Nguyễn Huỳnh
(VNTB) – Doanh nghiệp “đóng cửa” trong năm 2023 tăng 20,5% so với năm 2022
Theo báo cáo được Tổng cục Thống kê công bố sáng 29/12, năm 2023, cả nước có gần 1,07 triệu người thất nghiệp trong độ tuổi lao động.
Với cách dùng từ giảm nhẹ, báo cáo của Tổng cục Thống kê nhận xét: “Tổng số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường năm 2023 đạt 217,7 nghìn doanh nghiệp, tăng 4,5% so với năm 2022; 172,6 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 20,5%”.
Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong quý IV/2023 cho thấy: Có 31,7% số doanh nghiệp đánh giá tốt hơn so với quý III/2023; 37,9% số doanh nghiệp cho rằng tình hình sản xuất kinh doanh ổn định và 30,4% số doanh nghiệp đánh giá gặp khó khăn.
Dự kiến quý I/2024, có 31,6% số doanh nghiệp đánh giá xu hướng sẽ tốt lên so với quý IV/2023; 40% số doanh nghiệp cho rằng tình hình sản xuất kinh doanh sẽ ổn định và 28,4% số doanh nghiệp dự báo khó khăn hơn.
Bàn luận về những con số thống kê, nhiều người cho rằng, doanh nghiệp phá sản, đóng cửa là “sự tàn phá sáng tạo” của thị trường và ở nhiều nước khác cũng có tình trạng như vậy. Nhưng ở Việt Nam, số doanh nghiệp phá sản lớn như vậy là rất đáng quan tâm vì tỷ lệ doanh nghiệp trong nền kinh tế so với số dân còn rất ít, nền kinh tế lại đang phát triển với nhiều cơ hội. Khu vực doanh nghiệp có đăng ký chính thức lại tạo khá nhiều công ăn, việc làm cho người dân.
Theo một khảo sát mới đây của Navigos Group, có tới 82,2% doanh nghiệp tham gia khảo sát tại Việt Nam cho biết họ bị ảnh hưởng bởi biến động thị trường năm 2023, hơn 68% lựa chọn cắt giảm nhân sự. Có doanh nghiệp dệt may lỗ hàng chục tỉ đồng do không có đơn hàng và phải cắt giảm nhân sự từ 4.000 xuống còn vài chục.
Chính sách “ngoại giao cây tre” mà Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tâm đắc dường như đang ở thế… lưỡng nan khi chưa biết nên nghiêng thuận chiều nào, bởi cuộc tranh chấp chiến lược và địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc đã chia rẽ nền kinh tế toàn cầu thành hai khối – nghiêng về Mỹ hay nghiêng về Trung Quốc.
Đặc biệt, chuỗi cung ứng toàn cầu của nhiều mặt hàng chiến lược và quan trọng đã có sự phân liệt. Nghiên cứu của IMF cho thấy trong mấy năm vừa qua, việc xuất nhập khẩu hàng hóa và sản phẩm cơ bản, giao lưu tài chính như đầu tư trực tiếp, đầu tư danh mục và cho vay ngân hàng đã tăng trưởng mạnh mẽ hơn giữa các nước trong cùng khối, so với mức tăng trưởng chung cho toàn thế giới.
Kết quả một khảo sát của Công ty tư vấn nhân sự Talentnet, thì năm 2023, tỷ lệ gia tăng ngân sách lương của doanh nghiệp Việt Nam đạt 7,9%, tăng nhẹ 0,2% so với năm 2022. Chỉ số tương tự ở doanh nghiệp đa quốc gia là 7,1%. Dự đoán với tình hình hiện tại của nền kinh tế, ngân sách tăng lương của doanh nghiệp Việt sẽ giảm còn 6,9% trong năm 2024, trong khi doanh nghiệp nước ngoài vẫn duy trì ổn định ngân sách tăng lương.
“Người lao động trong năm 2024 cần chuẩn bị tâm lý sẽ khó tìm việc ưng ý do dấu hiệu phục hồi chưa mạnh của thị trường việc làm” – bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Phó Tổng giám đốc công ty tư vấn nhân sự Talentnet, khuyến cáo.
Toàn cảnh cho thấy bức tranh đời sống kinh tế trong năm 2023 là nếu tính cả năm, tổng vốn đăng ký của doanh nghiệp thành lập mới chỉ đạt hơn 1,52 triệu tỷ đồng, giảm 4,4%. Tính chung, tổng vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế năm nay lại giảm hơn 25%, chỉ đạt hơn 3,5 triệu tỷ đồng.
Ở chiều ngược lại, năm 2023 tiếp tục ghi nhận số lượng lớn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Trong tháng 12, cả nước có 14.355 doanh nghiệp rút lui, tăng hơn 26% so với năm ngoái. Tính chung cả năm, con số này là 172.500 doanh nghiệp, tăng 20,5%. Đây cũng là con số cao nhất kể từ năm 2017 đến nay.