Anh Khoa dịch
(VNTB) – Chủ nghĩa thực dụng vượt trội hơn hệ tư tưởng trong chính sách đối ngoại, kinh tế và công nghệ
Trung Quốc cộng sản sẽ sớm đặt ra mối đe dọa tiềm tàng đối với quyền bá chủ và thống trị toàn cầu của Mỹ. Sự mất cân bằng ngày càng tăng giữa hai nước đã mở rộng các cuộc tranh cãi trong tương lai về quyền lực chính trị, sức mạnh kinh tế xã hội, sự sẵn sàng của quân đội và tiến bộ công nghệ.
Bắc Kinh đã loại bỏ hàng triệu người nghèo và nghiện ma túy. Một đất nước luôn bị coi là mảnh đất màu mỡ trong mắt nước ngoài, từ cường quốc thực dân Nhật Bản và phương Tây, cho đến khi Đặng Tiểu Bình mở cửa cho các mối quốc tế, thương mại, đầu tư trực tiếp nước ngoài và ngoại giao.
Thế kỷ 21 là thời kỳ ổn định kinh tế. Ảnh hưởng thị trường quốc tế càng lớn, thì sẽ càng có thể thống trị chính trị quốc tế. Trong thế kỷ XX, nền kinh tế được coi là “tôn giáo”. Đó là huyết mạch trong bối cảnh quốc gia, sức sống của cơ bắp con người, nền tảng của chiến tranh tàn khốc và chính danh cai trị của một chính phủ.
Hoa Kỳ và Liên Xô cũ đã chơi trò kéo co ở nhiều khu vực, từ Chiến tranh Việt Nam, Chiến tranh Triều Tiên, cuộc xâm lược năm 1979 ở Afghanistan và hàng tá xung đột nhỏ đã nổi tiếng trong thời Chiến tranh Lạnh. Cả hai quốc gia đều có các đầu đạn hạt nhân, MRM, ICBM. Bạn có thể mua xe tăng bằng vàng, nhưng bạn không thể mua vàng với xe tăng. Kinh tế trì trệ là nguyên nhân chính dẫn đến sự sụp đổ của Liên Xô.
Về vấn đề này, Trung Quốc đang dẫn đầu. Tăng trưởng GDP nhanh chóng của Trung Quốc đã vượt qua Đức, trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sau Hoa Kỳ. Hãy thử đối sánh điểm yếu và điểm mạnh giữa hai quốc gia này.
Kinh tế
Sức mạnh kinh tế của Hoa Kỳ vượt quá 18 nghìn tỷ đô la, trong khi Trung Quốc được xếp hạng là nền kinh tế lớn thứ hai với 14 nghìn tỷ đô la. Nền kinh tế Hoa Kỳ dựa trên người tiêu dùng, trong khi nền kinh tế của Trung Quốc là định hướng xuất khẩu. Trung Quốc đã chiếm được thành công thị trường quốc tế với hàng hóa giá rẻ. Từ London đến New York, Tokyo và Cape Town, Trung Quốc đang quảng bá mạnh mẽ các sản phẩm của quốc gia này. Thương chiến và sự mất cân bằng của thương mại Trung-Mỹ là những lý do quan trọng cho sự rẻ tiền của các sản phẩm Trung Quốc. Dự án xây dựng Vành đai và con đường của Trung Quốc, các quốc gia hưởng lợi từ nguồn tiền đầu tư cơ sở hạ tầng BRICS, Bắc Kinh cũng tập trung đầu tư quy mô lớn vào các nước châu Âu, Mỹ Latinh, Sahara và các khu vực cận Sahara, Trung Đông, Trung Á, Đông Nam Á. Có vẻ Trung Quốc đang lấn lướt Hoa Kỳ trong mảng đầu tư đối ngoại (?)
Quân đội
Hoa Kỳ, với sức mạnh quân sự hùng mạnh, với hàng chục ngàn máy bay chiến đấu, máy bay tàng hình F35 có thể được sử dụng cho máy bay ném bom F21, F16, B52, máy bay trực thăng tấn công Apatche và Cobra rất tinh vi. Hệ thống phòng thủ chống tên lửa THAAD, vũ khí chiến thuật tầm ngắn và tầm trung, tên lửa Tomacrose Patriot, và tổng ngân sách quân sự của Mỹ gấp ba lần tổng ngân sách quân sự của Pakistan. Hoa Kỳ sở hữu hạt nhân ICBM, với hơn 2 triệu đầu đạn hạt nhân và tàu ngầm hạt nhân. Trong chiến lược quân sự, Hoa Kỳ tốt hơn nhiều so với Trung Quốc. Mặc dù hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc rất ấn tượng, nhưng từ góc độ quân sự, nó sẽ tiếp tục cạnh tranh với Hoa Kỳ trong nhiều thập kỷ.
Công nghệ
Tiến bộ công nghệ ở Hoa Kỳ có mặt khắp nơi. Thung lũng Sallicon, các trường đại học hàng đầu và trung tâm nghiên cứu đều có ở đây. Nhưng Mỹ-Trung sẽ cạnh tranh với nhau trong các lĩnh vực sau trong tương lai gần: Trí tuệ nhân tạo, chiến tranh robot, chiến tranh mạng, công nghệ 5G, cuộc cách mạng kỹ thuật số, và khả năng tấn công công nghệ vũ trụ, chiến tranh không gian, chống vệ tinh.
Yếu tố địa lý
Hoa Kỳ, nước láng giềng thân thiện và mối quan hệ tốt với các nước láng giềng mang lại cho các siêu cường những lợi thế ấn tượng, trong khi Trung Quốc đang phải đối mặt với nhiều lĩnh vực, Biển Đông, Melaka, Ấn Độ Dương, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Ấn Độ và Úc . Quan hệ đối tác bốn bên với Trung Quốc, BRI, CPEC và các thách thức an ninh khu vực bị phân mảnh.
Viêm phổi Vũ Hán
Đại dịch sẽ xác định sức mạnh bùng nổ của virus và lịch sử của Covid-19 sẽ được viết bởi người chiến thắng. Chiến thắng của Trung Quốc trước Virus và tác động tàn bạo của nó đối với Hoa Kỳ có thể là yếu tố quyết định trong thế kỷ 21. Trung Quốc có vẻ đang giành được lợi thế trong cuộc chiến chống đại dịch này (?)
_______________
Chú thích
(*)Tác giả là Qaiser Mahmood, một học viên phân tích chiến lược và quan hệ quốc tế.