Uyển Lan
(VNTB) – Hai công ty Trung Quốc đề nghị: hai triệu bộ dụng cụ xét nghiệm kháng thế tại nhà với giá ít nhất 20 triệu USD, mua hay không thì tuỳ.
Lô hàng bị hố
Lô hàng có giá chào bán đắt, công nghệ chưa được kiểm chứng và phải trả tiền trước, người mua được yêu cầu lấy hàng từ một cơ sở ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, các quan chức Anh đã đồng ý, và tự tin hứa hẹn rằng các xét nghiệm đơn giản như que thử thai sẽ được cho bán đại trà tại các hiệu thuốc trong vòng ít nhất hai tuần.
Tuy nhiên vấn đề là các xét nghiệm không như kỳ vọng.
Một phòng thí nghiệm tại Đại học Oxford phát hiện bộ xét nghiệm không đủ chính xác , 500.000 bộ xét nghiệm hiện đang nằm trong kho. 1,5 triệu bộ xét nghiệm khác được mua với giá tương tự từ các nguồn khác cũng không được sử dụng. Các quan chức Anh bối rối cố đòi lại tiền phần nào.
Giáo sư Peter Openshaw thuộc Đại học Hoàng gia Luân Đôn, một thành viên của nhóm Chính phủ, Nhóm tư vấn về các mối đe dọa về virus hô hấp mới nổi và mới nổi. “Có một áp lực rất lớn đối với các chính trị gia đi ra và nói rằng mọi thứ đều tốt..
Người phát ngôn của Bộ Y tế và Chăm sóc Xã hội cho biết chính phủ đã đặt hàng số lượng bộ xét nghiệm it nhất có thể và họ sẽ cố gắng thu hồi tiền, mà không nêu rõ cách nào.
Trong cuộc đua giữa các chính phủ nhằm giành lợi thế trong cuộc chiến chốn đại dịch, các xét nghiệm kháng thể được xem là giai đoạn tiếp theo trong trận chiến.Việc xét nghiệm rộng được coi là một bước quan trọng để xác định cách thức và thời điểm gỡ bỏ cách ly hiện đang làm tê liệt xã hội và kinh tế trên thế giới.
Ông Nicolas Locker, giáo sư về virus học tại Đại học Surrey cho biết chừng nào chính phủ còn chưa cho thử nghiệm trong cộng đồng, thì sẽ còn bị cách ly.
Phản ứng chậm
Tuy nhiên, canh bạc với bộ xét nghiệm kháng thể của Trung Quốc cho thấy sự tuyệt vọng của các quan chức Anh khi chịu áp lực công chúng vì phản ứng chậm chạp đối với dịch bệnh. Jeremy Farrar, người đứng đầu Wellcome Trust, một tổ chức phi lợi nhuận của Anh, là một nhà tài trợ chính cho nghiên cứu y tế, gần đây đã cảnh báo rằng, “Vương quốc Anh có thể chắc chắn là một trong những quốc gia tồi tệ nhất, nếu không là bị ảnh hưởng nặng nhất Châu Âu.”
Trước đó khá lâu Đức đã bắt đầu tiến hành tới 50.000 xét nghiệm mỗi ngày để giúp theo dõi và phân lập các ca nhiễm bệnh. Tỷ lệ xét nghiệm bây giờ ở Đức là gần 120.000 một ngày.
Cho đến thứ Tư, Anh vẫn đang tiến hành chưa tới 20.000 xét nghiệm mỗi ngày. Mục tiêu 25.000 xét nghiệm mỗi ngày vào giữa tháng 4 đã bị bỏ lỡ và quan chức Anh hiện đang hứa hẹn sẽ đạt 100.000 xét nghiệm mỗi ngày vào cuối tháng và ngay sau đó là 250.000 mỗi ngày.
Quan chức Anh đã nói rằng họ bắt đầu chậm vì họ không có các công ty tư nhân lớn có khả năng sản xuất và thực hiện hàng chục ngàn xét nghiệm chẩn đoán như ở Đức và Hoa Kỳ.
Nhưng vào thời điểm nước Anh bắt đầu nỗ lực hết sức để mở rộng năng lực, họ cũng đã đi sau hầu hết châu Âu trong cuộc cạnh tranh để mua nguồn cung cấp hợp chất, ống và thậm chí là gạc cần thiết cho các xét nghiệm chẩn đoán để xác định nhiễm virus hiện tại .
