(VNTB) – Các quan chức Mỹ từ lâu đã cáo buộc Việt Nam “bị lợi dụng” làm điểm trung chuyển hàng hóa Trung Quốc sang Mỹ.
HÀ NỘI, (Reuters) – Ngày 22/5/2025 – Hoa Kỳ và Việt Nam đã kết thúc vòng đàm phán thương mại thứ hai về thuế quan và đồng ý tiếp tục thảo luận để giải quyết các vấn đề còn tồn đọng, Bộ Công Thương Việt Nam cho biết trong một thông báo.
Vòng đàm phán thứ hai diễn ra tại Washington từ ngày 19-22/5 với sự tham gia của Bộ trưởng Bộ Công Thương là Nguyễn Hồng Diên và Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer, theo thông tin đăng trên website của Bộ Công Thương Việt Nam cùng hình ảnh các cuộc họp. Theo các nguồn tin, Mỹ đã đưa ra các yêu cầu ‘khó khăn’ đối với Việt Nam trong đàm phán thương mại.
HÀ NỘI, (Reuters) – Ngày 3/6/2025 – Hoa Kỳ đã gửi một “danh sách dài” các yêu cầu “khó khăn” tới Việt Nam trong các cuộc đàm phán về thuế quan, bao gồm cả những yêu cầu có thể buộc Việt Nam phải giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu hàng công nghiệp từ Trung Quốc, hai nguồn tin am hiểu vấn đề cho biết với Reuters.
Washington muốn các nhà máy tại Việt Nam giảm sử dụng nguyên liệu và linh kiện từ Trung Quốc, đồng thời yêu cầu Việt Nam kiểm soát chặt chẽ hơn chuỗi sản xuất và cung ứng, một trong các nguồn tin cho biết, nhưng không nói rõ liệu có kèm theo các chỉ tiêu định lượng hay không.
Danh sách này là một phần “phụ lục” đính kèm văn bản khung do các nhà đàm phán Mỹ soạn thảo, theo bốn người am hiểu vấn đề. Một trong số họ, người trực tiếp tiếp cận tài liệu, cho biết danh sách này đã được gửi tới Hà Nội vào cuối tháng 5 sau khi kết thúc vòng đàm phán thứ hai với Washington nhằm tránh mức thuế “đối ứng” 46% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam.
Các nguồn tin từ chối tiết lộ danh tính do các cuộc thảo luận chưa công khai. Reuters đưa tin hôm thứ Hai rằng, chính quyền Trump muốn các quốc gia đưa ra đề xuất tốt nhất của mình trong đàm phán thương mại trước thứ Tư, trích dẫn một bản dự thảo thư gửi các đối tác đàm phán. Chưa rõ những quốc gia nào sẽ nhận được thư này, nhưng đối tượng là các nước đang có đàm phán tích cực với Mỹ, bao gồm các cuộc họp và trao đổi tài liệu. Washington đang tiến hành các cuộc đàm phán như vậy với Việt Nam, Liên minh châu Âu, Nhật Bản và Ấn Độ.
Các nguồn tin mô tả các yêu cầu của Mỹ đối với Việt Nam là “khó khăn” và “gian nan”. Hiện chưa rõ Hà Nội sẽ phản ứng thế nào với các yêu cầu này và liệu có gửi đề xuất của mình trước hạn chót vào thứ Tư hay không.
Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ không trả lời yêu cầu bình luận ngoài giờ làm việc tại Mỹ. Bộ Công Thương Việt Nam cũng không phản hồi yêu cầu bình luận.
Một nguồn tin cho biết nếu các yêu cầu của Mỹ nhằm cắt giảm hiệu quả sự phụ thuộc của Việt Nam vào Trung Quốc được đáp ứng, điều này có thể gây ra thách thức lớn cho nền kinh tế Việt Nam. Ngành sản xuất quy mô lớn của Việt Nam, chuyên sản xuất các mặt hàng tiêu dùng như thiết bị Apple và giày Nike, có sự liên kết chặt chẽ với chuỗi cung ứng của Trung Quốc.
Điều này cũng có thể làm phức tạp thêm chính sách lâu dài của Việt Nam trong việc duy trì quan hệ tốt với Trung Quốc, quốc gia vừa là nhà đầu tư nước ngoài lớn, vừa là nguồn gây lo ngại về an ninh do tranh chấp ở Biển Đông.
Thương mại bùng nổ
Kể từ khi cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung bắt đầu năm 2018, xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đã gần như tăng gấp ba lần, khi chính quyền Trump đầu tiên áp đặt hàng loạt thuế quan lên Bắc Kinh, khiến một số nhà sản xuất chuyển dịch sản xuất về phía Nam.
Tuy nhiên, cùng với sự bùng nổ xuất khẩu sang Mỹ, Việt Nam cũng gia tăng mạnh nhập khẩu từ Trung Quốc, với giá trị nhập khẩu gần như tương ứng với xuất khẩu sang Mỹ trong nhiều năm, mỗi bên đều đạt khoảng 140 tỷ USD vào năm 2024, theo dữ liệu từ Mỹ và Việt Nam.
Các quan chức Mỹ từ lâu đã cáo buộc Việt Nam bị lợi dụng làm điểm trung chuyển hàng hóa Trung Quốc sang Mỹ. Đôi khi, theo cáo buộc, hàng hóa mang nhãn “Made in Vietnam” dù thực tế không được gia tăng giá trị đáng kể tại Việt Nam – giúp các nhà xuất khẩu Trung Quốc tránh được mức thuế cao của Mỹ.
Nhận thức được sự chỉ trích từ Mỹ, Hà Nội đã phát động chiến dịch trấn áp việc chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp. Tuy nhiên, tác động của các biện pháp này vẫn chưa thể hiện rõ trong các dòng chảy thương mại, khi xuất khẩu sang Mỹ và nhập khẩu từ Trung Quốc đều đạt mức cao kỷ lục vào tháng 4, theo dữ liệu mới nhất.
Việt Nam cũng nhiều lần thể hiện thiện chí giảm các rào cản phi thuế quan và tăng nhập khẩu hàng hóa Mỹ, phù hợp với các yêu cầu lâu dài từ Washington. Trong những tuần gần đây, các quan chức đã nhắc lại kế hoạch mua máy bay Mỹ và đã ký hoặc cam kết nhiều thỏa thuận không ràng buộc, bao gồm mua sản phẩm nông nghiệp và năng lượng.
Tuy nhiên, điều này có thể vẫn chưa đủ, khi các nhà đàm phán Mỹ mong muốn có các hợp đồng thực chất, theo một trong các nguồn tin.
_________________
Tham khảo:
https://ca.finance.yahoo.com/news/exclusive-us-made-tough-requests-095200047.html