(VNTB) – Kết quả quý 3 có khả năng tồi tệ hơn năm 2020, vì sự phục hồi kinh tế phụ thuộc vào tốc độ tiêm vắc xin nhanh hơn
Tác giả: Tomoya Onishi
Việt Nam đối mặt với viễn cảnh không đạt mục tiêu tăng trưởng 6,5% cho năm nay, thể hiện sự xoay chuyển lớn từ nước thành chống dịch thành trở thành nạn nhân bị ảnh hưởng nặng nề.
Con số tăng trưởng trong quý thứ ba được dự đoán vào cuối tháng này sẽ ở mức dưới 2% – kém hơn so với cùng kỳ năm 2020. Một làn sóng lây nhiễm và phong toả COVID-19 nghiêm ngặt đã siết chặt trung tâm thương mại Thành phố Hồ Chí Minh, và các chuyên gia cảnh báo tác động có thể đè nặng lên nền kinh tế sau quý 3 trừ khi Việt Nam đẩy nhanh tiêm chủng được.
Tim Leelahaphan, chuyên gia kinh tế của Thái Lan và Việt Nam tại Standard Chartered nói với Nikkei Asia: “Chúng tôi kỳ vọng GDP trong quý 3 sẽ giảm từ 6,6% trong quý 2 xuống còn 1,9% so với cùng kỳ năm ngoái”.
Công ty chứng khoán SSI tại Thành phố Hồ Chí Minh cũng cho biết Việt Nam có thể đã trải qua một đợt suy thoái trong quý 3, lưu ý rằng con số này có thể thấp hơn 0,8 – 1% so với tốc độ 2,69% cùng quý một năm trước đó.
Công ty chứng khoán VNDIRECT có trụ sở tại Hà Nội đã vẽ nên một bức tranh thậm chí còn đen tối hơn trong một báo cáo phát hành ngày 13 tháng 9, cho biết “Chúng tôi dự báo tăng trưởng GDP trong quý 3 năm 21 ở mức -1,2% so với cùng kỳ năm ngoái trước khi tăng trở lại lên 5,7% trong quý 4”.
Trước tình hình hoạt động yếu kém trong quý 3, Bộ Kế hoạch và Đầu tư vào ngày 14 tháng 9 đã cắt giảm dự báo tăng trưởng GDP xuống khoảng 3,5% đến 4% trong năm nay nếu COVID-19 được kiểm soát vào tháng 9. Trong dự báo tăng trưởng giảm, Bộ KH-ĐT đề cập đến sự gián đoạn sản xuất, cung cấp, dịch vụ và xuất khẩu, cũng như tình trạng thiếu lao động nghiêm trọng trong nhà máy.
Trên cơ sở sửa đổi của Bộ KH-ĐT, Quốc hội dự kiến sẽ thông qua các mục tiêu mới.
Trong khi đó, Ngân hàng Phát triển Châu Á-ADB hôm thứ Tư đã điều chỉnh giảm tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm nay xuống 3,8%, giảm 2,9% so với dự báo trước đó vào tháng Tư.
“Triển vọng ngắn hạn vẫn còn nhiều thách thức. Rủi ro chính là đại dịch kéo dài, đặc biệt nếu tỷ lệ tiêm chủng không tăng đáng kể ”, ngân hàng ADB cho biết.
Thành phố Hồ Chí Minh đã đặt mục tiêu mở cửa trở lại hoàn toàn vào giữa tháng 1, VNDIRECT cho biết. Một số phân ngành dịch vụ, như khách sạn, dịch vụ ăn uống và vận tải có thể ghi nhận mức tăng trưởng âm trong nửa cuối năm 2021. VNDIRECT đã hạ mức tăng trưởng GDP hàng năm vào năm 2021 từ 5,0-5,5% xuống 3,9%.
Standard Chartered cũng điều chỉnh dự báo năm 2021 từ 6,5% xuống 4,7%. “Trong khi chúng tôi kỳ vọng tăng trưởng sẽ phục hồi lên 5,5% trong Quý 4-2021, chúng tôi giảm dự báo – và khả năng cắt giảm lãi suất – nếu tác động kinh tế do dịch COVID ở Việt Nam kéo dài. Một kịch bản như vậy có thể ảnh hưởng đến vị thế đối ngoại của Việt Nam ”, Leelahaphan nói.
Vào ngày 21 tháng 9, Hà Nội đã nới lỏng các hạn chế nhưng Thành phố Hồ Chí Minh sẽ vẫn bị phong toả ít nhất cho đến cuối tháng này.
