Thảo Vy
(VNTB) –Cho đến nay, chưa từng có bất kỳ bản án nào được tuyên ở Hoa Kỳ dành cho một người hoạt động một cách hòa bình, đòi hỏi dân chủ, tôn trọng nhân quyền thậm chí là đòi tổng thống từ chức hoặc bị bị bỏ tù vì ủng hộ chủ nghĩa cộng sản trên đất Mỹ.
Công nhận suy thoái tư tưởng chính trị
Công dân Nguyễn Quang Lập đã bị khởi tố hình sự theo cáo buộc của Điều 88, Bộ Luật Hình sự.
Theo điều luật này, sẽ phạm “Tội tuyên truyền chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam”, khi: a) Tuyên truyền xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân; b) Tuyên truyền những luận điệu chiến tranh tâm lý, phao tin bịa đặt gây hoang mang trong nhân dân; c) Làm ra, tàng trữ, lưu hành các tài liệu, văn hóa phẩm có nội dung chống Nhà nước CHNXHCN Việt Nam.
Tác giả Đức Giang có bài viết “Điều 88 Bộ luật Hình sự với quyền con người và quyền công dân” http://www.qdnd.vn/qdndsite/
“Không phủ nhận rằng ở Việt Nam còn nhiều vấn đề xã hội phải giải quyết, thậm chí có những bức xúc xã hội, nhất là tình trạng phân hóa giàu nghèo, “lợi ích nhóm”, tình trạng có một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống như Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI) đã chỉ ra”.
“Hoàn thiện thể chế, mở rộng hơn nữa các quyền tự do dân chủ của nhân dân, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền, tăng cường quyền được thông tin, quyền giám sát, quyền tham gia quản lý Nhà nước và xã hội của người dân là một yêu cầu tất yếu, để phát triển mọi mặt xã hội ta. Đồng thời đó cũng là biện pháp cơ bản để chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của cán bộ, công chức trong bộ máy của Đảng và Nhà nước”.
“Khắc phục những mặt tiêu cực này là một công việc lớn lao, phức tạp, lâu dài, không thể làm trong một sớm, một chiều”.
Lập luận từ các cơ quan công tố, đồng ý quyền tự do ngôn luận là một trong những điều kiện sinh tồn của xã hội và do đó không thể xem hành vi này là tội phạm được. Tuy nhiên phải thấy rằng, tội phạm là một phạm trù mang tính giai cấp, việc xác định tội phạm là tùy thuộc vào quan điểm của giai cấp nắm chính quyền Nhà nước. Bất kỳ hành vi nào, dù thực hiện dưới lời nói hay việc làm mà đe dọa sự tồn tại của Nhà nước, đều coi là hành vi nguy hiểm, cần phải có biện pháp ngăn chặn kịp thời.
Góc nhìn từ luật sư
Luật sư Công Minh chia sẻ về điều luật 88 của Bộ Luật Hình sự:
“Đây là một điều luật đem lại ấn tượng mạnh và dần dần trở nên quen thuộc với tất cả những loại người thường hay phản biện, hay viết bài, hay muốn thể hiện quan điểm của mình bằng lời nói, chữ viết, hình ảnh, âm thanh…
Người “chưa khéo” thì bị vào tù bị xét xử, “người khéo hơn” thì còn ngồi ngoài và vẫn cứ viết và lách để khỏi chạm phải cái điều 88 linh thiêng này. Viết không chỉ đơn thuần là viết cái mình thấy hay thấy đúng mà còn phải dùng một kỹ năng kỹ xảo điêu luyện để nhận diện ranh giới giữa phản biện, chỉ trích và chống đối hay thậm chí là khủng bố, lật đổ.
Ý tưởng mục đích động cơ của những con chữ có thể bị đem đi giám định để mổ xẻ để phân tích xem có dấu vết gì thể hiện việc chống nhà nước hay không. Dù là nói và viết ra điều mà ta suy tư để biết, tất nhiên đó là quan điểm cá nhân, là sự chủ quan và chính sự chủ quan của bạn cuối cùng sẽ được những vị Thẩm phán Đảng viên quyết định rằng nó sai hay đúng và đặc biệt là chống hay không chống…”.
Góc nhìn dân dã
Hàng ngày chúng ta vẫn thường nghe và thấy nhiều người từ anh chạy xe ôm cho tới bà bán hàng rong phàn nàn về chính quyền hiện, thậm chí là tuyên truyền nói xấu, chẳng lẽ cũng viện dẫn điều luật 88 của Bộ Luật Hình sự để truy tố họ hay sao?
Hàng ngày cứ lướt vài trang veb, đọc vài bài, xem vài cái comment thôi đã thấy có hàng chục người làm ra, hàng trăm người lưu trữ, hàng ngàn người tuyên truyền các tài liệu phản ứng, chỉ trích chính quyền này. Như vậy xét từ góc độ công bằng trong khâu áp dụng pháp luật thi rõ ràng điều 88 khó thể áp dụng một cách công bằng đối với mọi người.
Như vậy, về mặt xã hội có thể nói hành vi vi phạm điều 88 đã trở thành một hiện tượng xã hội phổ biến, một đòi hỏi khách quan. Khi một hành vi đã trở nên quá phổ biến và được xã hội chấp nhận thì hành vi đó cần được xem xét lại về cáo buộc là tội phạm, bởi lẽ pháp luật phải xuất phát từ các nguyện vọng xã hội.
Mặc khác Nhà nước sẽ không bao giờ đủ năng lực về vật chất cũng như con người để điều chỉnh các hành vi phổ biến này. Nhà nước có thể điều chỉnh bằng phương pháp khác hoặc chấp nhận các hành vi trên chứ không thể bằng biện pháp hình sự.
