Ngọc Vân
(VNTB) – Do không có con số chính thức, tôi buộc phải ước lượng trên con số mà tôi có.
Câu chuyện ở một giáo xứ
Theo nhà cầm quyền Việt Nam, số người chết vì Covid, tại Sài Gòn, đến ngày hôm nay, 19 Tháng 8 là 5.759 người(1). Con số thực tế có thể GẤP TỪ 7 ĐẾN 10 LẦN con số này nếu tỷ lệ tử vong do Covid tại Sài Gòn bằng với tỷ lệ tử vong vì căn bệnh này ở Giáo xứ Bình An, Quận 8.
Theo Trang Facebook của Giáo xứ Bình An, tại Quận 8, Sài Gòn, kể từ ngày 7 Tháng 7, ngày nhà cầm quyền TP này thực hiện Chỉ thị Giãn Cách 16 (2) đến ngày 19 Tháng 8 năm nay, đã có 57 người chết vì Covid(3). Trong đó, cũng theo Trang Facebook này, số người chết ở Giáo xứ này trong 6 tháng đầu năm 2021 chỉ là 11 người.
Như vậy, có thể số ca tử vong vì Covid ở Giáo xứ này là khoảng 54 người trong trong 42 ngày vừa qua. Làm thế nào tôi ước lượng được con số này. Đầu tiên, tôi ước tính con số tử vong do các nguyên nhân thông thường. Như đã nói ở trên, giáo xứ này chỉ có 11 người qua đời trong 6 tháng đầu năm 2021. Như vậy, mỗi tháng, trung bình, có khoảng 2 trường hợp tử vong. Nói một cách khác, trong khoảng hơn 40 ngày vừa qua, có khoảng 3 người chết không phải vì Covid. Con số 54 kể trên có được bằng cách lấy tổng số các trường hợp tử vong, trừ đi số tử vong do nguyên nhân thông thường.
Từ đó, tôi ước lượng được số ca tử vong do Covid tại Sài Gòn trong 42 ngày vừa qua là trên 56 ngàn người. Một mặt, tôi ước lượng dân số hiện nay của Giáo xứ Bình An. Theo Niên giám Hội Đồng Giám mục Việt Nam năm 2016(4), Giáo xứ Bình An có 8.201 nhân khẩu. Như vậy, số dân hiện nay của cộng dđồng này vào khoảng 8.600 người, dựa trên giả định là họ có cùng tốc độ tăng trưởng dân số như Việt Nam nói chung, 1%/năm(5). Mặt khác, dân số Sài Gòn vào khoảng 9 triệu, theo Wikipedia(6). Bạn có thể tự tính con số tử vong do Covid bằng công thức: 9 triệu nhân 54 chia 8.619.
Theo cách ước lượng theo tử suất tự nhiên số ca tử vong do Covid tại Sài Gòn vào khoảng 40 ngàn người trong 42 ngày vừa qua. Cụ thể, có khoảng 4,5 người chết trên 1000 người tại Sài Gòn mỗi năm(7). Như vậy, có 19 người chết tại Giáo xứ Bình An trong 6 tháng đầu năm 2021 nếu không có dịch Covid. Trừ con số này đi, số người chết vì Covid trong 42 ngày vừa qua là 38 người. Từ đó, bạn có thể tính được số người chết vì Covid bằng công thức: 9 triệu * 38 / 8.619 và có được con số 40 ngàn ca tử vong.
Các con số ước lượng này nên được xem là những ước lượng sơ khởi. Giáo xứ Bình An chỉ là một cộng đồng nhỏ trong phạm vi Sài Gòn, có dân số bằng khoảng 1/1000 tổng dân số của thành phố này, và những nơi khác có thể có tỷ lệ tử vong thấp hơn hoặc cao hơn. Do không có con số chính thức, tôi buộc phải ước lượng trên con số mà tôi có.
Tuy vậy, đây là một mô hình ước lượng mà bạn đọc có thể giúp làm cho chính xác hơn. Các giáo xứ Công giáo là những cộng đồng có biên giới và dân số được thống kê chi tiết. Các cộng đồng này cũng có thông tin chi tiết về các ca tử vong; Như Giáo xứ Bình An, họ đăng từng bản cáo phó (thông báo có người mất) trên Trang Facebook của giáo xứ. Nếu chúng ta có được số liệu cho khoảng 10 giáo xứ tại Sài Gòn, con số ước lượng của chúng ta sẽ chính xác hơn nhiều. Nếu bạn biết thông tin về dân số và số ca tử vong của bất kỳ giáo xứ nào trong địa bàn Sài Gòn, Bình Dương, Biên Hòa, xin chia sẻ thông tin này với chúng tôi tại địa chỉ email: banbientap@ijavn.org. Từ đó, chúng ta có thể có một con số ước lượng chính xác hơn.
___________________
Tài liệu tham khảo
https://vnexpress.net/tp-hcm-gian-cach-xa-hoi-theo-chi-thi-16-4296651.html
https://www.facebook.com/giaoxubinhan
https://thuviendcv.gpbuichu.org/index.php/thuvien/catalog_product/view/id/6118/
https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.GROW?locations=VN
https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_H%E1%BB%93_Ch%C3%AD_Minh
https://knoema.com/atlas/Viet-Nam/Ho-Chi-Minh-Sai-Gon/Crude-death-rate