Hiền Lương
(VNTB) – Liên quan vấn đề sức khỏe, ông thứ trưởng y tế là nhà chuyên môn về bệnh truyền nhiễm, nên hiểu rõ cơ chế lây nhiễm của virus và công dụng thật sự của khẩu trang. Thủ tướng không thể rành chuyện này bằng ổng. Nhưng nếu tin ông thứ trưởng thì coi bộ lại không ổn chút nào về lây nhiễm ở mùa dịch hiện tại.
“Vừa vào họp, chủ tọa nói mình bị gây áp lực khi thấy các nhà báo trong phòng họp mang khẩu trang. Tụi tui lâm vào tình cảnh khó xử. Nhưng may là ai cũng khôn ngoan và biết tự bảo vệ cho mình, nên không ai bắt chước ông thứ trưởng tháo khẩu trang. Có lẽ ai nấy đã có kinh nghiệm từ vụ xúm nhau đánh chén cá biển hồi Formosa…”. Nhà báo P.H.P, kể về câu chuyện ‘khẩu trang lý sự ký’.
Số là Bộ Y tế vừa tổ chức cuộc họp cung cấp thông tin về dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (nCoV). Trả lời câu hỏi về các phương thức phòng tránh dịch bệnh, thứ trưởng Y tế – ông Nguyễn Thanh Long nói rằng không cần đeo khẩu trang y tế mọi lúc mọi nơi, vì chưa có bằng chứng khoa học cho thấy khẩu trang có thể bảo vệ người dùng hoàn toàn khỏi virus. Việc đeo khẩu trang chỉ là một phần để phòng tránh dịch bệnh, ngăn ngừa trực tiếp việc bắn dịch, nước bọt từ người có virus sang người bình thường.
Bộ Y tế cũng không yêu cầu tất cả mọi người phải đeo khẩu trang. Những người khỏe mạnh không cần thiết phải đeo khẩu trang. Chỉ những người lui tới các cơ sở y tế, những người đi chăm sóc bệnh nhân, các bệnh nhân đang điều trị hoặc những người làm việc tại các cơ sở y tế mới cần dùng khẩu trang y tế.
Tuy nhiên với những quan chức ngoài ngành Y như thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, hay những người chịu trách nhiệm quản lý ở TP.HCM thì họ lại đưa ra cách nghĩ khác.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các biện pháp mạnh hơn nữa để chống dịch viêm phổi Vũ Hán, như toàn dân có thể phải đeo khẩu trang. Bộ trưởng Lao động – Thương binh – Xã hội Đào Ngọc Dung tán đồng và cho rằng đeo khẩu trang là rất cần thiết. Theo ông Dung, người dân tại TP.HCM, Hà Nội hay các địa bàn đông người qua lại biên giới cần làm trước và rất cần được trang bị khẩu trang đảm bảo chất lượng.
Sở Công thương và Sở Y tế TP.HCM cho hay ở TP.HCM tổng cộng có 322.126 người ưu tiên bắt buộc sử dụng khẩu trang hằng ngày để phòng virus corona lây lan. Có 5 nhóm đối tượng ưu tiên bắt buộc sử dụng khẩu trang hằng ngày.
Nhóm được ưu tiên nhất là cán bộ, công chức, nhất là những người làm việc ở bộ phận tiếp nhận và trả kết quả; nhóm 2 là tiểu thương, nhân viên, người lao động làm việc tại các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi; nhóm 3 là nhân viên làm việc ở cơ sở lưu trú và khách sạn trên địa bàn; nhóm 4 là nhân viên làm việc ở bến xe, cảng hàng không, đường thủy, taxi, xe buýt; và nhóm 5 là nhân viên các bếp ăn tập thể.
Tổng cộng có 322.126 người ưu tiên bắt buộc sử dụng khẩu trang hằng ngày. Với nhu cầu sử dụng bình quân một người dùng 3 cái/ngày, thì 5 nhóm đối tượng ưu tiên cần hơn 966.000 cái. Và theo khẳng định của của Sở Công thương TP.HCM, có 13 doanh nghiệp sản xuất khẩu trang ở TP.HCM, năng lực cung cấp hơn 1,6 triệu cái/ngày, nên đáp ứng được nhu cầu cho cả 5 nhóm, số còn lại phục vụ người dân.
Nhà báo P.H.P bình phẩm: “Ông thứ trưởng là nhà chuyên môn về bệnh truyền nhiễm nên hiểu rõ cơ chế lây nhiễm của virus và công dụng thật sự của khẩu trang. Thủ tướng không thể rành chuyện này bằng ổng. Nhưng giữa khoa học và thực tiễn cuộc sống lại khác nhau. Nhà chuyên môn và quảng đại công chúng cũng không thể như nhau. Không tiếp xúc gần nguồn lây nhiễm thì chỉ có nước ở nhà hay ra ruộng, ra biển. Còn nếu phải ra đường và tới nơi công cộng, khi không thể giữ khoảng cách an toàn thì khẩu trang chính là giải pháp bảo vệ không thể thay thế.
Càng nguy hơn nữa khi các nhà chuyên môn đã khuyến cáo người nhiễm Wuhan coronavirus có khi không có triệu chứng đặc trưng và có thể lây nhiễm ngay cả khi còn ủ bệnh. Vấn đề mấu chốt ở đây là sử dụng khẩu trang sao cho an toàn.
Ông giáo sư tiến sĩ thứ trưởng thừa nhận WHO chưa chứng minh được khẩu trang có khả năng chặn lây lan virus. Tôi trộm nghĩ có lẽ vì vậy nên họ mới làm ngơ không đưa vào khuyến cáo cụ thể. Điều đó phải hiểu là WHO cũng không hề bác bỏ chức năng của khẩu trang. Có nghĩa tùy sự lưa chọn của người ta sao cho an toàn nhất.
Theo tôi, tốt nhất là nên tuyên truyền cho người dân cách sử dụng khẩu trang đúng đắn và đúng chuẩn. Đừng tạo cớ cho công chúng bác bỏ vai trò của khẩu trang, rất nguy hại cho cộng đồng. Thí dụ, giờ tới nơi nào đó không phải bệnh viện mà có yêu cầu phải mang khẩu trang, người ta có thể viện dẫn lời ông thứ trưởng y tế để từ chối đeo khẩu trang. Điều gì mà khoa học vẫn còn hoang mang đúng và sai, thì tốt cho tất cả vẫn là chọn ở phía an toàn nhất – bất chấp có lố chút đỉnh…”.
Lưu ý, “lố chút đỉnh” như lời nhà báo P.H.P, liệu chừng có thể được ‘mời cà phê’ từ cơ quan công quyền.