VNTB – Australia gia tăng nỗ lực kiềm chế ảnh hưởng của Trung Quốc

Anh Khoa dịch

(VNTB) – Tổng thống Trump yêu cầu đồng minh góp sức, và Úc Đại Lợi đáp ứng với lòng quả cảm và quyết tâm

(Chú thích ảnh: Bộ Trưởng Quốc Phòng Mark Esper và Ngoại Trưởng Mike Pompeo gặp các đồng nhiệm Úc, Bộ Trưởng Ngoại Giao Marise Payne và Bộ Trưởng Quốc Phòng Úc Linda Reynolds tại Sydney, Ngày 4 Tháng Tám Năm 2019)

Bộ trưởng Ngoại giao Úc Marise Payne và Bộ trưởng Quốc phòng Linda Reynold sẽ gặp các đối tác Mỹ  vào thứ ba tại Washington trong các cuộc họp thường niên được gọi là Ausmin. Sau đó, họ sẽ bay về Úc và cách ly trong hai tuần để giảm thiểu sự lây lan của Covid-19, một yêu cầu đối với những người nhập cảnh từ nước ngoài.

Thật là khác thường khi những người Úc này sẵn sàng chịu đựng hai tuần bất tiện để gặp Ngoại Trưởng Mike Pompeo và Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper. Khi các cuộc họp trực tuyến đã trở thành thông lệ, Quyết định tới Hoa Kỳ nói lên điều gì đó về tầm quan trọng của nước Mỹ đối với tình hình an ninh và sự thịnh vượng của Úc và về mối đe dọa mà Trung Quốc đặt ra cho cả hai nước.

Đây cũng là bằng chứng cho thấy cách chính quyền Trump làm việc với các đồng minh, ít nhất là ở châu Á và Thái Bình Dương, có nhiều điều đáng khen ngợi hơn là các nhà phê bình thừa nhận. Đúng là các đồng minh kiên định như Nhật Bản và Úc thấy rất lo lắng trước phong cách khó đoán của Tổng Thống. Nhưng nếu mục tiêu là thuyết phục các đồng minh nhận thêm trách nhiệm, thì đó chính là những gì Úc đang làm.

Giống như nhiều quốc gia ở Ấn Độ-Thái Bình Dương phải đối diện với một thực tế phũ phàng, Úc đã có một hành trình dài với Trung Quốc. Đại dịch này đã giúp các nước tập trung tâm trí vào những gì phải làm. Đảng Cộng sản dưới thời Tập Cận Bình là một tổ chức sùng bái giới luật Lênin: Thăm dò bằng lưỡi lê và nếu thấy chỗ nào mềm thì lấn tớ; nếu thấy chỗ nào rắn, thì rút. Lòng tốt với họ chẳng có giá trị gì. Sự rụt rè sẽ chỉ mời gọi Bắc Kinh đòi hỏi đối tác quỵ lụy ở mức độ lớn hơn.

Theo tinh thần này, Úc đã phát hành Bản Báo Cáo Quốc Phòng Chiến Lược năm 2020 vào đầu tháng này. Cam kết chi khoảng 400 tỷ Mỹ kim cho quốc phòng trong thập kỷ tới, bao gồm gần 190 tỷ đô la dành cho cải tiến năng lực; một con số đáng nể. Nhưng điều quan trọng là những gì Úc dự định chi tiền cho: tên lửa tầm xa và siêu thanh, chiến xa không người lái và khả năng tác chiến trên không gian mạng. Điều này chỉ có thể được giải thích rằng Úc Đại Lợi muốn đối đầu với Quân đội Trung Quốc. Mục tiêu là làm cho Bắc Kinh suy nghĩ kỹ lưỡng về việc mở rộng tầm với và sự hiện diện quân sự của họ ở Ấn Độ-Thái Bình Dương.

