Không hiểu mục đích hướng tới mục tiêu và mô hình nào, về luật pháp là hợp lý nhưng VN có kiểm soát được thu nhập thật không?
Bộ LĐTBXH vừa đề xuất giảm tỉ lệ hưởng lương hưu từ năm 2018. Thời gian đóng bảo hiểm xã hội để được hưởng tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng tối đa 75% sẽ tăng thêm 5 năm.
Như vậy, từ năm 2018 trở đi, lao động nữ nghỉ hưu phải có đủ 30 năm đóng bảo hiểm xã hội mới được nhận tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng là 75% và lao động nam nghỉ hưu từ 2022 trở đi phải có đủ 35 năm đóng bảo hiểm xã hội mới được nhận mức lương hưu tối đa 75%.
Lương hưu không đủ ăn sáng
TS. Nguyễn Quang Huề – Viện Khoa học Lao động và XH tính toán theo luật cũ, lao động nữ đóng bảo hiểm trong 25 năm thì được hưởng 75%, nam 30 năm được hưởng 75%. Nếu đóng bảo hiểm trên 25 năm của nữ và 30 năm của nam thì mỗi năm được hưởng thêm một nửa tháng lương. Cách tính mới, nam và nữ để được hưởng 75% thì phải đóng lên tới 35 năm. So với luật cũ thời gian đóng bị kéo dài ra, hệ số được hưởng ít đi. Người lao động thiệt.
Không phủ nhận nguyên tắc của BHXH là có đóng, có hưởng nhưng lâu nay câu chuyện giáo viên về hưu lương không đủ tiền ăn sáng là bất cập lớn chưa được giải quyết.
 |
| Lương hưu không đủ ăn sáng? |
Về mặt đời sống người dân đang gặp quá nhiều khó khăn, lương nhiều năm không tăng trong khi mặt bằng giá cả biến động thất thường, rõ ràng khó thêm khó.
Ở Việt Nam, BHXH đang được đóng dựa trên mức lương cơ bản chứ không phải dựa trên tổng thu nhập của người lao động như nhiều nước trên thế giới đang làm. Dù giải quyết đúng luật nhưng người lao động vẫn không sống được do hệ số lương cơ bản thấp, đóng chưa đủ số năm, tỉ lệ hưởng lương hưu thấp.
Ngày 22/5, Đại biểu Trần Thanh Hải, Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam đã phát biểu trước nghị trường: “Hôm Chủ tịch HĐND TP HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm đi tiếp xúc công nhân, có một trường hợp rất đau lòng. Một công nhân nữ có 18 năm đóng BHXH, tiếp tục đóng thêm 21 tháng để hưởng lương hưu nhưng tiền lương hưu chỉ hơn 900.000 đồng/tháng. So với chuẩn nghèo TP HCM là trên 16 triệu đồng/năm”.
Ông Hải đề nghị phải tính toán sao để lương hưu trở thành động lực bởi lẽ “lương hưu bèo bọt như vậy làm sao khuyến khích người dân đóng Bảo hiểm Xã hội để nhận tiền hưu khi về già?”
Chỉ thẳng bản chất của đề xuất giảm tỉ lệ hưởng lương hưu thực chất chỉ nhằm mục đích cân đối quỹ, tránh vỡ quỹ, bảo đảm nguồn chi trả cho người lao động của BHXH Việt Nam. TS Nguyễn Quang Huề cho rằng, BHXH đang đá quả bóng trách nhiệm sang người lao động.
“Tiền bảo hiểm là tiền của người lao động đóng, thực chất là tiền dân nhà nước chỉ thay mặt người dân quản lý quỹ này. Nhưng, rất nhiều câu chuyện tiêu cực, bất hợp lý đã xảy ra trong công tác quản lý quỹ gây tâm lý không tốt với người dân.
Vừa rồi cũng đã có những câu chuyện kỹ luật một số cán bộ đứng đầu BHXH để xảy ra tình trạng thất thoát, thâm hụt quỹ. Với vai trò quản lý nhà nước lẽ ra tình trạng này không được phép xảy ra, nhưng khi đã xảy ra các cơ quan giám sát quản lý cần phải có cơ chế phát hiện sớm hơn để kịp thời xử lý, tránh gây thiệt hại cho người lao động, tổn hại tới quỹ”, TS Huề bức xúc.
Cũng theo TS Nguyễn Quang Huề, tình trạng không đóng vẫn hưởng, đóng ít hưởng nhiều thực tế vẫn tồn tại rất nhiều. Người tham gia đóng bảo hiểm có 17 năm lại được hưởng bảo hiểm 30 năm. Rất nhiều vấn đề trong quản lý chưa được minh bạch, quản lý tốt. Khi những câu chuyện bất minh chưa được làm rõ, việc sửa đổi phải được tính để đảm bảo lợi ích cho người dân.
Nhận định, giảm tỉ lệ hưởng lương hưu không phải là giải pháp hay để tăng quỹ BHXH, TS Huề cho rằng tăng quỹ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.
Tăng quỹ cơ bản vẫn là nâng mức đóng, đóng theo thu nhập. Khối lượng tiền sẽ tăng, quỹ ổn định hơn. Quan tọng nhất vẫn phải đầu tư tăng trưởng được.
“Có vài đồng mà giữ chặt trong két sắt, quỹ không tăng trưởng. Tuy nhiên, cầm tiền đi đầu tư mạo hiểm, đầu tư lĩnh vực chậm thu hồi vốn làm thất thoát quỹ, không có tiền trả lương hưu cho người lao động cũng là phạm pháp”, TS Huề nói.
Theo Đất Việt