Hoài Nguyễn
(VNTB) – Nếu danh sách có 5 ứng cử viên, bầu lấy 3 thì có nghĩa là 2 người còn lại không đủ tài đức sao? Không đủ tài đức sao lại cho ứng cử? Còn chuyện ‘tiêu biểu’, vậy thế nào là ‘tiêu biểu’?
“Sáng suốt lựa chọn những người tiêu biểu về đức, tài, xứng đáng đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân bầu vào Quốc hội khoá XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021- 2026!”.
Đó là mẫu tin nhắn gọi là cổ động bầu cử mà bất kỳ ai dù có hay không/ hoặc chưa là cử tri, song cứ sở hữu một số điện thoại di động là nhận đều đặn tin đó vào mỗi buổi sáng.
Mẫu câu “sáng suốt lựa chọn” đã ít nhiều mang tính xúc phạm cử tri, khi với những ai khó tính về chữ nghĩa, sẽ hiểu nếu mà vị ứng viên mà mình chọn, cuối cùng có kết quả rớt, thì đó là lỗi của cử tri khi đã ‘thiếu sáng suốt’ trong chọn người ‘tiêu biểu về đức, tài’.
“Đảng còn không tìm ra người tiêu biểu đủ tài – đức để thay thế ông Nguyễn Phú Trọng, huống gì mình. Thế nhưng nếu nói đó là ‘thiếu sáng suốt’ trong việc chọn bầu người mà Đảng cử, thì đó là xúc phạm, bởi thật tế tôi có biết họ là ai đâu để mà đại diện cho ý chí, nguyện vọng của mình kia chứ!” – một cử tri vốn là ông thầy giáo dạy Văn cấp 3, luận bàn.
Một cử tri khác khẳng định tuy là đảng viên, nhưng “mình không hề tự diễn biến, nên mình tin rằng một khi Đảng đã cử rồi thì ai cũng tiêu biểu tài – đức cả, nên bầu tất”.
Ông nói rằng niềm tin này càng củng cố hơn khi Trung tướng Tô Ân Xô, người phát ngôn Bộ Công an hôm 18-5-2021 ra thông cáo quy kết “đối tượng phản động chống phá bầu cử” trong khi chỉ còn vài ngày nữa là đến cuộc bỏ phiếu bầu Đại biểu Quốc hội khóa 15.
Theo ông Xô, “một số đối tượng phản động, phần tử xấu, không bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định, tìm cách che giấu lý lịch, đánh bóng tên tuổi, lợi dụng quyền ứng cử, tự ứng cử của công dân để tìm cách xâm nhập bộ máy chính quyền hòng chống phá từ bên trong; khi bị phát hiện, đấu tranh ngăn chặn thì tìm cách vu cáo, xuyên tạc các cơ quan chức năng vi phạm dân chủ, nhân quyền, kêu gọi tẩy chay bầu cử”.
An tâm quá còn gì, vì theo lời tướng Xô, các đối tượng phản động này đã bị tóm hết rồi, nên giờ danh sách ứng cử viên toàn là tài – đức không thôi, tám lạng hay nửa cân thì khó so bì.
Trở lại một chút với yêu cầu “tiêu biểu”.
Trước đây, vào đầu năm 1946, trong hoàn cảnh kháng chiến vô cùng gian khó, thù trong, giặc ngoài, song để tìm người tài đức cho cuộc bầu cử Quốc hội khóa đầu tiên (diễn ra vào ngày 6-1-1946), Bác Hồ đã có bài viết “Tìm người tài đức” trên Báo Cứu Quốc số ra ngày 20-11-1946.
Bác viết: “Nước nhà cần phải kiến thiết, kiến thiết cần phải có nhân tài. Trong 20 triệu đồng bào không thiếu người có tài có đức. Vì Chính phủ nhìn không đều, thấy không khắp nên những bậc có tài có đức chưa xuất hiện. Khuyết điểm đó tôi xin thừa nhận. Nay muốn sửa điều đó và tìm kẻ hiền năng. Các địa phương phải lập tức điều tra nơi nào có người tài đức, có thể làm ích nước lợi dân thì phải báo cáo ngay cho Chính phủ biết”.
Nay thì Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng không có lời kêu gọi cầu thị ấy, vì Đảng đã cử ra rất nhiều tài – đức, để tùy vào nhu cầu của cử tri mà họ lựa chọn ai là tiêu biểu trong vai trò đại diện tiếng nói của người dân ở nghị trường.
Những ứng viên hiện là chính khách như Nguyễn Phú Trọng, Phạm Minh Chính, Nguyễn Xuân Phúc, Vương Đình Huệ… là người tham gia trong việc gây ảnh hưởng tới chính sách công và ra quyết định; Trong đó bao gồm những người giữ những vị trí ra quyết định trong chính phủ và những người tìm kiếm những vị trí đó, dù theo phương thức bầu cử, bổ nhiệm. Họ đều không thể rớt ở lần bỏ phiếu vào Chủ nhật 23-5. Liệu có thể xem họ là những hình mẫu của yêu cầu “sáng suốt lựa chọn…” như nội dung tin nhắn?