Thái Hóa Lộc
(VNTB) – Trong các cuộc khảo sát trước tranh luận, sức khỏe tâm thần của các ứng cử viên là một trong những mối quan tâm hàng đầu của các cử tri còn chưa quyết định
Cuộc tranh luận lần đầu tiên lịch trình vận động tranh cử Tổng thống năm 2024 giữa Tổng thống Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump được cho sẽ mang lại sự tương phản rõ rệt nhất giữa hai ứng cử viên và cách họ thể hiện như thế nào có thể sẽ ảnh hưởng tới quyết định của các cử tri còn do dự hoặc các cử tri chưa ghi danh bầu phiếu. Có thể nói cuộc tranh luận ngày 27 tháng 6 đánh dấu giai đoạn mới của cuộc đua Tổng thống khi còn chưa đầy 5 tháng nữa sẽ đến ngày bỏ phiếu.
Độ tuổi của các ứng cử viên chính là một trong những mối quan tâm của cử tri Mỹ khi trong năm nay ông Biden sẽ bước sang tuổi 82 còn ông Trump sang tuổi 78. Đây là hai ứng cử viên nhiều tuổi nhất trong lịch sử bầu cử Mỹ. Cuộc tranh luận lần này đúng là một phép thử của không chỉ sự minh mẫn mà còn sức khỏe khi cả hai ứng cử viên sẽ phải trải qua 90 phút tranh luận mà không được mang theo bất cứ sự trợ giúp nào lên sân khấu. Trong các cuộc khảo sát trước tranh luận, sức khỏe tâm thần của các ứng cử viên là một trong những mối quan tâm hàng đầu của các cử tri còn chưa quyết định. Có tới 78% số người được hỏi cho rằng ông Biden đã quá lớn tuổi để đảm đương công việc của Tổng thống trong khi con số này là 53% đối với ông Trump.
Những người ủng hộ tổng Tổng thống Joe Biden cho rằng thời điểm này là cơ hội để ông Biden chứng tỏ cho các cử tri còn nghi ngờ về sức khỏe của ông là ông đủ khả năng điều hành đất nước thêm 4 năm nữa. Việc thể hiện tốt và minh mẫn sẽ đánh tan các tin đồn và quan ngại về sức khỏe của ông và hướng cử tri về các vấn đề chính sách. Trong khi đó, việc thể hiện không tốt sẽ có thể ảnh hưởng tới khả năng gây quỹ đồng thời mang lại lợi thế cho đối thủ Donald Trump trong các cuộc khảo sát. Chính vì vậy, ông Biden trong thời gian qua đã cùng đội ngũ của mình dành nhiều thời gian tiến hành các cuộc tranh luận giả lập để chuẩn bị cho buổi tranh luận. Không chỉ ông Biden mà ông Trump cũng đã nhiều tuổi và các cử tri ít nhiều cũng lưu ý tới vấn đề này. Chính vì vậy, trong cuộc tranh luận này, ông Trump cũng cần thể hiện mình vượt trội đối thủ trong các vấn đề chính sách và cả sức khỏe tâm thần…
Nhưng kết quả cuộc tranh luận vừa qua đã làm thất vọng sự háo hức chờ đợi của nhân dân Hoa Kỳ. Ngay trong Ban Biên Tập The New York Times, tờ báo có ảnh hưởng nhất tại Mỹ, đã kêu gọi Tổng thống Joe Biden từ bỏ tranh cử sau khi tranh luận trên truyền hình với ông Trump. Trong bài xã luận tựa đề: “Để phụng sự quốc gia này, Tổng thống Biden nên rời đường đua”. Và bài xã luận đăng hôm 28 tháng 6 có đoạn viết: “Ngài tổng thống xuất hiện trong đêm 27.6 như là một cái bóng mờ. Ông chật vật giải thích mục tiêu muốn đạt được trong nhiệm kỳ 2. Ông chật vật ứng phó trước những lời khiêu khích của ông Trump. Ông chật vật trong nỗ lực buộc ông Trump phải chịu trách nhiệm về những lời nói dối, các thất bại và những kế hoạch gây ớn lạnh của đối thủ. Hơn một lần ngài tổng thống chật vật tìm cách kết thúc một câu trong lúc tranh luận”.
Bài báo cho rằng hành động phụng sự nhân dân Mỹ có ý nghĩa nhất mà ông Biden có thể thực hiện được vào thời khắc này là tuyên bố sẽ không tiếp tục tái tranh cử. Theo họ, Tổng thống Mỹ đương nhiệm đang tham gia một canh bạc liều lĩnh và khinh suất. Đã đến lúc ông Biden phải rút lui để cho phép một ứng viên khác đại diện đảng Dân chủ tranh cử với ứng viên Donald Trump của đảng Cộng hòa vào tháng 11 tới.
