Nghi An
(VNTB) – Tờ Nikkei của Nhật nhận định từ dịch cúm corona ở Trung Quốc cho thấy cho thấy không chỉ chính quyền không có hành động kịp thời để ngăn chặn dịch bệnh mà còn một cấu trúc xã hội mong manh.
Bệnh dịch do vius corona gây ra làm cho người dân hoảng loạn kéo theo những hệ luy về kinh tế khi thực phẩm tươi sống trở nên khan hiếm ở Vũ Hán do bị phong toả. Giá cả rau quả tăng vọt ở tâm chấn dịch bệnh nhưng một số siêu thị ở Vũ Hán vẫn tuyên bố sẽ “ nỗ lực hết mình để duy trì nguồn cung rau quả” cũng như cam kết “bảo đảm bình ổn giá”. Những tuyên bố kiểu này được cho là “dấu hiệu của mong muốn tuyệt vọng nhằm giảm bớt sự bất mãn phổ biến trong bối cảnh lo ngại về sự lây nhiễm và kiểm dịch của thành phố, cùng với sự lo lắng về giá cả gia tăng.” (1)
Thế nhưng điều lo ngại hơn cả là cách người ta đối xử với người Vũ Hán mà được xem như là hành động tẩy chay người đến từ Vũ Hán từ những nỗi sợ dịch bệnh lây lan.
“Người ta sợ những điều chưa biết. Trong những ngày qua, những động thái vô lý nhằm tẩy chay người Vũ Hán đang xảy ra ở một số nơi”, Thị trưởng Zhou Xianwang nói trong một cuộc họp báo vào Chủ nhật, kêu gọi mọi người bình tĩnh. Ông Zhou đã lên tiếng bảo vệ những người rời Vũ Hán để ăn tết hoặc vì những lý do khác.
Trong dịp tết có tin đồn về một số nơi từ chối cho xe từ tỉnh Hồ Bắc đi qua, các trạm xăng không bán xăng cho xe có biển số Vũ Hán và khách sạn từ chối nhận khách từ Hồ Bắc.
Một mối quan tâm lớn hơn nữa là tin đồn về việc khẩu trang y tế có thể được bán lại. sau khi có một bức ảnh trên mạng cho thấy khẩu trang qua sử dụng đã được thu thập lại trong một thùng các tông. Và vì vậy đã có đề xuất cắt đôi khẩu trang trước khi vứt đi để chống việc tái sử dụng.
Đằng sau tình trạng bất ổn trên mạng và cả ngoài đời ở Trung quốc cho thấy một cấu trúc xã hội mong manh dù nền kinh tế Trung Quốc đang tăng trưởng gấp ba lần so với Nhật Bản. Ông Xiao Minjie, tư vấn về sáp nhập và mua lại, đối tác quản lý tại AIS Capital nhận định “Ở Trung Quốc đặt trọng tâm là đổi mới trong CNTT và trí tuệ nhân tạo – nhưng vẫn còn một khoảng cách lớn giữa mức độ phát triển kinh tế và mức độ phát triển xã hội,”
Chuyên gia kinh tế Trung Quốc nói rằng việc cô lập cư dân Vũ Hán ngày càng nhiều là bằng chứng của “xung đột xã hội sẽ gây ra thiệt hại nhiều hơn cả dịch bệnh”.
Dịch bệnh cho thấy hệ thống chăm sóc sức khỏe kém phát triển và điều kiện sống kém vệ sinh của một số người Trung Quốc, sự thất bại trong việc xóa bỏ sự bất bình đẳng giàu nghèo gây nên sự bất mãn của người dân về giá cả tăng cao.
Nỗi lo về khả năng bán lậu các khẩu trang đã qua sử dụng là vì có những người ở Trung Quốc sẽ mua các sản phẩm thật rẻ tiền. Trung Quốc đã đạt được những đổi mới công nghệ cạnh tranh được với Hoa Kỳ, nhưng Trung Quôc không ưu tiên cấp thiết cho việc tạo lập một xã hội mà quy mô nền kinh tế của Trung Quốc yêu cầu.
Những điểm nêu trên có phần tương đồng với xã hội Việt Nam hiện tại khi nhà nước Việt Nam cũng đi theo con đường phát triển kinh tế theo định hướng của Trung Quốc mà bỏ qua việc chú trọng phát triển xã hội dựa trên nền tảng đạo đức và nhân văn cũng như một thể chế minh bạch để có thể giảm thiểu sự hoảng loạn vì những điều không được biết.
Nạn khan hiếm thực phẩm tuy chưa xảy ra vì hàng hoá vốn được Trung Quốc ăn nay đã bị ứ đọng nhưng đã có tình trạng khan hiếm khẩu trang hoặc thậm chí từ chối bán khẩu trang cho cộng đồng trong nỗ lực tự phòng chống dịch bệnh trong khi nhà nước vẫn chưa thực sự ứng phó đủ nhanh nhạy và minh bạch trong việc hướng dẫn phòng chống và chế ngự dịch bệnh.
Con số người dương tính với virus corona và số vài trăm người nhiễm bệnh dường như không phản ánh đúng tình trạng trên 644.700 người Trung Quốc đã nhập cảnh vào Việt Nam hồi tháng Giêng mà ông tướng Công An Tô Lâm đã gọi là đi lánh nạn cúm corona. (2)
Cả việc thông tin rộng rãi về việc đã chữa trị khỏi trường hợp nhiễm bệnh cúm corona cũng đã không phản ánh đúng bản chất của dịch bệnh và làm sai lệch nhận thức phòng chống dịch bệnh trong người dân. Phần lớn người ta vẫn vô tư tụ tập chốn đông người, chỉ lo chạy khi nơi nào có người nhiễm bệnh mà không lo phòng ngừa từ trước.
Bức tranh xã hội vốn không sáng sủa lại càng thêm phần u tối. Nhưng đó há chẳng phải chính là mục tiêu phát triển hiện nay hay sao: ưu tiên phát triển kinh tế bằng mọi cách!
Nguồn:
(2) http://www.hanoimoi.com.vn/tin-tuc/Du-lich/956685/khach-du-lich-den-viet-nam-thang-1-2020-cao-ky-luc