Thế nào là chống chính quyền?
TS. Cao Đức Thái, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quyền con người, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, trong bài viết trênhttp://noichinh.vn/ho-so-tu-
“Điều 88, Điều 258 Bộ Luật Hình sự, quy định về các tội phạm nhằm bảo vệ an ninh quốc gia là hoàn toàn phù hợp với Điều 19 Công ước quốc tế về các quyền dân sự, chính trị năm 1966. (…) Điều 88 Bộ Luật Hình sự không nhằm chống lại quyền tự do ngôn luận của người dân mà nhằm, một mặt nghiêm trị những hành vi tuyên truyền có nội dung chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, mặt khác chủ động phòng ngừa các hành vi tương tự gây tổn hại đến Nhà nước và chế độ xã hội”.
Đầu tiên có thể nói ngay rằng ở Việt Nam, Hoa Kỳ và Đức đều có điều luật hình sự quy định về tội gọi là “chống chính quyền” nhưng định nghĩa một hành vi thế nào gọi là “chống chính quyền” hoàn toàn khác biệt.
Ở Mỹ, điều luật đề cập tới hành động “chống chính quyền” quy định ở điều 18 USC Sec. 2385 Ad…vocating overthrow of Government (Tội vận động lật đổ chính quyền) nguyên văn tiếng Anh như sau:
Whoever knowingly or willfully advocates, abets, advises, or teaches the duty, necessity, desirability, or propriety of overthrowing or destroying the government of the United States or the government of any State, Territory, District or Possession thereof, or the government of any political subdivision therein, by force or violence, or by the assassination of any officer of any such government; or Whoever, with intent to cause the overthrow or destruction of any such government, prints, publishes, edits, issues, circulates, sells, distributes, or publicly displays any written or printed matter advocating, advising, or teaching the duty, necessity, desirability, or propriety of overthrowing or destroying any government in the United States by force or violence, or attempts to do so; or Whoever organizes or helps or attempts to organize any society, group, or assembly of persons who teach, advocate, or encourage the overthrow or destruction of any such government by force or violence; or becomes or is a member of, or affiliates with, any such society, group, or assembly of persons, knowing the purposes thereof – Shall be fined under this title or imprisoned not more than twenty years, or both, and shall be ineligible for employment by the United States or any department or agency thereof, for the five years next following his conviction. If two or more persons conspire to commit any offense named in this section, each shall be fined under this title or imprisoned not more than twenty years, or both, and shall be ineligible for employment by the United States or any department or agency thereof, for the five years next following his conviction. As used in this section, the terms “organizes” and “organize”, with respect to any society, group, or assembly of persons, include the recruiting of new members, the forming of new units, and the regrouping or expansion of existing clubs, classes, and other units of such society, group, or assembly of persons.
Tạm dịch: “Bất cứ người nào cố tình hoặc chủ ý vận động, tiếp tay, khuyên bảo người khác, hoặc giảng dạy trách nhiệm, sự cần thiết, sự khao khát, hoặc có hành vi lật đổ hoặc hủy diệt chính quyền liên bang Hoa Kỳ hoặc chính quyền bất kỳ tiểu bang, địa hạt, quận bằng vũ lực, hoặc bạo lực hoặc bằng cách mưu sát bất kỳ nhân viên chính quyền của bất kỳ chính quyền cấp nào tại Hoa Kỳ. Bất cứ người nào có mục tiêu hành động để lật đổ hoặc tiêu diệt bất kỳ chính quyền cấp nào bằng cách in ấn, xuất bản, chỉnh sửa, phát hành, truyền bá, buôn bán, phân phối hoặc trưng bày nơi công công bất kỳ tài liệu viết hoặc được in nào có nội dung vận động, quảng bá hoặc giảng dạy trách nhiệm, sự cần thiết, sự khao khát lật đổ hoặc tiêu diệt bất kỳ chính quyền cấp nào tại Hoa Kỳ bằng vũ lực hoặc bạo lực hoặc thử làm những hành vi trên. Bất kỳ ai tổ chức hoặc giúp đỡ hoặc cố gắng tổ chức bất kỳ công đồng, nhóm, hoặc hội họp những người giảng dạy, vận động, hoặc khuyến khích việc lật đổ hoặc tiêu diệt bất kỳ chính quyền cấp nào tại Hoa Kỳ bằng vũ lực hoặc bạo lực; hoặc trở thành hoặc đã là thành viên hoặc là một chi nhánh của các cộng đồng, nhóm hoặc hội họp cùng những người có các hành vi đó sẽ bị phạt vì nội dung điều luật này hoặc bị bỏ tù không qua 20 năm, hoặc cả hai hình thức này, và sẽ bị từ chối tư cách làm việc cho chính quyền Hoa Kỳ hoặc bất kỳ bộ phận, cơ quan nào của chính quyền trong vòng 5 năm sau khi bị kết tội…”.
Bất kỳ ai đọc nguyên văn điều luật này của Hoa Kỳ cho dù là dân không chuyên về luật cũng hiểu được một điều cơ bản rằng Mỹ cấm tuyệt đối những hành động lật đổ chính quyền bằng bạo động dưới mọi hình thức.
Cho đến nay, chưa từng có bất kỳ bản án nào được tuyên ở Hoa Kỳ dành cho một người hoạt động một cách hòa bình, đòi hỏi dân chủ, tôn trọng nhân quyền thậm chí là đòi tổng thống từ chức hoặc bị bị bỏ tù vì ủng hộ chủ nghĩa cộng sản trên đất Mỹ.