Kỳ vọng lớn
Vì vậy, khi có đề nghị xét nghiệm kháng thể của Trung Quốc, các quan chức biết rằng hầu như mọi chính phủ trên thế giới cũng đang săn lùng chúng. Những người theo chủ nghĩa dân tộc như Tổng thống Trump đã gây áp lực buộc các nhà cung cấp trong nước không được xuất khẩu. Các hoàng tử vùng Vịnh Ba Tư giàu dầu mỏ đã trả giá cao hơn.
Các công ty y tế ở Trung Quốc thường yêu cầu các quyết định mua hoặc không và thanh toán đầy đủ trong vòng ít nhất là 24 giờ.
Hai công ty Trung Quốc cung cấp các xét nghiệm kháng thể, AllTest Biotech và Wondfo Biotech, cả hai đều cho biết các sản phẩm của họ đáp ứng các tiêu chuẩn về sức khỏe, an toàn và môi trường do Liên minh Châu Âu đặt ra. Các quan chức y tế công cộng đã xem xét các thông số kỹ thuật trên giấy trong khi Bộ Ngoại giao Anh vội vàng cử các nhà ngoại giao ở Trung Quốc để chắc chắn các công ty này là có thật và kiểm tra các sản phẩm của họ.
Đại diện của cả AllTest và Wondfo đều từ chối thương thảo giá cả.
Trong những ngày thương thảo, các quan chức y tế nhiệt tình ở London đã hứa rằng các thử nghiệm mới sẽ đưa nước Anh vào các quốc gia tiên phong trong các nỗ lực quốc tế để chống lại virus.
Vào ngày 25 tháng 3 trước một ủy ban quốc hội, Sharon Peacock, một quan chức y tế công cộng cao cấp về giám sát các bệnh truyền nhiễm, đã làm hứa hẹn rằng với các bộ xét nghiệm sẽ chỉ cần làm tại nhà và sẽ sớm có được đưa vào phân phối với chi phí tối thiểu ở các nhà thuốc địa phương hoặc Amazon.
Bài học đắt giá
Sau khi lặng lẽ thừa nhận tuần trước rằng thử nghiệm trên thực tế đã được chứng minh là không thành công, các quan chức y tế hiện đang biện hộ cho việc đặt mua hàng này là kế hoạch thận trọng và kinh nghiệm quý giá.
Đó là điều được mong đợi, Giáo sư Chris Whitty, giám đốc y tế của Anh, cho biết trong một cuộc họp báo rằng ông sẽ rất ngạc nhiên nếu lần đầu tiên ra sử dụng mà đã đạt được kết quả tốt nhất có thể cho loại thử nghiệm này.
Nhưng Greg Clark, chủ tịch của ủy ban quốc hội kiểm tra phản ứng virus corona, cho biết những lời hứa của chính phủ có vẻ không thực tế.
“Không có quốc gia nào trên thế giới có thể cho xét nghiệm kháng thể quy mô lớn” ông nói trong một cuộc phỏng vấn.
“Tôi nghĩ rằng giờ thì rõ ràng là chúng ta nên hành động sớm hơn và mở rộng hơn để tận dụng tất cả các phương tiện thử nghiệm có thể có.”
Sau khi những lời phàn nàn của Anh về bộ dụng cụ thử nghiệm mới này, cả hai công ty Trung Quốc đổ lỗi cho các quan chức và chính trị gia Anh đã hiểu lầm hoặc phóng đại tiện ích của các bài kiểm tra. Wondfo nói với Global Times, một tờ báo Trung Quốc, rằng sản phẩm của họ chỉ nhằm mục đích bổ sung cho những bệnh nhân đã thử nghiệm dương tính với virus.
AllTest cho biết trong một tuyên bố trên trang web của mình rằng các xét nghiệm này chỉ dành cho các chuyên gia mà không dành các bệnh nhân tại nhà.
Các bác sĩ cho biết các mô tả của chính phủ về các xét nghiệm kháng thể cũng có thể gây hiểu nhầm.
Bằng cách so sánh các xét nghiệm kháng thể với que thử thai, các quan chức dường như gợi ý các xét nghiệm kháng thể sẽ xác định liệu một bệnh nhân có bị nhiễm bệnh không. Nhưng mức độ kháng thể rõ rệt có thể không xuất hiện trong máu cho đến khi bị nhiễm bệnh trên 20 ngày – có nghĩa là một người bị virus cho đến lúc đó vẫn sẽ cho xét nghiệm âm tính.