Ngược với hành động rút lui vào thế cô lập, Úc đang vươn ra khỏi giới hạn chỉ bảo vệ lục địa sang  tìm cách giúp thay đổi cán cân quyền lực ở Ấn Độ-Thái Bình Dương. Nhưng điều này chỉ có thể nếu Mỹ dẫn đầu, từ tư thế chiến lược đến phát triển khả năng tấn công và điều hành các tài sản quân sự chung. Úc không thể một mình đẩy lùi Trung Quốc. Nói cách khác, Úc đã quyết tâm thể hiện rằng liên minh là lựa chọn tốt nhất của họ.

Hơn nữa, điều quan trọng là Canberra đang chọn làm điều này khi quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh trở nên thù địch hơn bất cứ lúc nào kể từ trước khi Richard Nixon tới Trung Quốc vào năm 1972. Trung Nam Hải cũng đã tăng áp lực bằng cách áp dụng các biện pháp trừng phạt thương mại đối với các sản phẩm như lúa mạch Úc. Bất chấp điều đó, Úc và Nhật Bản dưới thời Thủ tướng Shinzo Abe đã nổi lên như là điểm tựa  phía nam và phía bắc cho hệ thống liên minh của Mỹ trong khu vực.

Là người từng phục vụ trong chính phủ Úc trong năm cuối cùng của chính quyền Tổng thống Obama và năm đầu tiên của chính phủ hiện tại, tôi có thể chứng thực rằng trở ngại cho lòng can đảm hơn của Úc không phải là thiếu niềm tin vào sức mạnh của Mỹ mà là sự nghi ngờ quyết tâm của Hoa Kỳ. Canberra sẽ không thể mơ tới những động thái táo bạo như vậy và có nguy cơ bị Trung Quốc trừng phạt nếu có khả năng Mỹ để mặc cho Úc đối phó với Trung Quốc.

Ông Trump có thể lãnh đạo một chính quyền không thể đoán trước, nhưng quyết tâm của ông trong cuộc chiến này là hoàn toàn rõ ràng. Có một sự đồng thuận ngày càng tăng giữa các đồng minh rằng đại dịch này đã thay đổi mối quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh theo những hướng sẽ tồn tại lâu hơn bất kỳ một nội các nào.

Tất cả những điều này cho thấy rằng các cuộc họp trong tuần này sẽ là một trong những cuộc họp quan trọng nhất trong nhiều năm nay. Sẽ có sự khác biệt giữa hai quốc gia, như thường thấy  trong mối quan hệ ​​giữa một siêu cường và một quốc gia nhỏ hơn. Ví dụ, người Úc phiền trách việc Hoa Kỳ giảm ảnh hưởng trong  các tổ chức khu vực như Hội Nghị Thượng Đỉnh Đông Á, mà ông Trump đã không tham dự năm 2019. Điều đó đã tạo ra một bệ đỡ cho Bắc Kinh bắt nạt các nước láng giềng và nhắc nhở họ về sự vắng mặt của Hoa Kỳ.

Các nhà ngoại giao Trung Quốc thường xuyên chế giễu và coi thường hiệp ước an ninh năm 1951 Anzus như một di tích của Chiến tranh Lạnh. Nhưng những lời khiêu khích của Đảng Cộng sản ở Trung Quốc đã cho liên minh một mục đích mới. Các ông Pompeo,  Esper,  bà Payne và bà Reynold sẽ thảo luận về một mục tiêu chung: đảm bảo rằng Đảng Cộng sản đối mặt một tập thể thép bất cứ khi nào họ bị phiền nhiễu.

*Ông Lee là một thành viên cao cấp tại Viện Hudson và Trung tâm Nghiên cứu Hoa Kỳ tại Sydney. Ông là cố vấn an ninh quốc gia cấp cao cho Bộ trưởng Ngoại giao Úc, 2016-18. 

_______________

Nguồn: https://www.wsj.com/articles/down-under-doubles-down-on-checking-china-11595889726?