Cho đến khi làn sóng COVID-19 đổ bộ vào Việt Nam vào cuối tháng 4, Việt Nam đã vượt qua đại dịch tương đối bình yên. Nhưng tính đến thứ Năm, số người chết tích lũy tại Việt Nam được ghi nhận là 18.584 người. Riêng Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố lớn nhất với 9 triệu dân, đã thống kê được 14.246 người chết, chiếm 76% tổng số người chết cả nước.
Thành phố đã bỏ lỡ thời hạn mở cửa trở lại vào ngày 15 tháng 9 sau khi triển khai quân đội hồi tháng trước để duy trì lệnh giới nghiêm trong ít nhất ba tuần.
Những hạn chế kéo dài được cho là sẽ ảnh hưởng nặng nền cho những nhà máy ở Việt Nam. Các khu vực quanh thủ đô và trung tâm kinh tế phía Nam với nhà máy của công ty lớn của nước ngoài như Samsung Electronics, Intel, Nike và đóng góp khoảng một nửa GDP của Việt Nam đồng thời tạo thành một liên kết quan trọng trong chuỗi cung ứng khu vực.
Xuất khẩu điện thoại thông minh và máy tính cá nhân để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng trong bối cảnh toàn thế giới chuyển dịch sang các hoạt động trực tuyến có thể đã cứu được Việt Nam khỏi tình trạng rơi tự do. Trong báo cáo ngày 20/9, RongViet Securities nêu rõ: “Xuất khẩu hàng điện tử và kim loại là điểm sáng hiếm hoi trong bối cảnh bức tranh thương mại đang xấu đi”. Công ty môi giới có trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh cho biết mức giảm lớn lần lượt là 54,7%, 40,2% và 39,1% so với tháng trước được ghi nhận ở mặt hàng túi xách, giày dép và đồ gỗ.
Vào ngày 17 tháng 9, Nhóm các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài, bao gồm các phòng thương mại Mỹ, châu Âu và Hàn Quốc cũng như Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ – ASEAN đã gửi thư tới Thủ tướng Phạm Minh Chính. “Các khảo sát mà các hiệp hội của chúng tôi đã thực hiện cho thấy ít nhất 20% thành viên sản xuất của chúng tôi đã chuyển một số hoạt động sản xuất sang một quốc gia khác, với nhiều cuộc thảo luận hơn đang được tiến hành.”
Giám đốc điều hành AmCham Việt Nam, Mary Tarnowka, nói với hãng tin kinh doanh BSA Online trong tháng này: “Việt Nam đang ở vị trí thuận lợi khi các công ty tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu và giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Nhưng các tín hiệu lẫn lộn hiện tại, sự gián đoạn và chậm trễ trong xử lý COVID và cho phép mở lại cũng như khôi phục, sẽ hạn chế tiềm năng đó.”
Trong khi đó, tại Hà Nội, việc phong toả nghiêm ngặt cùng đóng cửa nhà máy, cửa hàng và dịch vụ trên quy mô toàn thành phố và tỉnh đã gây thiệt hại lớn cho nền kinh tế, chuyên gia kinh tế Việt Nam Lê Đăng Doanh cho biết.
Đối với các công ty đa quốc gia nước ngoài, “việc chuyển sang nước khác sẽ mất nhiều thời gian vì họ đã đầu tư rất nhiều tiền vào Việt Nam và cũng được hưởng lợi từ khoản đầu tư của họ, nhưng Chính phủ cần phải kịp thời phản hồi và đối thoại trực tiếp với cả doanh nghiệp trong nước và nhà đầu tư nước ngoài”, ông Doanh nói thêm.
Một quan chức chính phủ thừa nhận cần phải mở rộng tiêm chủng.
Ông Nguyễn Đức Kiên, Trưởng ban Tư vấn Kinh tế của Thủ tướng, nói với báo Sài Gòn Giải Phóng: “Nền kinh tế toàn cầu đang phục hồi với nhu cầu gia tăng lại ở thị trường nước ngoài. Tuy nhiên, năng lực sản xuất và khả năng phục hồi kinh doanh của Việt Nam đang suy yếu nghiêm trọng sau khi kéo dài phong toả…Việt Nam phải đẩy nhanh việc phê duyệt và sớm đưa vào sử dụng vắc xin nội địa”.
Phóng sự bổ sung của Kim Dung Tống tại TP.HCM
Nguồn: Nikkei Asia Review