Trông chờ nội lực
Phòng thí nghiệm của quân đội Anh tại Porton Down cũng đang tiến hành xét nghiệm kháng thể, nhưng chủ yếu là để giúp các quan chức y tế công cộng đánh giá tiến trình của đại dịch bằng cách khảo sát các mẫu của dân số, không phải để thông báo cho từng bệnh nhân. Chính phủ đang hy vọng sẽ tái sử dụng một số bộ xét nghiệm do Trung Quốc sản xuất cho loại thử nghiệm này.
Các nhà nghiên cứu cho biết các thử nghiệm tự làm giống như các thử nghiệm mà chính phủ Anh đặt mua của Trung Quốc phức tạp hơn nhiều và khác xa hơn nhiều so với các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm này, các nhà nghiên cứu cho biết. Cũng vẫn chưa chắc chắn mức độ phục hồi miễn dịch ra sao.
Các xét nghiệm kháng thể cấp tốc “có một tiện ích giới hạn” cho bệnh nhân, Tổ chức Y tế Thế giới cảnh báo trong một tuyên bố ngày 8 tháng 4, nói với các bác sĩ rằng các xét nghiệm như vậy vẫn không phù hợp cho các mục đích lâm sàng cho đến khi được chứng minh là chính xác và hiệu quả.
Mặc dù vậy, các quan chức Anh rất háo hức cho một bước đột phá.
Ngay cả vào cuối tháng 3, khi đại dịch tràn ngập các bệnh viện ở Ý và Iran, các quan chức Anh đã gạt bỏ lời khuyên của Tổ chức Y tế Thế giới về việc mở rộng xét nghiệm chẩn đoán càng sớm càng tốt.
Vào thời điểm nước Anh bắt đầu nỗ lực hết sức để mở rộng xét nghiệm, tất cả quốc gia trên thế giới đều cạnh tranh để mua cùng một loại nguyên liệu.
Để bù đắp sự thiếu hụt, các phòng thí nghiệm nghiên cứu học thuật đã tìm cách tự chuyển đổi thành các cơ sở thử nghiệm lâm sàng quy mô nhỏ, điển hình là tập trung vào nhu cầu của các bệnh viện địa phương.
“Nếu là do yêu cầu của chính phủ, thì tất cả sẽ đều tốt và tốt,” ông Ravindra Gupta, giáo sư vi sinh lâm sàng tại Khoa Y của Đại học Cambridge cho biết, “nhưng chúng tôi phải chuẩn bị khi không có gì. Sẽ thật điên rồ khi chờ đợi.
Viện nghiên cứu ung thu Hoàng gia Anh, một tổ chức phi lợi nhuận, đang chuyển đổi các phòng thí nghiệm nghiên cứu để tiến hành tới 2.000 xét nghiệm mỗi ngày. Nhưng bị giới hạn ở mức vài trăm vì không có nguyên vật liệu, Giáo sư Charles Swanton, giám đốc lâm sàng của viện cho biết.
Ngay cả những miếng gạc được sử dụng để lấy mẫu hóa ra cũng khan hiếm, ông nói, và phòng thí nghiệm của ông cuối cùng đã đồng ý trả cho một nhà cung cấp Trung Quốc tới 6 đô la một miếng – khoảng 100 lần giá thông thường và phải mất khoảng 10 ngày mới có được.
Công ty dược phẩm AstraZeneca của Anh đã bắt đầu thiết lập một cơ sở thử nghiệm vào tháng trước cho các công nhân thiết yếu của họ, ông Mene Pangalos, giám đốc điều hành công ty cho biết. Nhưng theo yêu cầu của chính phủ Anh, AstraZeneca và công ty dược phẩm đối thủ GlaxoSmithKline đã hợp tác để tái sử dụng một phòng thí nghiệm tại Đại học Cambridge để thực hiện tới 30.000 xét nghiệm chẩn đoán mỗi ngày vào đầu tháng 5. AstalZeneca hy vọng sẽ sản xuất cả bộ xét nghiệm kháng thế cho phòng xét nghiệm, nhưng ít nhất đến giữa tháng sau mới có được.. Và để làm được bộ xét nghiệm tại nhà như chính phủ Anh muốn có sẽ mất nhiều thời gian hơn.
Nguồn: https://www.nytimes.com/2020/04/16/world/middleeast/coronavirus-antibody-test-uk.html?