Trần Chân Dân
(VNTB) – Nguy hiểm không nằm ở chỗ một đứa trẻ bị lệch lạc, mà cái nguy nằm ở chỗ những đứa trẻ lệch lạc có chống lưng …
Những ngày qua dư luận đặt biệt quan tâm trước thông tin về vụ việc một học sinh tố cáo bị đạo văn trong cuộc thi quốc tế Genius Olympiad. Nhiều người đặt câu hỏi về đạo đức người giáo viên, đạo đức của phụ huynh như thế nào khi tổ chức gian lận cho con em mình. Thế hệ trẻ sẽ ra sao khi phụ huynh dùng tiền để mua điểm, mua giải cho con…
Vụ việc cụ thể xuất phát từ tố cáo của nữ sinh Mai Chi (lớp 9, trường THCS Lê Văn Tám) trên facebook cá nhân rằng bài viết của mình tham gia cuộc thi này được thầy Nguyễn Minh Trung, giáo viên Trường THPT Gia Định, quận Bình Thạnh, là người đồng hành thông báo bị trượt vòng loại. Nhưng lại bị thí sinh Nguyễn Quốc Uy sao chép lại để tham gia vòng chung kết cuộc thi Genius Olympiad 2023 tại Mỹ và giành được huy chương.
Khi sự việc vỡ lỡ, các bên có liên quan đều đổ lỗi cho nhau hoặc trốn tránh trách nhiệm. Thầy giáo Nguyễn Minh Trung cáo bệnh chưa phản hồi dư luận. Nhà trường thì cho rằng không biết, không liên quan tới vụ việc, khi nào có thông tin cụ thể mới xử lý. Gia đình của Nguyễn Quốc Uy thì khẳng định con mình không đạo văn.
Tuy nhiên, sáng nay, trong phản hồi gửi cho Mai Chi, ban tổ chức cuộc thi Genius Olympiad thông báo: “Chúng tôi đã điều tra một vấn đề nghiêm trọng liên quan đến hoạt động gian lận trong các bài viết sáng tạo gửi cho Genius Olympiad. Là một tổ chức cam kết duy trì tính chính trực và phát huy tài năng chân chính, chúng ta có trách nhiệm giải quyết các trường hợp gian lận kịp thời và thực hiện hành động thích hợp.
Chúng tôi nhận thấy rằng một dự án gần đây được gửi cho Genius Olympiad đã được phát hiện có mức độ tương đồng cao với dự án ban đầu của một học sinh khác. Cả hai học sinh đều được giám sát bởi cùng một giáo viên. Sau khi điều tra kỹ lưỡng, chúng tôi xác định rằng bài làm của học sinh nói trên có 3-4 câu giống hoàn toàn với nguyên tác và có 3-4 câu rất giống chỉ có điều sắp xếp lại từ ngữ.
Ngoài ra, một công cụ so sánh văn bản đã xác định rằng tác phẩm gian lận có 86% điểm tương đồng với tác phẩm gốc. Chúng tôi cũng đã kiểm tra cả hai tác phẩm dựa trên các văn bản do AI tạo ra và cả hai tác phẩm đều được xác định là do con người tạo ra bằng hai công cụ khác nhau”.
Với thông báo này, ban tổ chức đã chính thức hủy kết quả bài thi gian lận. Hiện tại, trong danh sách đoạt giải chung cuộc được ban tổ chức Genius Olympiad công khai trên website đã không còn tên “Uy Nguyen Quoc” và dự án của thí sinh này. Tra cứu bằng mã số báo danh “2190” của em cũng không hiển thị kết quả tìm kiếm.
Được biết, Genius Olympiad là cuộc thi quốc tế do Viện Công nghệ Rochester tổ chức tại Hoa Kỳ. Nhằm thúc đẩy nhận thức về các vấn đề môi trường thông qua các dự án khoa học, viết sáng tạo, kinh doanh, Robotics, nghệ thuật, âm nhạc, làm phim ngắn. Năm nay, có hơn 1.400 trường trung học từ 76 quốc gia tham gia, cùng chia sẻ các nghiên cứu và ý tưởng, tìm ra các giải pháp cho vấn đề môi trường của thế giới.
Một phụ huynh quan tâm tới vụ gian lận này đặt câu hỏi: “Với 1 đứa trẻ đang tuổi vị thành niên đầy triển vọng và tài năng, khi con phải đối điện với việc đề án “Creative writings” đã đoạt giải và suất thi vào vòng trong của mình bị đánh cắp, bởi chính từ người thầy khuyến khích mình tham gia thi thì tâm lý con phải chịu đựng ra sao?”
“Nếu con bé không quá tài năng để được sang Mỹ tham gia chung kết cho hạng mục âm nhạc, không xuất sắc lãnh luôn giải bạc, để có cơ hội chứng kiến sự thật… Thì, người thầy và bạn nhỏ hưởng vinh quang vay mượn kia, họ sẽ còn tiếp tục hành trình tương lai bằng cách dẫm lên bao nhiêu cuộc đời của người khác nữa? Rồi cả ban giám hiệu nhà trường đang bao che kia, họ sẽ tạo nên môi trường giáo dục kiểu gì cho học sinh của mình?”.
Câu hỏi của vị phụ huynh nay cũng chính là mối lo lắng cho tươnh lai thế hệ mai sau, cho xã hội Việt Nam ngày nay: “Khi xã hội tồn tại một kiểu phụ huynh sẵn sàng dùng tiền để giao dịch gian lận, dẫn con mình đi trên con đường tài năng ảo tưởng và dối trá bằng cách thức thế này, thì môi trường giáo dục diện rộng của bọn trẻ con của chúng ta sẽ thế nào đây? Nguy hiểm không nằm ở chỗ một đứa trẻ bị lệch lạc, mà cái nguy nằm ở chỗ những đứa trẻ lệch lạc có chống lưng để gây hại cho cộng đồng quanh nó hay không?”