(VNTB) – Người ta vẫn chấp nhận chạy xe cũ mà không mua xe mới, đơn giản là vì nghèo.
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ được Quốc hội thông qua sẽ có hiệu lực từ ngày 1-1-2025, quy định xe máy sẽ phải kiểm định khí thải. Theo đó, mô tô, xe gắn máy phải thực hiện kiểm định khí thải là một trong số nhiều quy định mới được nêu trong này.
Việc kiểm định khí thải do đăng kiểm viên của các trung tâm đăng kiểm thực hiện. Sau đó, giấy chứng nhận sẽ được cấp cho chủ xe máy khi hoàn tất thủ tục.
Theo số liệu của Viện Chiến lược và Phát triển Giao thông Vận tải về Tổng các loại hình phương tiện giao thông trong năm 2020, Hà Nội có 84% xe máy, trong đó có 72.58% trên 10 năm tuổi. Thành phố Hồ Chí Minh với 91% xe máy và 68% trên 10 năm tuổi. Đà Nẵng là 90% xe máy và 59% trên 10 năm tuổi.
Thông qua số liệu, có thể thấy, có tới gần 2/3 số xe máy đã sử dụng trên 10 năm tuổi ở các thành phố lớn. Phải chăng, đây cũng là một trong những lý do góp phần vào việc kiểm định khí thải? Tuy nhiên, vì sao lại có số lượng xe máy trên 10 năm tuổi như thế nhiều như vậy? Phải chăng, vì cuộc sống còn quá nhiều cái khó khăn?
“Ngoại trừ những cái nghề mang tính đặc thù, cần độ bền của xe cũ để chở hàng, còn lại, theo những người tôi quen biết, nếu có thể, ai cũng muốn sắm xe mới. Thứ nhất, đó là cái của, cái thành quả sau một hoặc nhiều năm trời cày cuốc, tích cóp để dành. Thứ hai, xe mới cũng đỡ rủi ro hơn xe cũ khi đi xa hoặc vượt qua những đoạn đường ngập nước. Mà ở Việt Nam, cảnh ngập thì còn có gì là lạ? Ở đâu cũng ngập mà. Vậy tại sao người ta vẫn chấp nhận chạy xe cũ mà không mua xe mới? Đơn giản, vì nghèo.
Một chiếc xe cũng hơn chục triệu. Lương tháng có khi còn không tới, đó là chưa kể khó khăn, còn bị giảm lương. Mua xe xong, rồi tiền đâu lo con ăn học, tiền đâu ăn uống hằng ngày? Mà giờ không mua, ra đường bị thổi phạt, cũng tốn tiền. Cái đáng ngại ở đây, không hẳn là chi phí cho đăng kiểm, mà là chi phí của một chiếc xe mới hoặc chi phí cho một biên bản phạt”, ngao ngán trước cái tương lai phía trước, một người dân lắc đầu.
Ông Nguyễn Tô An, Phó cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết trên báo chí chỉ cho kiểm định khí thải đối với các loại xe cũ. Ông còn cho biết sẽ nghiên cứu ban hành quy định phù hợp như miễn cho các xe mới không phải kiểm định khí thải trong 2-3 năm đầu tiên. Ông An còn hứa “việc kiểm định khí thải cũng rất đơn giản, chỉ mất vài phút nên với lộ trình thích hợp sẽ không gây nhiều xáo trộn cho người dân và xã hội”. Nhưng với hàng chục triệu xe phải đưa đi đăng kiểm trong năm tới, viễn cảnh phải chầu chực , chờ đợi cho vài phút kiểm định là điều không thể tránh khỏi.
Mặc dù đúng là theo khẳng định của lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam, không phải tất cả xe máy phải kiểm định khí thải từ 1.1.2025, song hoàn cảnh thực tế như thế nào thì vẫn còn phụ thuộc vào yếu tố thời gian. Và cũng nên lưu ý rằng, “sẽ không gây nhiều xáo trộn cho người dân và xã hội”, tức là có thể hiểu vẫn gây xáo trộn.
Với người dân thì ảnh hưởng đến cuộc sống, ảnh hưởng đến mưu sinh, ảnh hưởng đến khoản tích cốc phòng cơ thì với Cục đăng kiểm thì chưa chắc, thì liệu rằng, người dân có phải đành ngậm ngùi chấp nhận hai chữ cam chịu?
Xe cũ không khi đăng kiểm không đủ điều kiện tham gia giao thông thì không lẽ người dân phải bỏ xe cũ, mua xe mới hay sao? Không tiền mua xe họ sẽ phải làm sao để đi lại, mưu sinh? Ai gánh cho người dân cái khoản mua xe mới?