Ngọc Diệp
(VNTB) – Nga, Trung Quốc, Việt Nam và Ấn Độ được gọi là “kẻ thủ ác” ngăn chặn hành động của Liên hợp quốc đối với Myanmar
Các quốc gia trên bị cáo buộc yêu cầu Liên hợp quốc phải loại bỏ ngôn từ lên án cuộc đảo chính ở Myanmar, hủy bỏ một văn bản do Anh soạn thảo, bị các nhà hoạt động nhân quyền gọi là “kẻ ác” ngay cả khi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBALHQ) yêu cầu chính quyền Myanmar kiềm chế.
Ông Phil Robertson, phó giám đốc châu Á của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) đã chỉ trích Nga, Trung Quốc, Việt Nam và Ấn Độ bị chỉ trích vì bị cáo buộc phản đối hành động của Liên hợp quốc đối với Myanmar.
Ông Robertson đã tweet rằng “người dân Myanmar nên biết rằng khi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc không hành động gì đối với cuộc đảo chính quân sự ở Myanmar – thì những kẻ thủ ác ngăn chặn bất kỳ hành động nào là đây: Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam.”
Một bản dự thảo ban đầu của tuyên bố hôm thứ Tư đã lên án “cuộc đảo chính quân sự” và cho biết hội đồng đã sẵn sàng “xem xét các biện pháp xa hơn có thể có”, thường được coi là quy chế trừng phạt. Nhưng các nhà ngoại giao cho biết Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam đều đề xuất sửa đổi và loại bỏ những từ ngữ đó đi.
Đại sứ quán Ấn Độ tại Myanmar bác bỏ cáo buộc này, nơi gọi những lời như như vậy là “sai lệch và thiên vị” và cho biết “quan điểm của Ấn Độ về vấn đề này đều đã được biết đến và đã được trình bày rõ ràng,”đại sứ quán Ấn Độ viết trên Twitter.
Một nhà điều tra nhân quyền độc lập của Liên hợp quốc về Myanmar và Tổ chức Theo dõi Nhân quyền có trụ sở tại New York đã kêu gọi Hội đồng Bảo an áp đặt lệnh cấm vận vũ khí toàn cầu và nhắm vào các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với quân đội.
Tuy nhiên, một quan chức Myanmar cao cấp nói với đặc phái viên của LHQ về Myanmar rằng Myanmar này đã quen với các lệnh trừng phạt quốc tế và quân đội có thể tồn tại với các lệnh trửng phạt như trước đây.
Hôm thứ Năm 11/03/2021, Chuẩn tướng Zaw MinTun cáo buộc bà Suu Kyi đã nhận các khoản thanh toán bất hợp pháp trị giá 600.000 USD và vàng khi còn cầm quyền, đồng thời nói thêm rằng thông tin đã được xác minh và các cuộc điều tra đang được tiến hành. Ông cũng cáo buộc tổng thống Myint và một số bộ trưởng nội các tham nhũng.
Hơn 60 người đã thiệt mạng và khoảng 1.800 người bị giam giữ trong các cuộc đàn áp biểu tình hàng ngày chống lại cuộc đảo chính. Hàng chục nhà báo đã bị bắt.
Tự kiểm duyệt
Báo Việt Nam gọi thẳng Nga và Trung Quốc là những nguyên nhân khiến Liên Hợp Quốc khó trừng phạt quân đội Myanmar và sử dụng cụm từ “chính biến” thay cho “đảo chính”.
Nga được cho là người bạn trung thành của Trung Quốc luôn ủng hộ Myanmar trong những lúc khó khăn, đặc biệt trong 4 năm qua”.
Theo các nhà ngoại giao, thống tướng Min Aung Hlaing hiện nay đang hoài nghi về Trung Quốc, và muốn tăng cường quan hệ với Nga để không quá phụ thuộc vào Trung Quốc. Bởi theo ông “Chỉ Trung Quốc, chứ không phải Nga, mới đặt ra mối đe dọa cho sự sống còn của Myanmar.”
Trung Quốc vẫn luôn cho rằng họ sẽ không đi ngược lại chính sách không can thiệp nên sẽ không lên tiếng cũng như e ngại những tổn thất về lợi ích kinh tế và chiến lược hiện có ở Myanmar một khi mối quan hệ với Myanmar trở nên xấu đi.
Tin Việt Nam là một trong 4 quốc gia khiến tuyên bố về Myanmar không đạt được đồng thuận không xuất hiện trên báo chí chính thống cũng như không có giải thích nguyên do vì sao Việt Nam lại cương quyết phản đối việc trừng phạt quân đội Myanmar.
Báo Thanh Niên tường thuật “ Hội đồng Bảo an không lên án cuộc chính biến trên là cuộc đảo chính hay đe dọa có thêm hành động do có sự phản đối của Trung Quốc và Nga. Hai quốc gia này lâu nay xem cuộc chính biến là chuyện nội bộ của Myanmar.”
Chỉ mới trong tháng 6 2020 đây thôi, báo chính phủ Việt Nam đã tự hào tuyên bố sau 2 năm chính thức kinh doanh, Mytel – thương hiệu của Tập đoàn Viettel tại Myanmar đã vượt mốc 10 triệu thuê bao và gấp 2,5 lần nhà mạng đứng thứ 4 tại Myanmar.
Myanmar là thị trường quốc tế thứ 10 của Viettel và cũng là thị trường có quy mô dân số lớn nhất, được đầu tư lớn nhất. Chỉ trong quý 1 năm 2020, Mytel đã có lãi 25 triệu USD – “sớm hơn thời điểm có lợi nhuận dự kiến 2 năm.”
Theo một báo cáo điều tra được công bố ngày 20/12/2020 của tổ chức Justice For Myanmar – Công lý cho Myanmar, cáo buộc tập đoàn Viettel cùng đối tác Myanmar thúc đẩy tham nhũng nhà nước và hỗ trợ và tiếp tay cho tội phạm quốc tế của quân đội đồng thời kêu gọi tẩy chay nhà mạng Mytel.
Việt Nam hôm 11/03/2021 đã kêu gọi “các bên liên quan hết sức kiềm chế, không sử dụng vũ lực, thông qua đối thoại hoà bình để giải quyết bất đồng; mong muốn Myanmar sớm ổn định, vì lợi ích của nhân dân Myanmar, vì hoà bình, ổn định ở khu vực”.