(VNTB) – AMTI cho biết có những dấu hiệu cho thấy các đường băng đang được xây dựng trên các thực thể khác do Việt Nam kiểm soát ở Quần đảo Trường Sa.
Theo một nhóm nghiên cứu của Hoa Kỳ, Việt Nam đang xây dựng đường băng và các “công trình quân sự tiềm năng” khác ở Biển Đông.
Một nhóm nghiên cứu của Hoa Kỳ cho biết công trình xây dựng của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa vẫn tiếp tục tiến triển, với “các công trình quân sự tiềm năng” như đường băng đang hình thành trên một số tiền đồn tại quần đảo Trường Sa.
Trong một cuộc họp báo được công bố vào thứ Tư, Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á (AMTI) tuyên bố rằng có những diễn biến cho thấy Việt Nam “quyết tâm tối đa hóa tiềm năng chiến lược của các thực thể mà mình chiếm đóng” ở Biển Đông.
AMTI, do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tại Washington, D.C. điều hành, đã xác nhận một báo cáo trước đó của Đài Á Châu Tự Do (RFA) rằng Việt Nam đang xây dựng một đường băng trên Bãi Thuyền Chài – Rạn san hô Barque Canada, thực thể lớn nhất do Việt Nam kiểm soát tại quần đảo Trường Sa. Theo RFA đưa tin, sau các công trình cải tạo đất gần đây, hòn đảo này hiện trải dài trên chiều dài 4,5 km, “có thể xây được một đường băng dài 3.000 mét trở lên”.
Theo AMTI, “khu vực hiện đang được chuẩn bị để trải nhựa dài khoảng 2.438 mét”. Chiều dài này gấp khoảng hai lần chiều dài đường băng 1.300 mét của Việt Nam trên Đảo Trường Sa và sẽ “đủ điều kiện để hầu hết các máy bay cất cánh và hạ cánh ở mực nước biển”.
AMTI cho biết đường băng mới trên Bãi Thuyền Chài “mở rộng đáng kể các lựa chọn của Việt Nam trong việc triển khai máy bay chiến đấu đến Quần đảo Trường Sa”, nơi cũng được Đài Loan, Philippines, Malaysia và Brunei tuyên bố chủ quyền, toàn bộ hoặc một phần. Trung Quốc đã xây dựng các đường băng dài 3.000 mét trên ba thực thể ở Quần đảo Trường Sa.
AMTI cho biết có những dấu hiệu cho thấy các đường băng đang được xây dựng trên các thực thể khác do Việt Nam kiểm soát ở Quần đảo Trường Sa. Một địa điểm được đề cập là đầu phía tây của đảo Phan Vinh, “đã được mở rộng nhanh chóng trong những tháng gần đây và đạt đến chiều dài đáng chú ý là 2.499 mét.” AMTI nói thêm, “Với công việc hiện đang bắt đầu lấp đầy khu vực mở rộng này, sẽ không có gì ngạc nhiên khi thấy một đường băng khác xuất hiện tại đảo Phan Vinh.”
Một địa điểm khác là “tiền đồn nhỏ bé trước đây” trên hòn Đá Lát, cũng đã được mở rộng đến chiều dài 2.438 mét trong những tháng gần đây. AMTI cho biết các cấu trúc hiện tại “có vẻ như sẽ ngăn cản việc lắp đặt đường băng liên tục dọc theo chiều dài của nó vào lúc này. Nhưng quy mô và hình dạng của khối đất đang phát triển cần được chú ý thêm.”
AMTI cũng lưu ý đến “các dấu hiệu khác của các cấu trúc quân sự tiềm tàng” trên một số thực thể do Việt Nam chiếm đóng, gồm “các bờ kè mới bao quanh sáu khu bảo tồn” trên Bãi Thuyền Chài, đảo Trường Sa Đông, đảo Đá Tiên Nữ, đảo Nam Yết, đảo Đá Nam và hòn Đá Lát. Báo cáo cho biết những khu vực này “có thể được dùng để chứa pháo chống hạm hoặc bệ phóng tên lửa”.
Việc xây dựng đường băng và các cơ sở quân sự khác diễn ra sau giai đoạn cải tạo đất nhanh chóng tại các tiền đồn của Việt Nam ở quần đảo Trường Sa. Vào tháng 6, AMTI đưa tin rằng Hà Nội đã “tăng tốc đáng kể” việc mở rộng các tiền đồn tại quần đảo Trường Sa trong sáu tháng qua, tạo ra một khu vực “gần bằng tổng diện tích đất mới được tạo ra trong hai năm trước đó”.
Báo cáo tóm tắt cho biết trong sáu tháng sau tháng 11 năm 2023, Việt Nam đã tạo ra 280 ha đất mới trên tổng số 10 thực thể ở quần đảo Trường Sa. So với 163,5 ha đất trong 11 tháng đầu năm 2023 và 138,4 ha trong cả năm 2022.
Việc tiếp tục mở rộng công trình cho thấy mong muốn của Việt Nam là bắt kịp với việc Trung Quốc xây dựng các đảo nhân tạo khổng lồ ở Biển Đông, qua đó củng cố các yêu sách của mình đối với quần đảo này. AMTI lưu ý rằng hoạt động cải tạo đất và xây dựng vẫn đang diễn ra, và “vẫn khó có thể nói khi nào quá trình mở rộng sẽ kết thúc – và Việt Nam sẽ có những năng lực mới nào sau khi kết thúc”.
Một điều thú vị ở đây là sự khoan dung tương đối mà Trung Quốc đã thể hiện đối với các hoạt động xây dựng của Việt Nam, vào thời điểm Bắc Kinh phản ứng bằng vũ lực không cân xứng đối với các hoạt động nhỏ mà Philippines đã thực hiện để duy trì sự hiện diện của mình trên các thực thể ở quần đảo Trường Sa. Có thể đó là do Việt Nam không phải là đồng minh theo hiệp ước của Hoa Kỳ cũng như những điểm tương đồng về chính trị, ý thức hệ, lịch sử và văn hóa ràng buộc các đảng cộng sản cầm quyền ở Hà Nội và Bắc Kinh, trong khi đó Trung Quốc lại coi Philippines giống như một đại diện của Washington.
____________________
Nguồn: The Diplomat – Vietnam Spratly Island Construction Continuing at Rapid Pace, Report Says