Trương Hiền
(VNTB) – Bộ Chính trị đã quyết định thi hành kỷ luật ông Lê Thanh Hải bằng hình thức cách chức bí thư Thành uỷ TP.HCM nhiệm kỳ 2010-2015. Tuy nhiên nếu chỉ như vậy là thiếu công bằng.
(Xem thêm: https://vietnamthoibao.org/vntb-cu-nga-ngua-le-thanh-hai/)
Có thật là ‘một tay che trời’?
Cứ giở hiến pháp ra mà coi, ở điều 2 ghi rằng “Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp”. Như vậy không thể chỉ một mình quyền lực của Bí thư Thành ủy là đủ để ‘một tay che trời’.
Nếu có sai phạm, thì đó là của cả bộ máy công quyền, và nếu phải nhận kỷ luật đảng, thì căn cứ vào điều 4 của hiến pháp, ‘chung xuồng’ với ông bí thư Thành ủy TP.HCM nhiệm kỳ 2010-2015, còn có Tổng bí thư tương ứng với nhiệm kỳ này. Dễ hiểu, vì để được là bí thư Thành ủy TP.HCM, thì người đó trước tiên phải là ủy viên Bộ Chính trị.
Làm gì có chuyện ông bí thư Thành ủy tha hồ ‘hô mưa gọi gió’ ở thành phố luôn giữ ngôi vị đầu bảng trong đóng góp tiền bạc cho ngân sách quốc gia, mà không chịu sự ‘trên đe dưới búa’ từ người đứng đầu đảng chính trị, và người đứng đầu chính phủ.
Trở lại với nhiệm kỳ 2010-2015 của bí thư Thành ủy TP.HCM, ông Lê Thanh Hải đã làm gì để giờ ‘hồi tố’ với mức kỷ luật là ‘cách chức’?
Theo bài báo trên tờ Tuổi Trẻ, thì, “ông Lê Thanh Hải trong thời gian giữ cương vị ủy viên Bộ Chính trị, bí thư Thành ủy, chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ và thường trực Thành ủy nhiệm kỳ 2010 – 2015 đối với việc lãnh đạo, chỉ đạo đầu tư khu đô thị mới Thủ Thiêm. Cá nhân ông đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc của Thành ủy, trực tiếp kết luận về nhiều vấn đề thuộc thẩm quyền của Ban thường vụ Thành ủy.
Với cương vị là phó bí thư Thành ủy, bí thư Ban cán sự Đảng, chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố, ông Lê Thanh Hải chịu trách nhiệm chính về các vi phạm của Ủy ban nhân dân thành phố; trực tiếp ký một số văn bản không đúng với chủ trương của Hội đồng nhân dân thành phố và quy định của Luật ngân sách năm 2002, Luật xây dựng năm 2003.
Xét nội dung, tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm và quá trình công tác, cống hiến, đóng góp của ông đối với TP.HCM; căn cứ quy định số 102-QĐ/TW ngày 15-11-2017 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm, Bộ Chính trị quyết định thi hành kỷ luật ông Lê Thanh Hải bằng hình thức cách chức bí thư Thành ủy TP.HCM nhiệm kỳ 2010 – 2015”. (*)
Rõ ràng với nội dung ở trên thì sai phạm của ông Lê Thanh Hải là một chuỗi của quá trình trong vụ quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm. Thời gian sai phạm này có thể đã bắt đầu từ lúc ông Lê Thanh Hải còn là phó bí thư Thành ủy, chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM.
Một trong những duyên cớ mà các sai phạm này kéo dài suốt thời gian ông Lê Thanh Hải ‘ngồi ghế’ chủ tịch thành phố cho đến bí thư Thành ủy, là không ai được phép làm rõ những tố cáo của người dân trong vụ quy hoạch Thủ Thiêm đối với nhóm quyền lực của ủy viên Bộ Chính trị Lê Thanh Hải.
Lý do: “Các cơ quan bảo vệ pháp luật khi phát hiện có dấu hiệu đảng viên vi phạm đều phải báo cáo bằng văn bản với tổ chức đảng, cấp uỷ đảng quản lý trực tiếp đảng viên đó, khi được tổ chức đảng, cấp uỷ đảng xem xét đồng ý cho điều tra, khởi tố, bắt… thì cơ quan bảo vệ pháp luật mới được tiến hành các biện pháp tố tụng” – trích Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 07-7-2007 về sự lãnh đạo của đảng cộng sản Việt Nam đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác điều tra, xử lý các vụ án và công tác bảo vệ đảng cộng sản Việt Nam (**).
