Lynn Huỳnh
(VNTB) – Văn dĩ tải đạo. Liệu nhà chức trách có ‘bỏ tù’ nhà văn khi đã dám ‘tự diễn biến’ chữ nghĩa văn chương?
Mấy năm trước lúc mà rộ lên tin tức Trung Quốc xâm phạm lãnh hải Việt Nam, nhiều cuộc xuống đường biểu tình của người dân đã tự phát diễn ra, để rồi cái kết là có những ‘phó thường dân’ bị bắt bớ, bị đe dọa, hăm he của chuyện chống chế độ… Vậy là khi tình yêu kể cả tình yêu quê hương đất nước đều phải trả giá, thì tốt nhất về yêu lấy cái nhà mình, người dân không được phép căm phẫn hay bức xúc bất kỳ cái gì liên quan đến chuyện người bạn “16 vàng – 4 tốt” thì căm phẫn và bức xúc làm gì cho uổng…
Thế nhưng liệu nhà chức trách lần này có ‘cầm tù chữ nghĩa’, khi mà có một nhà văn nữ của xứ Cà Mau đã chọn ‘lên tiếng’ qua văn chương, mà cô tự nhận rằng đây chỉ là một tạp văn viết dang dở?
Xin được giới thiệu đến quý bạn đọc tạo văn được đặt tên “Lạc” của Nguyễn Ngọc Tư, qua đó có thể xem đây là một phương thức của bình luận chính trị nhẹ nhàng, dân dã và rất thấm.
Rất hy vọng một trí thức tinh hoa có bằng cấp văn chương của đại học Tổng hợp Hà Nội là Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, được các thư ký báo chí của ông đặt “Lạc” trên bàn làm việc của cả Ban bí thư.
***
Lạc
Nguyễn Ngọc Tư
“Đâu phải đất của mụ nội họ, mà chạy qua bày đặt thăm dò”, bà già nói thêm, rồi quạu quọ cắp giỏ đi chợ…
Bạn đùa, có khi cái cô quậy tưng bừng ở sân bay được China trả lương. Thời điểm cô náo loạn sân bay và cương quyết trình bày bản năng gốc, điên cuồng hơn thua với cuộc đời, tàu Hải Dương 8 của China quay trở lại bãi Tư Chính. Nhưng dư luận đã kịp bỏ rơi hiểm hoạ xâm lăng, tưng bừng chạy sang phía người đàn bà hành xử không phải lẽ. “Mấy rày tụi mình bỏ lớn lấy nhỏ, hao tổn tâm tư vì cổ quá”, bạn nói, có chút bẽ bàng.
Dĩ nhiên là bạn nói cà rỡn thôi, bởi thuyết âm mưu theo kiểu đó, thì người của China đang ở khắp nơi. Họ gây đám cháy, dấy cuộc thảm sát tương tàn, xúi một câu lạc bộ bóng đá bên tận trời Âu sang mua cầu thủ của mình. Và không phải tình cờ mà ngôi sao nào đó vừa chia tay, hoa hậu nào đó sắm túi giá nửa tỉ, hết thảy họ đều cố ý chọn đúng điểm rơi, nhằm lôi kéo mọi người lạc vào ma trận tin tức mà quên khuấy mất biển đảo bị giày xéo ngoài khơi.
Dĩ nhiên, bạn nói giỡn thôi.
Ngồi nhà lo thì cũng không giúp được gì, bạn kể bạn cũng từng nghĩ vậy, người ta còn phải sống. Nước cũng không mất trong ngày một ngày hai. Tư Chính tồn tại trong những lần sực nhớ, ủa rồi mấy chiếc tàu xâm lược đó còn không. Sáng cà phê hỏi nhau biển mình sạch chưa, ai nấy đều ngơ ngác. “Thiệt khác cái hồi phía họ lôi giàn khoan qua biển mình, cả nước rần rần, mọi người kéo nhau ra đường đọc thơ thần của Lý Thường Kiệt”, ai đó nhắc, chúng ta biết bày tỏ tức giận khi bị xâm phạm.
Ờ hồi đó, bị giẫm lên chân còn biết kêu đau, sao giờ thấy tỉnh như không. Những thở dài cũng nguội. Như phần da thịt mình không còn thuộc về mình. Hay là do mỗi lần dân mình lên cơn yêu nước, quan đã không khen ngợi thì thôi, còn hầm hè đe nẹt, nên dân nản rồi nghĩ không hơi sức đâu mà bày tỏ thái độ, sống thôi, sống như một con dân vô tư lự, tự cho phép mình lạc càng xa càng tốt, cho nhẹ đầu trước những toan tính rối ren.
Nhưng sáng nay, bà giúp việc hỏi mấy chiếc tàu China mấy rày ngạo ngược chạy qua biển nước mình, nay đã về chưa, bạn không biết trả lời sao. “Đâu phải đất của mụ nội họ, mà chạy qua bày đặt thăm dò”, bà già nói thêm, rồi quạu quọ cắp giỏ đi chợ. Ở chợ bà sẽ biết được tin tức chiếc tàu, trong lúc lặn ngụp qua những tin bể hụi, đánh ghen. Và tin Tư Chính bà thu nhặt được biết đâu chỉ là tin giả, nhưng quan trọng gì, bà nhớ tới vùng biển đảo đó, và không bỏ rơi nó.
Bà giúp việc từng làm bạn giật mình khi dạy thằng con bạn khi nó bị ức hiếp ở trường, “bị đánh là phải kêu đau, la cho thiệt lớn, la hoài hủy, rồi sẽ có người nghe. Không kêu thì ai biết đâu mà giúp”. Bà nói cá kèo bị nhốt muối còn giãy đành đạch tới lúc cuối cùng.
Giờ nhớ lại lời bà bữa đó, bạn nghĩ tới mình. Những nửa đêm kể từ cuộc xâm phạm ngạo ngược nọ, bao lần tỉnh giấc bởi mưa khuya, bao lượt lăn trở mà vẫn chưa ngủ lại được, bạn không một lần sực nhớ quê hương còn mất.