Đài Loan, Trung Quốc, Philippines, Malaysia, Brunei và Việt Nam – nên ngồi lại với nhau, ông Mã nói với một nhóm học giả pháp lý quốc tế, “chủ quyền thì không thể phân chia, nhưng tài nguyên thì có thể chia sẻ.”
“Tài nguyên đó bao gồm dầu và khí đốt được cho là nằm dưới đáy Biển Đông”, ông Mã Anh Cửu cho hay.
 |
| Rạn san hô vòng Đá Vành Khăn (Trường Sa) đối tượng tranh chấp giữa Việt Nam, Đài Loan, Philippines và Trung Quốc. Trung Quốc kiểm soát đá này từ tháng 2 năm 1995, gây ra một cuộc khủng hoảng chính trị với Philippines. |
Cho đến nay, chưa có nước nào trong nhóm nước tranh chấp chủ quyền Biển Đông phản ứng về sáng kiến của ông Mã Anh Cửu.
Những va chạm chủ quyền gần đây đã biến khu vực biển Đông trở thành một điểm nóng. Năm ngoái, quan hệ giữa Trung Quốc và Việt Nam đã rơi vào tình trạng căng thẳng khi Bắc Kinh đặt một giàn khoan dầu gần quần đảo Hoàng Sa. Kể từ thời điểm đó trở đi, Trung Quốc cũng đã tìm cách mở rộng các khu vực đảo chìm mà mình chiếm đóng, đồng thời xây dựng các tiền đồn quân sự và cơ sở hạ tầng khác ở đó, một báo cáo từ Bộ Quốc phòng Mỹ ghi nhận.
“Trung Quốc sẽ có thể sử dụng những cơ sở dân sự – quân sự đó để tăng cường đáng kể sự hiện diện của mình trong khu vực tranh chấp”, báo cáo cho biết.
Mặc dù không liên quan trực tiếp, nhưng Washington cho rằng, tự do hàng hải phải được tôn trọng. Biển Đông là một tuyến đường giao thương quan trọng, kết nối giữa nền kinh tế giàu có của Đông Bắc Á và Ấn Độ Dương. Ít nhất 50% tàu chở dầu toàn cầu đi qua vùng biển này mỗi năm.
Tuần trước, Hải quân Mỹ đã cử máy bay săn ngầm, giám sát không phận P-8A Poseidon đến khu vực tranh chấp. Bắc Kinh chỉ trích hành động đó, và cho nó là đe dọa hòa bình khu vực.
Trong năm 2012, Đài Loan cũng đã đề xuất một kế hoạch hòa bình tương tự đối với vùng biển Hoa Đông – nơi diễn ra tranh chấp giữa Nhật Bản và Trung Quốc.
“Nội dung của sáng kiến hòa bình này cơ bản là giống đề xuất của ông Mã cách đây ba năm,” Arthur Hồng, một giáo sư tại Đại học Quốc phòng Đài Loan cho biết.
“Không chắc các bên tranh chấp sẽ nghe sự khuyến nghị của ông Mã.”
Cần nhắc lại rằng, Đài Loan cũng là một nước có tuyên bố chủ quyền đối với khu vực biển Đông. Hiện nay, Đài Loan có một tiền đồn quân sự trên đảo Ba Bình – một khu vực duy nhất của quần đảo Trường Sa có nước ngọt.