(VNTB) – Quan chức tham nhũng, ăn hối lộ mập thây rồi tới khi bị lộ thì có đặc quyền lựa chọn “khắc phục hậu quả” để đổi lấy bản án nhẹ nhàng hơn
Ngày 25/3, phiên tòa xét xử sơ thẩm các cựu quan chức tỉnh An Giang đã phơi bày một trong những vụ tham nhũng trắng trợn nhất trong thời gian gần đây. Cựu Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Nguyễn Thanh Bình cùng các cán bộ Sở Tài nguyên – Môi trường bị cáo buộc nhận hối lộ để tiếp tay cho Công ty Trung Hậu 68 khai thác cát lậu, gây thiệt hại gần 294 tỷ đồng cho ngân sách nhà nước.
Tiền “thất thoát” đi đâu thì toà không biết nhưng người dân quá rành. Có lẽ một phần “thất thoát” đó thì công an, toà án cũng được hưởng, cho nên mới có một màn kịch lộ liễu ngay tại toà như vụ án này. Thế là xảy ra câu chuyện xảo trá trắng trợn như một trò đùa, nhưng công an vẫn tin và toà vẫn chấp nhận.
Theo cáo trạng, cựu Chủ tịch Nguyễn Thanh Bình đã nhận 300.000 USD sau khi giúp Công ty Trung Hậu 68 khai thác cát trái quy định. Nhưng khi bị truy tố, ông Bình lập tức trả lại 250.000 USD trước khi bị bắt, số còn lại 50.000 USD thì nộp trong quá trình điều tra. Và rồi, nhờ hành động “tự giác” này, ông cựu chủ tịch tỉnh chỉ bị truy tố với tội danh “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” thay vì tội “Nhận hối lộ”.
Tại tòa, ông Bình biện hộ rằng bản thân không hề gợi ý hay yêu cầu đưa tiền, mà chỉ nghĩ rằng số tiền đó là “quà tặng” chứ không phải hối lộ. Lập luận xảo trá mà không cần là quan toà, chỉ cần một sinh viên luật năm nhất cũng không tin nổi. Vì sao một người có kinh nghiệm quản lý cấp tỉnh lại ngây thơ đến mức không phân biệt được “quà” và “hối lộ” hay sao? Và nếu nghĩ đó chỉ là “quà tặng”, tại sao ông ta phải trả lại ngay khi bị điều tra?
Bởi vậy mới thấy, vụ án này một lần nữa sẽ tái hiện lại “công thức giảm án” cho quan chức: Nhận tiền, bị phát hiện, trả lại một phần hoặc toàn bộ, sau đó chối bay chối biến rằng không hề có ý định tham nhũng, dĩ nhiên cũng phải dành một phần tiền để chạy án cho toà, công an và các sếp trên Bộ Chính trị. Và thế là, thay vì phải đối mặt với án nặng theo đúng luật, thì họ sẽ chỉ bị xử phạt nhẹ nhàng như một hình thức “răn đe” mang tính tượng trưng. Trong khi đó, những vụ án trộm cắp nhỏ lẻ, người dân nghèo lỡ ăn cắp vài ổ bánh mì để sống qua ngày lại bị xử phạt nghiêm khắc.
Mà thật ra, người dân Việt Nam đã quá quen với những màn kịch lố bịch của quan chức tham nhũng rồi. Hết lần này đến lần khác, họ đều biện hộ bằng những lý do phi lý như: “Không có động cơ vụ lợi”, “Không biết đó là hối lộ”, hoặc “Tôi chỉ giữ hộ chứ không có ý chiếm đoạt”. Dân biết đấy, toà biết đấy, công an cũng biết đấy, nhưng dân không phản ứng, rồi quan chức CSVN tưởng rằng dân ngu, coi thường dân, nên mới tha hồ diễn kịch trước toà.
Người dân mà lên tiếng phản ứng những bản án này thì dân lại bị mời lên đồn “giải thích với công an, xin lỗi đảng và nhà nước”, nên dân nào dám phản ứng. Mà cuối cùng rồi ai chịu trách nhiệm cho những vụ án tham nhũng này? Lại là dân chứ ai!
294 tỷ đồng ngân sách bị thất thoát, ai sẽ là người gánh chịu? Dĩ nhiên là dân. Mỗi năm, hàng triệu người dân lao động cật lực để đóng thuế, chỉ để thấy số tiền đó bị các quan chức tham nhũng chia chác nhau. Trong khi trường học thiếu cơ sở vật chất, bệnh viện xuống cấp, người dân chịu đủ loại thuế phí, thì những quan chức như ông Nguyễn Thanh Bình lại dễ dàng nhét hàng trăm nghìn USD vào túi. Và khi bị phát hiện, chỉ cần trả lại một phần số tiền và nói vài câu “không vụ lợi”, họ đã có thể yên tâm thoát tội nặng.
Nếu một doanh nghiệp tư nhân gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng cho nhà nước, chủ doanh nghiệp đó chắc chắn sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự nghiêm trọng. Nhưng khi những kẻ gây ra hậu quả là quan chức, họ lại có quyền lựa chọn “khắc phục hậu quả” để đổi lấy bản án nhẹ nhàng hơn. Ở Việt Nam, người dân vẫn đùa với nhau rằng “Công Lý là diễn viên hài”, có lẽ vì vậy mà toà án đã trở thành một cái sân khấu hài, để các quan chức, công an, toà án, viện kiểm sát cùng nhau diễn.