Theo tin tức từ báo VnExpress, Cục Hải sự Trung Quốc (MAS) vừa thông báo trên trang web về hoạt động của giàn khoan Hải Dương 981 trên Biển Đông từ ngày 17/5 đến 7/7. Theo nội dung của thông báo, giàn khoan sẽ khai thác tại mỏ Lăng Thủy 25-1-3 trong khoảng thời gian này.
Giàn khoan Hải Dương 981 nằm tại tọa độ 17°08′14″.0N/110°00′30″.7E, cách thành phố Tam Á, tỉnh Hải Nam, khoảng 72 hải lý về hướng đông nam. MAS yêu cầu các tàu thuyền cần tránh khu vực hoạt động của giàn khoan trong bán kính 2.000 m để bảo đảm an toàn.
Trước đó, MAS thông báo Hải Dương 981 hoạt động ở giếng Lăng Thủy 25-1S-1 trên Biển Đông từ ngày 6/5 đến ngày 16/5. Vị trí cũ của giàn khoan có tọa độ 17°03′44″.5N/109°59′02″.7E. Với tọa độ ấy, thiếu tướng Ngô Ngọc Thu, Phó tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng Cảnh sát biển Việt Nam, khẳng định giàn khoan đang hoạt động ở ngoài vùng biển Việt Nam.
Tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Việt Nam chiều ngày 14/5 Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình cho biết, Việt Nam đã chuẩn bị để sẵn sàng ứng phó khi Trung Quốc công bố triển khai Giàn khoan 981 ra Biển Đông.
“Các cơ quan chức năng của Việt Nam đang theo dõi chặt chẽ hoạt động của giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc và có những hoạt động chuẩn bị để sẵn sàng ứng phó với các tình huống xảy ra trên biển”, ông Bình tuyên bố.
Trước đó, trao đổi trên báo Thanh niên, Thiếu tướng Ngô Ngọc Thu – Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng Cảnh sát biển Việt Nam – cho biết đã nắm được thông báo của Cục Hải sự Trung Quốc về hoạt động của giàn khoan 981 và cho biết luôn sát sao theo dõi, nắm bắt các thông tin, động thái hoạt động của giàn khoan này.
Ông Thu khẳng định, hiện nay, giàn khoan này vẫn đang hoạt động ở ngoài vùng biển Việt Nam. Bất cứ khi nào giàn khoan của Trung Quốc di chuyển vào vùng biển nước ta, Cảnh sát biển sẽ có thông báo rộng rãi ngay lập tức đồng thời sẽ phối hợp với các lực lượng khác để có cách thức đấu tranh phù hợp, công khai trên tinh thần hòa bình.
Giàn khoan Hải Dương 981 hạ đặt trái phép tại vùng biển Việt Nam hồi tháng 5/2014.
Đầu tháng 5, truyền thông Trung Quốc đồng loạt loan tin nước này sẽ đưa giàn khoan nước sâu mang tên COSLProspector (Hưng Vượng) hạ đặt ở Biển Đông.
Sáng 1/5/2014, Trung Quốc di chuyển giàn khoan Hải Dương 981 từ đảo Tri Tôn thuộc quần đảo Hoàng Sa tiến sâu vào thềm lục địa Việt Nam. Giàn khoan được hạ đặt sâu trong vùng 200 hải lý thuộc đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam, cách bờ biển Việt Nam 130 hải lý.
Hành động Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan trên vùng biển Việt Nam đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền của Việt Nam; vi phạm Công ước Quốc tế về Luật Biển 1982; trực tiếp đe dọa hòa bình, ổn định, an toàn và tự do hàng hải trong khu vực.
Hải Dương 981 là một trong 10 giàn khoan nổi lớn nhất thế giới, với diện tích tương đương sân bóng tiêu chuẩn, cao bằng tòa nhà 40 tầng, có khả năng khoan, khai thác dầu ở độ sâu 12.000 m, do Trung Quốc xây dựng với giá trị 1 tỷ USD.
Kể từ khi hạ đặt giàn khoan, Trung Quốc luôn huy động hơn 100 tàu các loại tới khu vực này gồm tàu hải cảnh, tàu vận tải, tàu kéo và tàu cá, cùng các chiến hạm như tàu tên lửa tấn công, tàu săn ngầm và tàu tuần tiễu tấn công nhanh.
Việt Nam đã huy động lực lượng chấp pháp gồm cảnh sát biển và kiểm ngư áp sát Hải Dương 981, kiên quyết yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan khỏi vị trí thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Đáp lại, Trung Quốc liên tục gia tăng các loại tàu bảo vệ giàn khoan đồng thời mở rộng vùng cấm hoạt động tại khu vực này từ 3 lên 10 hải lý. Với sự yểm trợ của một số máy bay, các tàu Bắc Kinh hung hãn đe dọa, đâm va, phun vòi rồng, gây hư hỏng nặng cho các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam.