Ủy viên Ban Thường vụ Bộ Chính trị Trung Quốc Vương Kỳ Sơn tham dự phiên khai mạc Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc tại Đại lễ đường Nhân Dân ở Bắc Kinh vào ngày 5 tháng 3, năm 2014. (Feng Li / Getty Images)
Nhiều tháng trước, một thông tin được công bố rộng rãi là ông Vương Kỳ Sơn, Trưởng ban chống tham nhũng của Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ công du đến Hoa Kỳ để đàm phán cho một thỏa thuận dẫn độ những quan chức Trung Quốc đào tẩu sang nước ngoài – nhưng hiện tại người ta cho rằng ông phải hủy bó chuyến đi. Và đây là một số lý do.
Rõ ràng nhất, sẽ khó xảy ra chuyện Hoa Kỳ đàm phán thỏa thuận dẫn độ với Trung Quốc vì sự thiếu tính độc lập của nền tư pháp Trung Quốc, và sự ngược đãi quy mô lớn trong tù. Không một tổng thống Hoa Kỳ nào muốn nhúng tay vào một thỏa thuận mà theo đó các quan chức bị gửi trả về Trung Quốc rồi bị tra tấn và tham dự những phiên tòa chỉ có tính hình thức.
Mối quan ngại này có thể là lý do đằng sau quyết định của ông Vương Kỳ Sơn hoãn chuyến thăm Hoa Kỳ, sau khi ông ta không có khả năng đảm bảo thành công cho thỏa thuận dẫn độ, theo trang web tiếng Trung Minh Kính (Mingjing) đưa tin ngày 16 tháng 5. Cũng theo trang này, những chuyến đi tương lai bị hoãn “vô thời gian”.
Hà Tần, người sáng lập của Minh Kính News, phát biểu trên đài Tiếng nói Hoa Kỳ tiếng Trung rằng tờ báo của ông đã nhận được thông tin từ người đọc về việc ông Vương hủy chuyến đi, tờ Minh Kính sau đó kiểm tra tính xác thực của thông tin “ thông qua những kênh chính thức”. Minh Kính được biết đến với việc mua bán thông tin chính trị cấp cao từ các phe phái trong Đảng.
Những bản tin về chuyến thăm Hoa Kỳ của ông Vương không được chính phủ chính thức xác nhận, để giảm khả năng bị lúng túng khi đàm phán thất bại thỏa thuận này.
Ông Vương Kỳ Sơn là đồng minh thân cận nhất của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, và là gương mặt đại diện cho chiến dịch chống tham nhũng. Về bề mặt, chiến dịch này dường như muốn làm trong sạch chính phủ, nhưng theo nhiều cách thì đây là một cuộc thanh trừng cổ điển trong Đảng, nghĩa là chủ yếu nhằm triệt hạ vây cánh của cựu lãnh đạo Đảng Giang Trạch Dân.
Kể từ khi chiến dịch này bắt đầu vào năm 2013, hàng trăm “con hổ lớn” – từ dùng để ám chỉ các quan chức cấp cao trong Đảng – đã bị thanh trừng, trong đó có cựu trùm an ninh Chu Vĩnh Khang và lãnh đạo quân đội cấp cao Từ Tài Hậu.
Cảm nhận được thòng lòng đang xiết chặt, nhiều quan chức tham nhũng đã thử vận may trốn chạy ra nước ngoài, và Mỹ là vùng đất đầy hứa hẹn.
Trung Quốc đã đưa ra hai sáng kến nhằm tóm những quan chức bỏ trốn: Chiến dịch Săn Cáo năm 2014 và Chiến dịch “ Lưới Trời” vào tháng 4 năm nay. Các điều tra viên chống tham nhũng đã gửi INTERPOL danh sách 100 quan chức và doanh nhân bị cáo buộc bỏ trốn, và một “danh sách ưu tiên” của 150 quan chức Trung Quốc lẩn trốn ở Hoa Kỳ.
Vương Quân Đào, một học giả và là nhà bất đồng chính kiến người Hoa, nói rằng nền dân chủ của Hoa Kỳ và “ pháp quyền thật sự” nghĩa là không giao những kẻ chạy trốn cho “một chế độ độc tài toàn trị với hệ thống pháp luật bị thao túng” như Trung Quốc, trong một bài báo trên trang web về chính trị bằng tiếng Hoa New Century.
Jerome Alan Cohen, một giáo sư luật tại Đại học New York, chia sẻ cùng quan điểm trong một cuộc phỏng vấn với đài VOA Trung Quốc, Cohen nói : “ Làm sao Hoa Kỳ có thể ký một thỏa thuận dẫn độ với một quốc gia cáo buộc công dân một cách thất thường? Chúng ta không thể gửi họ vè Trung Quốc, nơi không có công lý thực sự trong hệ thống pháp luật.”
Ông Cohen bổ sung “Chẳng có một quốc gia dân chủ nào lại liều lĩnh ký một hiệp ước dẫn độ với Trung Quốc”.
Với những vi phạm nhân quyền của Trung Quốc, ông Vương Quân Đào lập luận rằng chính phủ Hoa Kỳ không thể nào với lương tâm tốt mà giao những kẻ tình nghi trốn chạy và để họ đối mặt với cầm tù và áp bức vì những sự đấu đá trong nội bộ Đảng.
Thực tế, hồ sơ nhân quyền của Trung Quốc chính là lý do tại sao ông Vương Kỳ Sơn không thể đến Hoa Kỳ. Ông Cohen nói “ Vương Kỳ Sơn là một người thông minh. Ông ta biết nếu đến đây, tất cả sẽ tập trung vào những bất cập của hệ thống tư pháp hình sự của Trung Quốc. ”
Cuối cùng, ông Vương một người đầy trí tuệ phải tuyên bố rằng là người đứng đầu chiến dịch chống tham nhũng, ông không thể đàm phán một cách hợp pháp với chính phủ Hoa Kỳ vì ông ta là một Đảng viên, và một số kẻ trốn chạy trong danh sách không thuộc thẩm quyền tư pháp của Ủy ban Kiểm tra Kỳ luật Trung ương – một cơ quan Đảng và về cơ bản là chỉ chịu trách nhiệm kỷ luật những Đảng viên.
Larry Ong, Epoch Times
(Đại Kỷ Nguyên)