“Đảng Dân chủ có những nhà lãnh đạo được trang bị tốt hơn để đưa ra các sự lựa chọn rõ ràng, thuyết phục và tràn trề năng lượng hơn so với nhiệm kỳ thứ 2 của ông Biden. Không có lý do gì đảng Dân chủ phải đánh cược sự ổn định và an ninh của đất nước này bằng việc đẩy cử tri Mỹ đến tình thế phải chọn giữa một ông Trump đầy thiếu sót và ông Biden cũng nhiều nhược điểm không kém”, bài báo phân tích. Dù vậy, phía lãnh đạo tờ báo cho hay sẽ vẫn ủng hộ ông Biden nếu cuối cùng chỉ còn lại tên Tổng thống Mỹ đương nhiệm và ông Trump trên lá phiếu vào ngày 5.11.
The New York Times là một trong những tổ chức truyền thông chỉ trích sự thể hiện của Tổng thống Biden trong cuộc đối đầu với ông Trump. Nhà bình luận chính trị kỳ cựu của Đài CNN là ông David Axelrod cho rằng Tổng thống Mỹ có vẻ như mất phương hướng trong quá trình tranh luận. Nhà dẫn chương trình Alex Wagner của Đài MSNBC cho hay có nhiều ý kiến tiêu cực về sự thể hiện của ông Biden.
Bất chấp nhiều hoài nghi, Tổng thống Biden tuyên bố sẽ tiếp tục bám trụ đường đua và tự tin sẽ đánh bại đối thủ Trump của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử tháng 11. Tại cuộc vận động tại Thành Phố Raleigh (tiểu bang Bắc Carolina) hôm 28.6, ông không đưa ra dấu hiệu nào cho thấy ông sẽ cân nhắc chuyện rời khỏi cuộc đua sau màn thể hiện yếu kém trong cuộc tranh luận khiến những người đồng Đảng Dân chủ của ông hoang mang. Sự diễn đạt lọng cọng và những câu trả lời đôi khi lan man của ông trong cuộc tranh luận đã làm gia tăng lo ngại của cử tri rằng ông có thể không đủ sức để phục vụ một nhiệm kỳ bốn năm nữa và khiến một số người đồng Đảng Dân chủ của ông băn khoăn liệu họ có thể thay thế ông trong tư cách ứng cử viên của họ cho cuộc bầu cử tháng 11 được hay không.
Ông không ngần ngại xác nhận: “Rõ ràng mà nói, tôi biết mình không còn trẻ nữa,” ông Biden nói tại một cuộc tập hợp vận động một ngày sau cuộc đối đầu trực tiếp với ông Trump, vốn được nhiều người xem là một thất bại cho vị tổng thống 81 tuổi. Đối với các nhà tài trợ thì mất tinh thần sau màn tranh luận ‘tệ nhất lịch sử’ của Tổng thống Biden. Ba chiến lược gia thân cận với các ứng cử viên tổng thống tiềm năng của Đảng Dân chủ cho biết họ rất bất ngờ về tin tức từ các nhà tài trợ sau màn thề hiện không tốt của Tổng thống Joe Biden với ứng viên Cộng Hoà ông Donald Trump.
Theo Politico, một cố vấn cho biết nhận được những lời khẩn cầu để ứng cử viên của họ thay thế ông Biden. Một cố vấn khác cho biết nhận được tin nhắn từ hơn 6 nhà tài trợ quan trọng dùng từ “thảm họa” và yêu cầu Đảng Dân chủ “phải làm điều gì đó”. Tuy nhiên, họ cũng thừa nhận không thể làm gì nhiều nếu ông Biden không tự ý rút lui.
Một nhà tài trợ lớn của Đảng Dân chủ và là người ủng hộ ông Biden cho rằng đã đến lúc Tổng thống Biden phải kết thúc chiến dịch tranh cử của mình. Người này cho rằng cuộc tranh luận vừa qua của đương kim tổng thống là “màn trình diễn tệ nhất trong lịch sử”, và cho rằng ông Biden “tệ đến mức không ai để ý đến những lời nói dối của ông Trump”.
“Ông Biden cần phải từ bỏ. Không nghi ngờ gì về điều đó”, nhà tài trợ viết trong tin nhắn văn bản và đề xuất một số lựa chọn thay thế, như thống đốc bang Maryland và Michigan. Ít nhất hai ứng cử viên tiềm năng nổi bật cho cuộc tranh cử năm 2028 là Thống đốc Illinois J.B. Pritzker và Thống đốc California Gavin Newsom khẳng định sẽ sát cánh với ông Biden ngay cả sau màn tranh luận. Trong chương trình của MSNBC, khi được hỏi liệu ông Biden có nên từ bỏ hay không, ông Newsom nói rằng nói về việc đó là “vô ích” và “không cần thiết”.
Tuy nhiên, dù than phiền về màn tranh luận gây thất vọng của ông Biden trước ông Donald Trump, các nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ vẫn kiên quyết bác bỏ lời kêu gọi chọn một ứng cử viên tổng thống trẻ hơn để thay thế ông Biden. Lúc đầu dự kiến ông Biden chính thức trở thành ứng cử viên tổng thống của Đảng Dân Chủ tại đại hội toàn quốc vào tháng 8 tới. Nhưng theo các nguồn thạo tin Hãng tin Bloomberg có thể ngày đề cử ông Biden chính thức đại diện Đảng Dân chủ ra tranh cử tổng thống sẽ là 21-7, một tuần lễ sau Ngày Lễ Độc Lập Hoa Kỳ lần thứ 248.