Cảnh Chân
(VNTB) – Nhà nước Việt Nam xin được Hoa Kỳ công nhận là thị trường tự do, trong khi vẫn tự nhận là “nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”
Trước bối cảnh kinh tế đang vô cùng ảm đạm sau đại dịch và bị ảnh hưởng bởi tình hình quốc tế, Việt Nam đang rất muốn được Hoa Kỳ công nhận là “nền kinh tế thị trường” để nhận được nhiều ưu đãi. Từ tháng 9/2023, chính phủ Việt Nam đã đệ đơn xin được Hoa Kỳ xem xét về việc này. Tới ngày 08/5 vừa qua, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã nghe điều trần từ các bên để đánh giá Việt Nam có là “nền kinh tế thị trường” hay không.
Hoa Kỳ hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai và cũng là thị trường xuất khẩu lớn của của Việt Nam. Theo Bộ Công thương, trong 4 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào Hoa Kỳ đã đạt trên 34 tỷ USD, chiếm gần 28% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước.
Nếu được công nhận là nền kinh tế thị trường, Việt Nam sẽ được giảm thuế nhập khẩu áp lên nhiều sản phẩm xuất khẩu vào Hoa Kỳ. Cho nên Nhà nước Việt Nam rất muốn được công nhận và đã thay đổi nhiều chính sách để đáp ứng các tiêu chí của Bộ Thương mại Hoa Kỳ. Trong đó bao gồm các vấn đề về mức độ tự do chuyển đổi tiền tệ, việc người lao động có thể được thương lượng mức lương với quản lý, hoặc việc cho phép nhà đầu tư nước ngoài lập liên doanh… Ngoài ra còn có các tiêu chí về việc kiểm soát giá cả cũng như mức độ quốc doanh hoá các doanh nghiệp…
Hiện nay đã có tổng cộng 72 nước công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, trong đó có nhiều đồng minh lâu năm của Hoa Kỳ như Vương quốc Anh, Canada, Australia và Nhật Bản. Bên cạnh đó, Việt Nam đã được Hoa Kỳ ký kết hiệp định nâng cấp đối tác chiến lược toàn diện, vì vậy có khả năng cao là Hoa Kỳ sẽ sớm công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường.
Tuy nhiên, cho dù được công nhận là nền kinh tế thị trường, nhưng Nhà nước Cộng sản Việt Nam vẫn cố gắng giữ cái đuôi “định hướng xã hội chủ nghĩa” để bảo vệ những quan điểm và lý luận sai lầm của các lãnh đạo trước đây. Bởi vì kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là một khái niệm vô nghĩa. Kinh tế thị trường là nền kinh tế tự do, nếu đã tự do thì không thể bị định hướng.
Các lãnh đạo cộng sản thời điểm thực hiện đổi mới 1986 đã phải gắn thêm cái đuôi “định hướng xã hội chủ nghĩa” để tìm cách lừa người dân về thứ chủ nghĩa xã hội mà đảng hướng tới. Bây giờ, dù họ không biết đến hết thế kỷ này có tiến lên được xã hội chủ nghĩa hay không và họ cũng không biết xã hội chủ nghĩa là gì.
Có điều nếu bỏ cái đuôi đó, thì chắc phải đổi tên nước CHXHCN Việt Nam thành một cái tên khác. Đây là điều không thể với người cộng sản, vì nếu bỏ định hướng xã hội chủ nghĩa là mất chế độ. Vì vậy họ mới cố gắng níu kéo được chừng nào hay chừng đó.
Khi nộp đơn xin được Hoa Kỳ xem xét là nền kinh tế thị trường, tức là Việt Nam ngầm thừa nhận rằng họ đã phá sản trong kế hoạch “định hướng xã hội chủ nghĩa” cho nền kinh tế thị trường. Nhìn rộng ra, đó là sự sai lầm toàn diện trong chính sách “định hướng xã hội chủ nghĩa”, với những khái niệm như dân chủ định hướng xã hội chủ nghĩa, nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, hay xây dựng con người xã hội chủ nghĩa…
Mặc dù vậy, muốn được công nhận là nền kinh tế thị trường tự do, mà lại không bỏ cái đuôi xã hội chủ nghĩa được, thì Việt Nam đang không thật lòng với các đối tác quốc tế. Vì với thế giới thì hô hào tự do, nhưng ở trong nước, nhà cầm quyền cộng sản vẫn muốn định hướng nền kinh tế, với việc độc quyền ở các mặt hàng quan trọng như điện, xăng, vàng…, và các lãnh đạo cộng sản nắm hầu hết các doanh nghiệp lớn theo dạng “sân sau”.
_____________
Tham khảo:
https://vnexpress.net/my-dieu-tran-ve-kha-nang-viet-nam-la-nen-kinh-te-thi-truong-4743657.html