Vì sao lại thiếu công bằng?
Ngày 28 tháng 6 năm 2006, sau khi bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Minh Triết được bầu làm Chủ tịch nước, thì Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh ký quyết định phân công ông Lê Thanh Hải, ủy viên Bộ Chính trị, phó bí thư Thành ủy, chủ tịch UBND TP.HCM giữ chức bí thư Thành ủy nhiệm kỳ 2005 – 2010. Ông tái đắc cử chức vụ này nhiệm kỳ 2010-2015. Ngoài ra, ông từng là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa XIII, đảng ủy viên Đảng ủy Quân khu 7, bí thư Đảng ủy Bộ Tư lệnh TP. HCM.
Tháng 10 năm 2015, Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ 10 bầu khuyết chức vụ bí thư Thành ủy. Ông được Bộ Chính trị phân công chỉ đạo Thành ủy. Tại Đại hội XII Đảng Cộng sản Việt Nam, ông không tái cử Ban Chấp hành Trung ương Đảng, vì vậy cũng kết thúc nhiệm kỳ tại Bộ Chính trị, thôi giữ chức bí thư Thành uỷ TP.HCM.
Từ ngày 19 tháng 1 năm 2011, ông Nguyễn Phú Trọng thay ông Nông Đức Mạnh để làm Tổng bí thư. Và phải đến ngày 20 tháng 3 năm 2020, Bộ Chính trị mới có quyết định thi hành kỷ luật ông Lê Thanh Hải bằng hình thức cách chức bí thư Thành ủy TP.HCM nhiệm kỳ 2010 – 2015.
Như vậy xem ra nếu quy trách nhiệm về người đứng đầu, rõ ràng ở đây cần truy cứu cựu Tổng bí thư Nông Đức Mạnh và đương nhiệm Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Nói thêm, thiếu công bằng ở đây còn là việc ‘tha bổng’ đảng viên Nguyễn Văn Đua – người được xem là ‘cả gan’ ký một văn bản ‘phủ nhận’ luôn quyết định của Thủ tướng Võ Văn Kiệt trong hồ sơ phê duyệt quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm. Lý do, mức kỷ luật đảng đối với ông Đua chỉ là ‘khiển trách’, do đó theo quy định số 102 ngày 15-11-2017 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật Đảng viên vi phạm, thì ‘hết thời hiệu xử lý kỷ luật đảng’.
Tại khoản 1, điều 3 quy định nói trên ghi rằng: “Thời hiệu xử lý kỷ luật về Đảng là thời hạn được quy định trong Quy định này mà khi hết thời hạn đó thì đảng viên có hành vi vi phạm không bị xử lý kỷ luật”.
Cụ thể, tại điểm a, khoản 1 nêu rõ, thời hiệu xử lý kỷ luật Đảng được quy định như sau: 5 năm đối với những hành vi vi phạm đến mức phải kỷ luật bằng hình thức khiển trách; 10 năm đối với những hành vi vi phạm đến mức phải kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo hoặc cách chức.
Vậy là ông Nguyễn Văn Đua được ‘tha bổng’, dù trong hồ sơ vụ quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm ở hiện tại mà người dân đang khiếu nại vẫn tiếp tục có tên ông Nguyễn Văn Đua cùng rất nhiều cựu quan chức đảng viên khác suốt hơn 20 năm qua; nghĩa là qua các ‘triều đại’ tổng bí thư: Lê Khả Phiêu, Nông Đức Mạnh, Nguyễn Phú Trọng.
Có lẽ về mặt lý luận của dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng, cần dành một số trang để đánh giá toàn bộ vấn đề trong sử dụng nhân sự cho bộ máy của đảng cầm quyền, vì rất có thể các sai phạm trong hồ sơ quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm, chỉ là phần nỗi của tảng băng chìm về việc tha hóa quyền lực trong đảng cầm quyền, thể hiện ở nhóm đảng viên với người đứng đầu là Lê Thanh Hải (Xem thêm: https://vietnamthoibao.org/vntb-sao-bat-dan-cho-tram-nam/).
____________________
Chú thích:
(**) https://vietnamthoibao.org/vntb-tham-phan-hoi-tham-doc-lap/