VOA
Máy bay của hãng hàng không JetBlue hạ cánh xuống sân bay ở Cuba hôm 31/8/2016. Đây là chuyến bay thương mại đầu tiên của Mỹ tới Cuba sau hơn 5 thập kỷ cấm vận.
Việt Nam, một “đồng chí thân thiết” của Cuba, không hề có phản ứng sau khi tổng thống Mỹ công bố những thay đổi trong chính sách của Washington đối với nước này.
Dư luận quốc tế đã lên tiếng chỉ trích hành động của Tổng thống Donald Trump đảo ngược chính sách bình thường hóa quan hệ với Cuba của cựu tổng thống Obama, cho rằng nước Mỹ sẽ chịu nhiều thiệt hại vì quyết định này. Bộ ngoại giao Mexico, một nước trong khối Mỹ Latinh, khẳng định chính phủ nước này sẽ tiếp tục ủng hộ Cuba.
Một cựu nhà báo không muốn được nêu tên nói với VOA rằng “thật lạ là chính sách đảo nghịch của Tổng thống Trump không xuất hiện trên truyền thông Việt Nam. Thật là xấu hổ.” Nhà báo này không bình luận gì thêm về điều này nhưng hàm ý nói đến mối quan hệ thân thiết giữa Việt Nam và Cuba.
Việt Nam có chung hệ tư tưởng Cộng sản với Cuba, và từng nhận nhiều sự trợ giúp từ “người anh” Cuba, đặc biệt dưới thời Fidel Castro.
Theo tìm hiểu của VOA Việt Ngữ, Bộ Ngoại giao Việt Nam không có một công bố nào liên quan đến chính sách đảo chiều của Tổng thống Trump. Truyền thông trong nước đưa tin về công bố này của ông Trump nhưng không có bình luận gì từ phía các nhà lãnh đạo Việt Nam.
Trong khi không có phản ứng nào từ chính phủ Việt Nam, cộng đồng mạng xã hội đã lên tiếng phản đối chính sách của ông Trump, theo nhà báo Lưu Kha.
“Người ta coi đó là một bất công và một sai lầm. Có nhà báo và nhiều người đã lên tiếng phản đối,” ông Kha cho biết. “Còn từ phía nhà nước thì tôi chắc chắc rằng nhà nước Việt Nam không đồng tình với biện pháp bao vây cấm vận của Trump (đối với Cuba). Họ sẽ phản đối nhưng mức độ thế nào thì còn phụ thuộc vào mối quan hệ quốc tế phức tạp hiện nay.”
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng vào tháng trước. Việt Nam đang chủ động kết thân với chính quyền của Trump và không chỉ trích Mỹ về chính sách Cuba mới của vị tổng thống này.
Tháng trước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tới thăm Mỹ và có cuộc gặp mặt với Tổng thống Trump. Chuyến thăm này được đánh giá là một hành động của Việt Nam để kết thân với chính phủ Hoa Kỳ. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia trong và ngoài nước, Việt Nam dưới thời Thủ tướng Phúc đã chủ động tiến gần hơn với Mỹ trong bối cảnh Trung Quốc tiếp tục mở rộng phạm vi ảnh hưởng trong khu vực, và dường như thắng thế trong các vụ tranh chấp lãnh hải trong biển Đông.
‘Tình đồng chí’ Việt Nam-Cuba
Việt Nam được sự giúp đỡ cả về tinh thần lẫn vật chất từ Cuba trong cuộc chiến tranh với Mỹ, 2 nước có một mối quan hệ đặc biệt trong hơn nửa thế kỷ qua, theo cựu nhà báo Lưu Kha, người từng sống và làm việc tại Cuba trong 15 năm.
“(Cuba) cung cấp cho Việt Nam 100.000 tấn đường trong những năm chiến tranh và xây dựng cho 5 công trình kinh tế rất quan trọng – trị giá hàng trăm triệu đô la – chưa kể trong nhiều năm luôn có tiếng nói ủng hộ Việt Nam ở Liên Hiệp Quốc và bất kỳ diễn đàn nào trên thế giới,” theo ông Kha. “Chính vì thế mà Fidel (Castro) đã từng phát biểu vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình. Câu nói đó thể hiện tất cả những tình đoàn kết của Cuba với Việt Nam rất là lớn.”
Fidel Castro từng là vị lãnh tụ tinh thần của nhiều nhà lãnh đạo Việt Nam và được để quốc tang ở quốc gia Đông Nam Á này khi ông qua đời tháng 11 năm ngoái.
Fidel Castro từng được coi là chỗ dựa tinh thần của các nhà lãnh đạo Việt Nam và chính phủ Việt Nam đã để quốc tang khi lãnh tụ Cuba ra đi vào tháng 11 năm ngoái.
Ngoài việc Cuba và Việt Nam cùng chung ý thức hệ Cộng sản, một lý do khác Cuba ủng hộ Việt Nam, theo cựu nhà báo Lưu Kha, “chính vì Việt Nam chống Mỹ mà Mỹ không có thời gian và tiềm lực để chống phá cách mạng Cuba. Đó là sự giúp đỡ có đi có lại của 2 bên.”
Cũng theo cựu nhà báo này, báo chí Việt Nam vẫn “tuyên truyền đều đặn về những thành tựu và đổi mới của Cuba” và ủng hộ việc Mỹ bình thường hóa quan hệ với quốc gia cộng sản này dưới thời Tổng thống Obama.
Tổng thống Barack Obama là người đã dỡ bỏ cấm vận và bình thường hóa quan hệ Mỹ-Cuba. Việt Nam là một trong nhiều nước phản đối lệnh cấm vận kéo dài 5 thập kỷ qua.
Việt Nam, như nhiều nước trên thế giới, phản đối chính sách cấm vận của Mỹ đối với Cuba, nhưng sự im lặng của chính phủ Việt Nam trước chính sách Cuba mới của ông Trump đã làm nhiều người Việt ngạc nhiên, theo nhận xét của cựu nhà báo không muốn nêu tên trên.
Cuba chỉ trích quyết định của ông Trump đảo ngược chính sách bình thường hóa quan hệ với Cuba của cựu Tổng thống Obama. Truyền thông Mỹ cũng cho rằng chính sách Cuba mới, hạn chế kinh doanh và sự đi lại của công dân Mỹ tới Cuba, sẽ không làm thay đổi mối quan hệ giữa 2 nước.