công việc; phòng nghiệp vụ; lãnh đạo Cục Xuất nhập khẩu.
Sau khi làm rõ các cá nhân liên quan, yêu cầu Vụ Tổ chức cán bộ, Cục Xuất nhập khẩu thông báo đến từng cá nhân có bản kiểm điểm theo phân công công việc, báo cáo cụ thể quá trình thẩm định, thụ lý công việc được giao.
Vẫn theo nguồn tin trên, hiện nay đơn vị tham mưu về công tác kỷ luật cán bộ công chức và các đơn vị chuyên môn liên quan đang tiến hành đánh giá, xem xét làm rõ trách nhiệm đối với các cá nhân, tập thể và có hình thức xử lý theo quy định của pháp luật.