Thới Bình
(VNTB) – Hiện giá xăng dầu bán lẻ tới tay người tiêu dùng gồm giá CIF (giá giao tại cảng dỡ hàng của người mua, gồm chi phí, bảo hiểm, cước tàu) và các loại thuế, phí.
Giá xăng có thể lập tức giảm xuống ngay 4.000 đồng/ lít nếu như nhận được sự ‘gật đầu’ của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.
11.168 đồng cho thuế, phí của một lít xăng
Cụ thể, cơ cấu giá xăng bán lẻ gồm 4 sắc thuế: thuế nhập khẩu 8%, thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng RON 95 là 10%, E5 RON 92 là 8%, không thu thuế với các loại dầu; thuế VAT 10% theo giá bán – hiện tại là khoảng 2.628 đồng, và thuế bảo vệ môi trường từ 3.800 – 4.000 đồng/lít với xăng; 2.000 đồng/lít với dầu.
Chưa hết, mỗi lít xăng còn phải cộng thêm chi phí kinh doanh định mức là 1.050 đồng/lít, lợi nhuận định mức là 300 đồng/lít, mức trích lập quỹ bình ổn là 300 đồng/lít và lợi nhuận của doanh nghiệp.
Như vậy trung bình mỗi lít xăng, thuế và phí hiện chiếm khoảng 42 – 43%, còn dầu 21 – 27%. Điều này đồng nghĩa với 1 lít xăng RON 95 giá 26.287 đồng thì chịu tới 11.168 đồng thuế phí.
Trong cơ cấu giá bán lẻ nếu thuế bảo vệ môi trường giảm chắc chắn giá xăng sẽ giảm mạnh. Bởi mức thuế này đang ở mức quá cao và nặng nhất trong các loại thuế, phí, với xăng E5 RON 92 là 3.800 đồng/lít, xăng RON 95 là 4.000 đồng/lít và dầu từ 1.500-2.000 đồng/lít.
‘Dừng’ thuế bảo vệ môi trường, giá sẽ giảm ngay 4.000 đồng/ lít
Ông Trần Hoàng Ngân, viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, cho rằng cho rằng việc xem xét khoản thuế bảo vệ môi trường là giải pháp cần thiết và cấp bách trước những “cú sốc” hiện tại.
Đó là tình hình chiến sự tại Ukraine căng thẳng làm cho giá dầu thế giới tăng đột biến và nguồn cung dầu hỏa của OPEC đang giảm mạnh so với cầu hiện nay. Hai yếu tố này cộng hưởng làm cho giá xăng dầu thế giới tăng mạnh. Nếu Chính phủ không can thiệp thì giá xăng dầu trong nước sẽ tiếp tục tăng phi mã. Khi giá xăng dầu tăng sẽ tác động kéo theo hàng loạt các loại giá cả hàng hóa, dịch vụ khác tăng.
“Mặt khác, nếu thời gian tới tình hình chiến sự tại Ukraine và nguồn cung dầu hỏa của OPEC được cải thiện thì giá dầu thế giới sẽ giảm xuống. Lúc đó, giá xăng dầu trong nước sẽ giảm nhưng giá các loại hàng hóa, dịch vụ khác sẽ không giảm theo. Điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt, sản xuất của người dân và doanh nghiệp, tạo thêm khó khăn cho họ trong bối cảnh vốn dĩ đã phải chịu hệ quả nặng nề do đại dịch Covid-19 gây ra.
Do đó, Chính phủ cần khẩn trương can thiệp giảm các loại thuế, phí liên quan đến xăng dầu, trong đó có thuế bảo vệ môi trường. Tôi cho rằng đây là quyết sách đúng đắn và kịp thời” – ông Trần Hoàng Ngân ý kiến.
Trả lời báo chí hồi trung tuần tháng 2/2022, ông Trần Duy Đông – Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) – cũng thừa nhận nếu giá xăng dầu tiếp tục leo thang, giả sử giá dầu thô vượt 100 USD/thùng, ngoài việc sử dụng công cụ Quỹ bình ổn giá, cần tính đến công cụ khác là thuế phí.
“Việc giá xăng dầu cao quá sẽ vô hiệu hóa một số công cụ, chính sách đang được triển khai trong Chương trình phục hồi kinh tế, kể cả việc giảm thuế VAT 2%”, ông Đông nói.
Thuế bảo vệ môi trường là sắc thuế được các chuyên gia đề cập có thể xem xét, xin cấp có thẩm quyền giảm bớt trong giai đoạn này. Việc quyết định điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường hay không, thuộc thẩm quyền của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.
Cần giảm thuế suất tiêu thụ đặc biệt để hỗ trợ giá
Cũng có ý kiến đề xuất là cần thêm việc giảm tỷ lệ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, hoặc dầu trong thời gian ngắn để hỗ trợ giá trong nước. Chẳng hạn tại Thái Lan, chính phủ nước này quyết định giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với dầu diesel trong 3 tháng, về mức 3 baht một lít, tương đương mức giảm 2,99 baht mỗi lít dầu, tức khoảng 50%. Việc này nhằm giảm mức ảnh hưởng giá dầu đang ở ‘đỉnh’ với hàng hoá tiêu dùng, vận tải. Chính phủ nước này ước tính, việc giảm gần 50% thuế tiêu thụ đặc biệt với dầu diesel khiến doanh thu thuế giảm 17 tỷ baht.
Ngoài giảm gần một nửa thuế tiêu thụ đặc biệt với dầu diesel, chính phủ Thái Lan cũng sử dụng Quỹ Dầu để bình ổn mặt hàng này, ở mức 30 Baht một lít.
Giới kinh doanh cho rằng cần tìm hiểu xem sự thật là các doanh nghiệp xăng dầu Việt Nam có sử dụng các công cụ bảo hiểm giá để tránh cú sốc về giá?.
Lâu nay doanh nghiệp trên thế giới đã sử dụng bảo hiểm giá bằng các hợp đồng kỳ hạn ở vùng giá 65 – 70 USD một thùng. Tức là nếu giá dầu tăng lên sát 100 USD một thùng hay cao hơn, giá đầu vào của các doanh nghiệp này sẽ vẫn ở mức 65 – 70 USD một thùng theo giá khớp trên sở giao dịch. Doanh nghiệp duy trì được lợi nhuận dù giá lên hay xuống.
Bảo hiểm giá gần như là nghiệp vụ bắt buộc với các doanh nghiệp quốc tế. Công cụ này đã được các nước áp dụng nhiều năm qua. Cơ chế bảo hiểm giá cho doanh nghiệp xăng dầu sẽ tránh những cú sốc về giá.
Trong bối cảnh cộng đồng doanh nghiệp đang nỗ lực hồi phục sản xuất – kinh doanh thì việc phải tốn chi phí cho các loại thuế, phí trong giá xăng dầu là chưa “hợp tình hợp lý”.
Khi chưa trả xăng dầu về với thị trường, trong lúc giá xăng thế giới liên tục tăng cao và các công cụ bình ổn giá khác đã hết dư địa, thì giảm thuế là phương án cần thiết để “hạ nhiệt” giá xăng dầu.