Mai Lan
(VNTB) – Tính đến sáng ngày 2-4, các công ty xổ số kiến thiết vẫn im lặng trước kêu gọi của báo chí về việc ‘phải trợ giúp tiền cho những người bán vé số dạo’. Bộ Tài chính cũng im lặng. Tất cả các doanh nghiệp ngành xổ số đều 100% vốn nhà nước.
Bộ Tài chính hiện là cơ quan quản lý ‘nhà cái’ được cho là lớn nhất Việt Nam, có tên Công ty Xổ số điện toán Việt Nam (Vietlott). Trong phần tự giới thiệu, Vietlott nói rằng, “Vietlott cam kết thực hiện trách nhiệm xã hội thông qua các chương trình hỗ trợ cộng đồng, an sinh xã hội” – https://vietlott.vn/vi/vietlott/gioi-thieu. Thời điểm hiện tại đang cần Vietlott thực hiện cam kết ấy với sự an sinh của những người bán vé số dạo đang ‘tạm thời’ thất nghiệp trong hai tuần lễ.
Theo Hội đồng xổ số kiến thiết khu vực miền Nam, chỉ tính riêng 21 công ty xổ số phía Nam (từ Ninh Thuận đến Cà Mau) có trên 100.000 người bán vé số dạo. Những người bán vé số dạo là người lao động tự tạo công việc, không có hợp đồng lao động, không được đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, hay hưởng lương cố định. Đó chính là khó khăn, thua thiệt so với lao động chính thức. Do vậy cùng gặp khó khi dịch Covid-19 bùng phát, nhưng so với lao động chính thức thì họ dễ bị ‘tổn thương’ hơn.
Danh sách tỉnh và lịch xổ số lâu nay như sau:
Theo danh sách trên, nếu tính bình quân mỗi công ty xổ số xuất chi hỗ trợ tiền mặt cho một người bán vé số dạo là 50 ngàn đồng/ ngày, thì tổng số tiền phải chi cho 100.000 người bán vé số dạo là 5.000.000.000 đồng (năm tỷ đồng). Số tiền này chỉ xuất chi ở ngày theo lịch có xổ số đài của địa phương xuất chi đó. Có nghĩa công ty xổ số ở TP.HCM sẽ chi tổng cộng là 20 tỷ đồng trong hai tuần lễ.
Với cách tính trên, bình quân mỗi người bán vé số dạo nhận được phần hỗ trợ mỗi ngày là 150 ngàn đồng trong suốt hai tuần lễ tạm dừng xổ số.
Theo báo cáo của Hội đồng Xổ số Kiến thiết Khu vực miền Nam, các công ty thành viên trong năm 2019 ghi nhận tổng doanh số phát hành 101.350 tỷ đồng, tăng gần 1%. Tổng mức chi trả thưởng 44.513 tỷ đồng và lợi nhuận tăng trung bình 14% so với năm 2018. Đặc biệt tỷ lệ tiêu thụ bình quân của cả khu vực đã đạt mức cao nhất từ trước đến nay là 90,9%, tăng hơn 9% so với năm 2018.
Báo cáo tài chính cho biết Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết và Dịch vụ tổng hợp Đồng Nai có doanh thu xổ số tăng 5% lên 4.314 tỷ đồng năm 2019, lợi nhuận thu về gần 695 tỷ đồng. Báo cáo tài chính kiểm toán của Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết An Giang cho biết doanh thu xổ số năm 2019 tăng 8% lên 4.322 tỷ đồng. Do chi phí trả thưởng cao hơn (trên 2.200 tỷ đồng) khiến lợi nhuận trước thuế còn 681 tỷ đồng.
Còn bình quân mỗi tháng Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết TP.HCM lãi 125 tỷ đồng.
Từ các con số thống kê tài chính công khai ở trên cho thấy yêu cầu về mức xuất chi hỗ trợ người bán vé số dạo đang ‘thất nghiệp tạm thời’ là hoàn toàn nằm trong khả năng cân đối kinh doanh của những ‘nhà cái quốc doanh’ này.