Theo TS Đào Trọng Tứ, cố vấn Mạng lưới sông ngòi VN, nguyên Phó tổng thư ký Ủy ban Sông Mê Kông VN, hiện có rất nhiều Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) luôn bỏ qua phần rất cốt lõi là trả lời câu hỏi có được phép thực hiện dự án hay không? Dự án lấp sông Đồng Nai làm khu đô thị của Công ty Toàn Thịnh Phát cũng không ngoại lệ.
 Hiện trường lấp sông Đồng Nai ngày 25.3 – Ảnh: Độc Lập |
“ĐTM là đánh giá xem tác động của việc triển khai dự án đến môi trường ở mức độ nào, làm cái này thì nó tác động đến cái kia ra sao, biện pháp khắc phục là gì. Trước hết phải trả lời thật thấu đáo câu hỏi này đối với dự án lấp sông Đồng Nai thì hẵng làm. Tỉnh Đồng Nai đã có bài học đắt giá về dự án thủy điện 6 và 6A vậy mà chưa rút kinh nghiệm…”, TS Tứ nói.
Cũng theo ông Tứ, UBND tỉnh Đồng Nai hay bất cứ đơn vị nào không thể tùy tiện động đến dòng sông Đồng Nai, nhất là khi đây lại là con sông liên tỉnh. Mặt sông đoạn bị lấp rộng khoảng 800 m, việc cho triển khai dự án lấp sông 7,7 ha mặt nước, lấn chiều rộng mặt sông đoạn này đến 100 m, tương đương với hơn 10%, chưa kể phần lấn ra dưới lòng sông thì không thể lờ đi các điều luật về bảo vệ tài nguyên nước, môi trường. Bên cạnh đó, còn phải tuân thủ quy định về hành lang bảo vệ sông và ý kiến của nhân dân, của địa phương khác… “Tôi rất ủng hộ quan điểm cần phát triển, nhưng không thể ngang ngược kiểu xây nhà ra vỉa hè. Đồng Nai nếu muốn chỉnh trị sông thì chỉ nên kè bờ sông, còn muốn phát triển nhiều hơn thế thì phải có nghiên cứu kỹ lưỡng hơn. Tôi cho rằng, việc UBND tỉnh phê duyệt cho doanh nghiệp tư nhân đầu tư đổ đất lấn mặt sông Đồng Nai như vậy rất không ổn. Trong khi đó, người dân thường muốn động đến chút xíu cũng cấm mà lại cho doanh nghiệp tư nhân lấp gần 7,7 ha sông để làm nhà. Người bình thường nhất cũng không thể chấp nhận được, chưa cần các nhà khoa học lên tiếng. Đến nay, họ đã bước những bước dài quá, dự án triển khai nhiều quá rồi, nên giờ buộc phải tìm cách bảo vệ. Nếu dự án vẫn được tiếp tục thực hiện sẽ không khác gì tạo tiền lệ xấu, tiên phong cho các dự án khác, chắc chắn gây tác động tiêu cực đến hệ thống sông ngòi”, TS Tứ lo ngại.
Cuối tuần qua, Thanh Niên đã liên hệ lại với ông Võ Tuấn Nhân, Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường của Quốc hội và được cho biết, sau khi đi khảo sát hiện trường lấp sông Đồng Nai, làm việc với UBND tỉnh, đã báo cáo về hai vấn đề pháp lý và cơ sở khoa học của dự án này với lãnh đạo Quốc hội.
Thứ trưởng Bộ TN-MT Nguyễn Thái Lai cũng cho biết đang trong quá trình thẩm định, xem xét các vấn đề liên quan đến dự án.
Lê Quân
Thanh niên