Nguyễn Đình Ấm
(VNTB) – Sau mấy tháng nạn dịch coronavirus Vũ Hán lan tràn khắp thế giới, nền kinh tế toàn cầu tê liệt, hàng vạn người chết trong đó các nước dân chủ như Mỹ, Italia, Tây ban nha, Pháp… tuy mắc dịch sau nhưng số người chết rất nhiều còn các nước độc tài toàn trị như Triều Tiên, Trung Quốc, Việt Nam, Cu ba thì thiệt hại rất ít, thậm chí không có người chết.
Từ những thông tin trên dù đúng, sai chưa rõ nhưng dư luận rút ra: “Chế độ XHCN-tức độc toàn trị-tài ưu việt hơn chế độ dân chủ”. Truyền thông Việt Nam khẳng định “sự ưu việt của chế độ XHCN”.
Vậy chế độ độc tài toàn trị lợi và hại như thế nào.
Chế độ độc tài nói chung lãnh đạo, điều hành quốc gia, vùng lãnh thổ bởi cá nhân như vua một nước,một vùng lãnh thổ thời phong kiến hoặc của tổng bí thư, bộ chính trị đảng cầm quyền ở một nước XHCN(“vua tập thể”), bí thư, chủ tịch một địa phương…
Lợi
Cái lợi của chế độ độc tài hay XHCN này là ở chỗ: Khi có tình huống khẩn cấp chiến tranh hay dịch bệnh, thiên tai…thì vua hoặc “vua tập thể” không cần theo luật lệ nào đưa ngay ra quyết định đối phó hoặc thực hiện ngay mệnh lệnh cho cấp thi hành nên rất kịp thời. Ở nước độc tài quyền tự do của người dân rất hạn hẹp, dù có trong hiến pháp cũng không được tôn trọng nên khi có mệnh lệnh dù xâm phạm quyền tự do cá nhân, trái hiến pháp, pháp luật thì dân vẫn phải chấp hành nên việc hạn chế thiệt hại dịch bênh, thiên tai, chiến tranh dễ dàng hơn.
Trong cuộc chống viruscorona Vũ Hán đã và đang diễn ra dù các thông tin của chế độ độc tài đưa ra chính xác hay không thì rõ ràng các chế độ độc tài vẫn có lợi hơn các nước dân chủ bởi một chế độ mệnh lệnh, không cần quan tâm đến quyền tự do của người dân. Tại TQ người xem kinh hoàng trước những cảnh nhà cầm quyền bắt bớ đánh đập những người bị nghi nhiễm bệnh.
Ở Mỹ, Italia, Pháp…thực hiện cách ly không triệt để do nhà chức trách dè dặt và dân không chịu thi hành do quyền đi lại trong hiến pháp, nhà chức trách phải bàn bạc ở các cơ quan quyền lực, ban bố tình trạng khẩn cấp đúng tinh thần hiến pháp, pháp luật nên bao giờ cũng chậm trễn hơn các xứ độc tài.
Trong chiến tranh chế độ độc tài cũng có nhiều lợi thế như độc quyền thông tin, sẵn sàng áp đặt ý chí của lãnh đạo lên bất cứ việc gì, kế hoạch nào thấy cần thiết mà không cần phải thông qua các viện quốc hội, các cơ quan chức năng hoặc trưng cầu dân ý dài dòng như chế độ dân chủ…
Hại
Những cái lợi của chế độ độc tài chủ yếu trong những trường hợp khẩn cấp, tuy nhiên trong cái lợi nhất thời ấy luôn tiềm ẩn những di hại. Bởi vì, khi một quyết định đưa ra một cách hấp tấp của một cá nhân hoặc một tập thể nhỏ cá nhân thì xác suất sai lầm rất cao, bởi vì nó không được xem xét, bàn bạc rộng rãi, kỹ lưỡng.
Vụ lãnh đạo Trung Quốc dấu diếm dịch corona Vũ Hán là điển hình nhất gần đây về sự tai hại của chế độ độc tài. Khi dịch mới khởi phát cuối năm 2019 lãnh đạo độc tài thay vì thông báo ngay cho toàn dân và thế giới cách ly đề phòng như quy định của liên hợp quốc thì nhà cầm quyền độc tài CS Trung Quốc vì muốn ổn định chính trị, xã hội có lợi cho việc cai trị đã dấu diếm, trấn áp bác sĩ thông báo nguy cơ dịch.
Một tuần sau khi nhà cầm quyền độc tài công bố dịch thì 5 triệu dân Vũ Hán đã đi khắp nơi riêng ở Mỹ có hơn 45.000 người nhập cảnh từ Trung quốc trong đó có hơn 4.000 người từ Vũ Hán tràn ngập. Nếu sự việc diễn ra một nước dân chủ thì chính quyền sẽ phải lấy an toàn dân chúng lên trên hết đưa ra cách xử lý theo đúng tinh thần của cộng đồng quốc tế thì sẽ rất kịp thời.Hơn nữa ở chế độ dân chủ tự do ngôn luận, bất cứ ai cũng có thể đăng báo về sự việc, không bị trấn áp như bác sĩ Lý Văn Lượng…
Ở một nước dân chủ những việc lớn đều phải thông qua các đảng phái, các viện quốc hội thậm chí phải trưng cầu ý dân.Do phải qua xem xét nhiều công đoạn như thế nên các quyết sách đưa ra ở chế độ dân chủ ít sai sót hơn.
Điều đặc biệt chế độ dân chủ có lợi hơn chế độ độc tài ở điểm cốt tử: Chế độ dân chủ người dân lựa chọn lãnh đạo, tự do tư tưởng, tự do biểu đạt, tự do sáng tác, xuất bản,tự do cư trú, đi lại,tự do tư hữu, tự do lập hội…nên trí tuệ con người được khai phóng, tiềm năng mọi mặt được khai thác tối đa. Sức mạnh của con người chính là tư duy sáng tạo. Đây là nguyên nhân cơ bản tạo sao những quốc gia, vùng lãnh thổ giàu có, văn minh hùng mạnh nhất thế giới ngày nay đều thuộc các quốc gia vùng lãnh thổ có chế độ chính trị cởi mở, người dân có đủ quyền tự do.
Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nhật, Israel, Phần Lan,Hàn quốc, Đài Loan…giàu có văn minh người dân hạnh phúc tỷ lệ với nền dân chủ của mỗi nước. Ngược lại, các nước độc tài sức sáng tạo của dân chúng bị kìm hãm do dân không có quyền lựa chọn lãnh đạo dẫn đến may thì được người giỏi và ngược lại, dân không được tự do trong nhiều lĩnh vực dẫn đến kìm hãm sự sáng tạo.
Việc VN đã hòa bình, thống nhất hơn 40 năm nhưng nay vẫn nghèo khó, nền kinh tế èo uột, dân phải phiêu bạt đi khắp nơi làm mướn, nợ nần chồng chất, những nhà khoa học tài giỏi nhất ở VN hầu hết là học tập sinh sống ở nước ngoài, người VN với hàng trăm triệu dân rất thông minh nhưng hầu như không có phát minh gì, đất nước tụt hậu so với các quốc gia cùng hoàn cảnh…dẫn đến đất nước yếu hèn bị TQ xâm lược giày xéo, Venezuela một nước phồn vinh nhất nam Mỹ nhưng sau khi gia nhập chế độ độc tài toàn trị XHCN thời gian ngắn trở thành địa ngục dân phải bới rác kiếm ăn… là như thế.
Tóm lại,cái lợi của chế độ độc tài chỉ là nhất thời, cái hại là cơ bản.