Lynn Huỳnh
(VNTB) – Lâu nay trong nhiều vấn đề được cho là ‘nhạy cảm’ thường chờ vào ý kiến gật hay lắc của bề trên Bộ Chính trị, rồi mới công bố.
Ngay cả chuyện nghĩa tử là nghĩa tận, song việc công bố các cựu nguyên thủ quốc gia, các trưởng lão khai quốc công thần lúc từ trần như cựu thủ tướng Võ Văn Kiệt mất lúc nào, ở đâu… cũng phải chờ đợi Bộ Chính trị công bố lúc bàn xong danh sách ban lễ tang.
Trên tờ Sydney Morning Herald, số báo ngày 05/4 có bài “Viện nghiên cứu Anh: Cần kiện Trung Quốc 6.500 tỷ USD vì Covid-19” (*). Theo đó, Viện nghiên cứu Henry Jackson Society ở Anh cho rằng các nước G7 có thể kiện Trung Quốc, đòi bồi thường ít nhất 6.500 tỷ USD do để Covid-19 lây lan. “Nếu Trung Quốc cung cấp thông tin chính xác trong giai đoạn đầu, dịch bệnh đã không rời khỏi nước này”, Viện Henry Jackson Society (HJS) có trụ sở tại London, Anh, viết trong báo cáo “Bồi thường virus corona?” được công bố hôm 05/4.
HJS khẳng định nỗ lực che giấu bệnh dịch của Bắc Kinh đã khiến Covid-19 lan khắp thế giới, khiến hơn 1,3 triệu người nhiễm, hơn 74.000 người chết và làm thiệt hại hàng nghìn tỷ USD. Mỹ và châu Âu hiện là điểm nóng khi số ca nhiễm và tử vong tăng nhanh, chưa xác định được đỉnh dịch.
“Nhiều quan chức Trung Quốc, bao gồm phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Triệu Lập Kiên đã ủng hộ quan điểm phi lý rằng nCoV được quân đội Mỹ đưa vào Vũ Hán, thay vì bắt nguồn từ chợ hải sản ở thành phố này, nơi động vật hoang dã được mua bán”, báo cáo có đoạn viết.
Trở lại với Việt Nam. Giai đoạn ban đầu với 16 ca nhiễm bệnh từ virus corona, sau đó là thời gian dài 26 ngày liên tục báo chí nói rằng không có thêm ca lây nhiễm nào, đã khiến dư luận hoài nghi về ẩn tình nào đó giữa hai đảng cộng sản Việt – Trung. Ngờ vực đó xem như tương đồng với nội dung của báo cáo mà HJS công bố hôm 05/4.
Thế rồi bất ngờ gần lúc 22g30 tối 6-3, một cuộc họp báo khẩn do Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung và Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long chủ trì. Trong cuộc họp này, chủ tịch Nguyễn Đức Chung trình bày mạch lạc, ngắn gọn với những yêu cầu công việc cụ thể. Bí thư Thành ủy Vương Đình Huệ đã khiến những người theo dõi trực tiếp buổi họp báo qua truyền hình internet thất vọng về các phát biểu chung chung.
Các diễn biến về buổi họp báo nửa đêm đó, nếu mang so sánh với chuyện chính quyền TP.HCM đưa ra ngay từ đầu về yêu cầu cho học sinh, sinh viên nghỉ học kéo dài đến ít nhất là hết tháng ba, sẽ cho thấy dường như đây là những diễn biến liền mạch của dịch bệnh đến từ con virus xuất phát ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, người đang chịu trách nhiệm giữ quyền Bộ trưởng Y tế cùng với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhanh chóng đưa ra hàng loạt quyết sách, bất chấp trước đó Thường trực Bộ Chính trị, ông Trần Quốc Vượng ký một văn bản yêu cầu chính phủ chống dịch cách gì đi nữa, thì cũng phải bảo đảm lịch trình đã định về các đại hội đảng bộ cấp cơ sở, và phải giữ thành tích kinh tế mà người đứng đầu Bộ Chính trị từng đặt ra trong lần họp trước đó với chính phủ vào cuối năm 2019.
Rõ ràng trong góc nhìn nào đó, các quan chức chính quyền Hà Nội, TP.HCM đã tránh được vết đổ về bảo thủ thành tích kinh tế của Vũ Hán; và chính phủ nội các Nguyễn Xuân Phúc tránh được việc giống như Lý Khắc Cường chỉ làm con rối trong tay Tập Cận Bình ở chuyện chống dịch Corona.
Tuy nhiên, ba mươi chưa phải là tết. Mọi chuyện về thể chế, về đảng phái chính trị ở Việt Nam liệu có thay đổi gì sau cơn đại dịch Covid-19, tiếp tục là sự chờ đợi.
______________________
Chú thích:
(**) https://vietnamthoibao.org/vntb-trung-quoc-co-the-phai-boi-thuong-6-000-ty-do-la-cho-g7/?