VNTB – Buộc tội “lợi dụng tự do dân chủ” ra sao?
Huỳnh Liên (lược thuật)
(VNTB) – Sự thay đổi khái niệm này vẫn tiếp tục giữ quan điểm điển chế (quy định) Điều 258 theo hướng định tính mơ hồ, bởi lẽ, thế nào là “gây ảnh hưởng xấu?”
Đối với “Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân” thuộc Điều 258 Bộ luật Hình sự cũ, nay là Điều 331 Bộ luật Hình sự tu chính, thay đổi quy định tại Khoản 2 từ “Phạm tội trong trường hợp nghiêm trọng thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm”, thành “Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm”.
Xin trích lược thuật tiếp theo đây về một vụ án xét xử tội danh theo Điều 331 Bộ luật Hình sự, bị cáo nhận bản án là 12 tháng tù giam.
Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:
Vào đầu tháng 11/2019 đến đầu tháng 02/2020 Nguyễn Hữu M sử dụng tài khoản Facebook “Nguyễn Hữu M” do mình lập từ năm 2012 được đăng ký bằng gmail Q trên phương tiện điện thoại Iphon 6s thường xuyên đăng tải, chia sẻ phát tán tin bài sai sự thật.
Cụ thể: Nguyễn Hữu M đã đăng tải 86 bài viết có nội dung xâm phạm đến uy tín, danh dự của lực lượng công an và chính quyền thành phố Hà Nội, Bộ Y tế, một số bài viết cụ thể như sau: Đăng ảnh xe chống bạo động của Cảnh sát cơ động và chú thích “Bọn cướp đã tấn công, máu đã đổ ở V” (đăng lúc 07g09’ ngày 09/01/2020); Đăng ảnh xe lực lượng Công an thi hành công vụ ở V và chú thích “Thảm cảnh cướp đất chưa từng có trong lịch sử loài người” (đăng lúc 11g13’ ngày 09/01/2020);
Đăng nội dung “V đã đổ máu, đã có một người dân bị giết bởi bọn cướp đất” (đăng lúc 12g31’ ngày 09/01/2020); chính quyền, lực lượng công an “Cướp đất tấn công dân lành V” (đăng lúc 12g43’ ngày 09/01/2020), “Khủng bố giết dân” (đăng lúc 14g53’ ngày 12/01/2020), “Cuộc thảm sát cướp đất ở V”, “Lịch sử sẽ ghi lại cuộc tàn sát đẫm máu, man rợ này” (đăng lúc 18g08’ ngày 10/01/2020), “Giết người, cướp của” (đăng lúc 18g42’ ngày 18/01/2020), miêu tả Lê Đình K “đã hy sinh tại nhà riêng sau nhiều phát đạn tấn công của lực lượng Cảnh sát Cơ động Hà Nội rạng sáng ngày 09 tháng 01 năm 2020” (đăng ngày 13/01/2020);
Đăng hình ảnh lực lượng công an đi làm nhiệm vụ ngày 09/01/2020 trở về, ví von như quân khủng bố IS là “Lấy được mạng Cụ K” (đăng lúc 20g33’ ngày 20/01/2020); Chia sẻ đơn tố giác tội phạm, tố giác hành vi giết “cụ K” (đăng tải lúc 16g57’ ngày 21/01/2020)…
Ngoài ra, còn xuyên tạc hình ảnh người công an nhân dân trong một số vụ việc như vụ Phó Trưởng Công an thành phố Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc tử vong do hút mỡ bụng, xuyên tạc Bộ Công an quỵt tiền thuê máy bay của Slovakia…; tôn vinh Lê Đình K như “anh hùng”, cụ thể “Lê Đình K hy sinh trong cuộc chiến chống nội xâm cướp đất”…
Chủ tọa phiên tòa, thẩm phán Phạm Hải Nam đã ‘nghị án’ như sau (trích băng, tóm lược):
Hành vi của bị cáo đã xâm hại đến danh dự, uy tín chính quyền thành phố Hà Nội, Bộ y tế và lực lượng Công an nhân dân, mặc dù bị cáo khai nhận việc bị cáo đăng các thông tin trên khi chưa qua, do là bị cáo bức xúc việc gia đình bị cáo vào năm 2013 bị thiệt hại nặng do lũ lụt nhưng không được Ủy ban nhân dân xã H, huyện N kiểm đếm để được hỗ trợ, và việc chuyển ngạch giảng viên cho bị cáo tại Trường Đại học R không đúng quy định, nên bị cáo đăng các bài này chỉ cho “Bõ ghét” chứ bị cáo không có mục đích chống phá chính quyền nhân dân.
Hội đồng xét xử thấy hành vi của bị cáo đã trực tiếp xâm hại đến danh dự, uy tín của chính quyền thành phố Hà Nội, Bộ y tế và lực lượng Công an nhân dân nên cần cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội một thời gian để bị cáo tự giáo dục mình và nhằm răn đe đối với những người đang định có ý nghĩ như bị cáo M.
Tuy nhiên Hội đồng xét xử thấy cũng cần xem xét giảm nhẹ cho bị cáo một phần hình phạt vì bị cáo phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử bị cáo thành khẩn khai báo những tình tiết giảm nhẹ này được qui định tại điểm i, s khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự.
***
Cho đến nay thì công dân trong vụ án trên cũng đã thi hành án xong, và vụ án Đồng Tâm trên báo chí quốc tế vẫn còn nguyên vẹn đó về những nghi vấn tương tự như những gì mà công dân M – một giảng viên đại học trong vụ án kể trên từng đặt ra.