Triệu Tử Long
(VNTB) – ‘Con ông – cháu cha’ có thêm cơ hội để tiến thân…
Ban Kinh tế Trung ương và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã tổ chức hội thảo về thực trạng và giải pháp xây dựng đội ngũ lãnh đạo chủ chốt tại các doanh nghiệp nhà nước (DNNN).
Phó trưởng ban Kinh tế Trung ương, ông Nguyễn Thành Phong – một cựu giảng viên của Đại học Kinh tế TP.HCM, cho rằng còn nhiều ‘vấn đề’ trong công tác cán bộ tại DNNN. Chẳng hạn, vấn đề quy trình quy hoạch, bổ sung quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý DNNN; nguyên tắc lấy quy hoạch cấp ủy làm cơ sở cho quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý…
Bên cạnh đó, chưa có quy định về tuyển dụng theo hình thức thi tuyển hay thuê nhân sự chủ chốt. “Các quy định hiện hành chưa thực sự khơi nguồn cho đổi mới sáng tạo và dám nghĩ, dám làm vì còn có những ràng buộc trách nhiệm đối với từng việc cụ thể, mặc dù vẫn đảm bảo bảo toàn và phát triển vốn nhà nước tại doanh nghiệp”, ông Phong nêu.
Vẫn theo ông Phong, người vừa rời ghế Chủ tịch UBND TP.HCM, hiện chưa có quy định riêng đối với công tác cán bộ tại DNNN; việc thực hiện vẫn còn thiếu đồng bộ giữa văn bản pháp luật của Nhà nước với các quy chế, quy định của Đảng. Ngoài ra, trong các cơ chế, chính sách của nhà nước còn chưa thực sự đầy đủ, chưa cụ thể và bao quát hết các trường hợp cần quy định liên quan tới công tác cán bộ lãnh đạo, quản lý tại các DNNN.
Cũng theo ông Phong, một số vướng mắc trong quy định về quy hoạch cán bộ, đặc biệt là quy định về quy hoạch tương đương đối với cán bộ đến từ các cơ quan, ban, ngành khác nhau. Công tác điều động, luân chuyển cán bộ còn chưa phù hợp khi bố trí công chức quản lý nhà nước chuyển sang quản lý DNNN… Đơn cử, “không bố trí, phân công các chức vụ lãnh đạo chủ chốt trong doanh nghiệp nếu không phải là cấp ủy viên cấp trên hoặc cùng cấp” trong quy định số 69-QĐ/TW của Ban Bí thư ngày 13-2-2017.
Ngoài ra, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ còn một số vướng mắc; tài liệu, khung chương trình chưa được quan tâm để chuẩn hóa. Cùng với đó là công tác đánh giá cán bộ còn là khâu yếu, chưa phản ánh đúng thực chất, chưa gắn với kết quả, sản phẩm cụ thể.
Ngay các trưởng phòng cũng yêu cầu là đảng viên nên có nhiều người vào làm DNNN, nhưng thấy mình không có cửa lên vì không là đảng viên nên xin nghỉ ra ngoài làm.
Vậy thì nếu không phải là DNNN thì nhận diện nhân sự cấp cao – quân át chủ bài của doanh nghiệp lâu nay ra sao?
Thật ra thì không cần đến việc tổ chức một hội thảo như vừa rồi của Ban Kinh tế Trung ương và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trong chuyện nhân sự cấp cao, bởi tất cả đều nằm trong giáo trình về quản trị nhân sự mà cả thế giới đang thực hiện.
Nói một cách tóm lược, thì trong một doanh nghiệp, nhân sự thường được chia ra một cách tương đối như sau: Staff (Nhân viên); Manager (Quản lý), Director (Lãnh đạo). Đối tượng nhân sự cấp cao từ Manager trở lên, tức là từ Trưởng phòng đến các vị trí C-level: Giám đốc điều hành (CEO), Giám đốc tài chính (CFO), Giám đốc công nghệ (CTO),….
Nhắc đến nhân sự cấp cao là nói đến số ít người. Họ chỉ chiếm khoảng 10% số lượng lao động trong công ty nhưng lại thể hiện rõ sức ảnh hưởng của mình khi đem lại 90% lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Tố chất của một nhân sự cấp cao cần được đánh giá dựa trên 3 yếu tố: Kiến thức (Knowledge), Kỹ năng (Skill) và Thái độ của họ với môi trường kinh doanh (Attitude): Kiến thức chuyên môn và xã hội phong phú; Kỹ năng lãnh đạo và tầm nhìn chiến lược; Kỹ năng xử lý tình huống; Kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề; Kỹ năng đàm phán và ra quyết định; Kỹ năng làm việc độc lập và làm việc nhóm; Kỹ năng ứng xử; Thái độ làm việc nghiêm túc, đam mê và dám đối đầu với thách thức mà công việc mang lại.
Ở đây không hề có tiêu chuẩn liên quan đến “hệ tư tưởng chính trị”.
Vậy thì lâu nay Việt Nam quy hoạch cán bộ chủ chốt đối với DNNN để làm gì, nếu như đó không phải là ‘cái cớ’ để những ‘con ông – cháu cha’ đường hoàng nhận những vị trí giàu bổng lộc, quyền uy mà người đời mai mỉa về “hồng phúc của dân tộc” (?!).