Hàn Lam
(VNTB) – Đơn hàng giảm, thiếu nguyên phụ liệu sản xuất, nhiều nhà máy phải cắt giảm hàng ngàn lao động…
Theo thống kê của Hiệp hội Da – Giày – Túi xách Việt Nam, trong quý 4, các doanh nghiệp trong ngành giảm 30% đơn hàng, kim ngạch xuất khẩu của ngành bắt đầu giảm từ tháng 9-2022.
Ông Trần Việt Anh, Phó chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp TP.HCM (HUBA), cho hay ngoài doanh nghiệp sản xuất hàng thiết yếu như thực phẩm, đồ dùng gia đình là đơn hàng ổn định, công nhân có việc làm, còn nhiều ngành khác đang gặp khó khăn như nội thất, quần áo, da giày… nhu cầu mua sắm giảm mạnh. Ngành điện tử thiếu nguyên phụ liệu sản xuất.
Đơn cử, đầu tháng 10, Công ty TNHH Việt Nam Samho ở Củ Chi bị cắt toàn bộ đơn hàng khiến công suất của nhà máy giảm 30%, tương ứng 3.000 lao động không còn việc để làm. Một số được sắp xếp sang các xưởng khác, phần còn lại phải ngồi không.
Khoảng 200 công nhân làm việc ở Samho chủ động nộp đơn nghỉ việc, được công ty trả đủ lương tháng 10. Số khác yêu cầu doanh nghiệp thương lượng đền bù hợp đồng hoặc chờ phương án từ cơ quan chức năng.
Đối mặt nguy cơ mất việc cũng là tình trạng của khoảng 100 công nhân Công ty TNHH Tashuan, sản xuất nhựa tổng hợp, đóng ở Khu công nghiệp Tân Tạo, quận Bình Tân, TP.HCM. Do hết đơn hàng và tài chính khó khăn, từ ngày 24-10 doanh nghiệp bố trí cho công nhân nghỉ luân phiên, chỉ làm việc một số ngày trong tuần. Công ty cũng thông báo từ 5-11, nhà máy đóng cửa hai xưởng cho tới khi có đơn hàng.
Phía doanh nghiệp cho hay thời gian qua, ban giám đốc đã cố gắng tìm kiếm đơn hàng, duy trì sản xuất để đảm bảo việc làm cho công nhân nhưng không được. Do đó, nhà máy buộc phải dừng hoạt động ba tháng. Trong thời gian này, công nhân muốn nghỉ việc, công ty sẽ giải quyết và chốt sổ bảo hiểm xã hội.
Trường hợp chưa tìm được việc làm mới, công ty sẽ hỗ trợ mỗi tháng 2,5 triệu đồng, tương ứng 50% lương cơ bản. Sau thời hạn ba tháng, nếu tiếp tục không có đơn hàng, công ty sẽ cho người lao động nghỉ việc theo quy định.
Báo cáo của Tổng cục Thống kê công bố ngày 6-10-2022 về thị trường lao động việc làm quý 3-2022 và 9 tháng năm 2022 cho biết, dù Covid-19 đã được kiểm soát tuy nhiên trong quý III, cả nước vẫn ghi nhận 4,4 triệu người từ 15 tuổi trở lên chịu tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19, giảm gần một nửa (3,6 triệu người) so với quý trước.
Trong đó bị tác động tiêu cực bởi đại dịch, có 0,3 triệu người bị mất việc; 1,3 triệu người phải tạm nghỉ, tạm dừng hoạt động sản xuất kinh doanh, 1,2 triệu người bị cắt giảm giờ làm hoặc buộc phải nghỉ giãn việc, nghỉ luân phiên và 3,6 triệu lao động bị giảm thu nhập.
Còn theo số liệu Trung tâm dịch vụ việc làm TP.HCM, trong tháng 10-2022 có hơn 10.440 người mất việc nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp. Tổng số người mất việc 10 tháng qua là gần 128.000 người, tăng 26% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nói cho rõ hơn là vào cuối năm ngoái cũng đã xảy ra tình trạng công nhân mất việc làm. Theo lời kể của ông Đào Văn Quang, ông làm công nhân tại công ty Gỗ Lee Fu đã gần 8 năm, thu nhập bao gồm tăng ca cũng đạt từ 12 triệu đồng – 14 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên đến tháng 11-2021, ông Quang bất ngờ nhận được thông báo của công ty về việc sẽ chấm dứt hợp đồng lao động với ông kể từ ngày 9-12-2021.
Vợ của ông Quang cùng làm công nhân tại Công ty Lee Fu cũng trong tình cảnh tương tự. Số liệu sau đó của Trung tâm tư vấn pháp luật Công đoàn – Liên đoàn lao động tỉnh Đồng Nai có khoảng 600 công nhân của công ty Gỗ Lee Fu này bị chấm dứt hợp đồng lao động trong tháng 12-2021.
Năm nay tình hình vẫn không sáng sủa hơn.
Trước đây, vợ chồng bà Đỗ Thị Trang (quê Cà Mau), công nhân da giày làm việc tại khu công nghiệp Tân Thuận (quận 7, TPHCM) có tổng thu nhập hơn 16 triệu đồng/tháng. Với số tiền này, đủ để cả gia đình lo cho 2 con ăn học, trả tiền thuê trọ, ăn uống, mỗi tháng còn tiết kiệm được 3 triệu đồng gửi về quê. Thế nhưng từ ba tháng qua, công ty gặp khó khăn về đơn hàng, công nhân phải dồn ca, chia việc cho nhau khiến thu nhập của công nhân sụt giảm mạnh.
“Không còn tăng ca nên thu nhập của tôi giảm còn khoảng 6,5 triệu đồng/tháng thay vì hơn 8 triệu đồng như trước đây. Thu nhập giảm, trong khi vật giá leo thang, con cái tuổi ăn tuổi học… nên chúng tôi phải tằn tiện trong mọi chi phí. Gia đình tôi thực sự chật vật với khoản thu nhập hạn hẹp”, bà Trang nói…