Đài Truyền hình Việt Nam lần đầu tiên đưa tin tàu hộ vệ tên lửa Quang Trung ra Trường Sa trong bối cảnh Trung Quốc đang dàn trận với hàng trăm tàu dân quân tự vệ neo đậu ở khu vực Bã Ba Đầu thuộc quần đảo Trường Sa.
VTV đưa tin hôm 4/4: “Tại quần đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa, tàu hộ vệ tên lửa Quang Trung là loại tàu chiến có chức năng tàng hình, săn tàu ngầm, chống các loại tàu chiến mặt nước, được trang bị nhiều vũ khí tiên tiến. Các tình huống chiến đấu được tổ chức diễn tập. Từng cán bộ chiến sĩ hải quân đều nỗ lực tuyệt đối với nhiệm vụ của mình.”
Cuộc diễn tập ở Trường Sa này là hành động phản đối tuyên bố của Trung Quốc về việc tàu cá Trung Quốc neo đậu dài ngày ở đây để tránh thời tiết xấu trong khu vực ở cụm đảo Sinh Tồn.
Động thái này được xem là thái độ cứng rắn công khai trước chiến lược vùng xám của Trung Quốc tại biển Đông của Việt Nam sau một thời gian dài giữ im lặng về tình trạng ở Bãi Ba Đầu, để mặc cho Philippines một mình lên tiếng về khu vực mà cả Việt Nam, Trung Quốc và Philippines cùng tuyên bố có chủ quyền.
Trước đó, Philippines đã lên tiếng phản đối hành động này của Trung Quốc và đã được Hoa Kỳ lên tiếng ủng hộ khi Ngoại trưởng Blinken đã tuyên bố trên Twitter rằng “ Hoa kỳ sát cánh với đồng minh Philippines đối mặt với đội tàu dân quân tự vệ của Trung Quốc đang tập trung hàng loạt ở Bãi Ba Đầu. Hoa Kỳ luôn sẵn sàng với các đồng minh và bảo vệ trật tự quốc tế theo luật lệ”.
Cũng trong ngày 4/4 nhóm Hàng không Mẫu Hạm Theodore Roosevelt Carrier Strike Group (TRCSG) lại bắt đầu đi vào Biển Đông để thực hiện hoat động tự do hàng hải. Đây là chuyến hải hành lần thứ 2 của nhóm tàu trong khu vực hoạt động của Hạm Đội 7 kể từ đầu năm 2021.
Khi vào Biển Đông nhóm tàu tấn công TRCSG sẽ thực hiện các cuộc diễn tập tấn công hàng hải, chống tàu ngầm và huấn luyện các chiến thuật hợp tác.
Chiến hạm Quang Trung
Chiến hạm Quang Trung được báo chí Việt Nam gọi là “tàu hộ vệ tên lửa uy lực nhất của Việt Nam”. Tàu hộ vệ tên lửa 016 Quang Trung được trang bị hệ thống vũ khí với khả năng chống hạm, chống ngầm và phòng không mạnh mẽ mà Việt Nam nhận về từ Nga năm 2018.
Hải quân Việt Nam đã đặt cho hãng đóng tàu Zelenodolsk của Nga chế tạo 4 chiến hạm hộ vệ tên lửa Gepard 3.9. Tàu 016 Quang Trung là một trong 4 tàu này. 4 tàu Gepard 3.9 được giao cho Việt Nam làm 2 đợt. Tàu 016 là đợt tàu thứ hai, có trang bị thêm hệ thống vũ khí chống ngầm.
Các tàu Gepard 3.9 được sử dụng cho nhiệm vụ tuần tra, hộ tống, bảo vệ lãnh hải và vùng đặc quyền kinh tế, chống tàu mặt nước, tàu ngầm, phòng không tầm thấp.
Tàu được vũ trang pháo AK-176M, cỡ nòng 76 mm. Pháo có tầm bắn tối đa 15 km, tốc độ bắn 120 viên/phút. Pháo có thể tác chiến chống tàu mặt nước cỡ nhỏ, xuồng tuần tra, pháo kích các mục tiêu ven biển và phòng không.
Hỗ trợ cho hệ thống Palma là 2 pháo bắn siêu nhanh AK-630 cho nhiệm vụ phòng không, đánh chặn tên lửa, tiêu diệt xuồng đổ bộ của đối phương. Tàu Quang Trung còn có ống phóng ngư lôi nhằm tăng lực tác chiến của tàu đối với tàu ngầm. Trên tàu còn có chỗ đáp cho trự thăng chống ngầm.
Hệ thông radar cảm biến để tìm kiếm mục tiêu trên không, điều khiển hoả lực cho tên lửa chống hạm và điều khiển hoả lực pháo. Hệ thống hỏa lực mạnh nhất trên tàu 016 là 8 tên lửa chống hạm Kh-35 Uran-E có thể nhấn chìm chiến hạm tải trọng 5.000 tấn.
Tàu 016 được trang bị hệ thống động lực kết hợp động cơ diesel và tuabin khí (CODOG), tổng công suất 23.000 mã lực, tốc độ tối đa 28 hải lý/giờ. Tàu có thể hoạt động liên tục 20 ngày trên biển, phạm vi hoạt động 5.000 hải lý.
Tàu 016 Quang Trung dài 102 m, rộng 13 m, mớn nước 5 m, lượng choán nước 2.200 tấn. Một số nguồn tin cho biết Việt Nam đang đặt hàng thêm 2 tàu Gepard 3.9 với cấu hình chống ngầm tương tự tàu Quang Trung.
Năm 2018 chiến hạm Quang Trung đã thực hiện một chuyến hải hành dài hơn 4.600 hải lý đi từ Việt Nam sang cảng Vladivostok của Nga để dự lễ duyệt binh và tập trận ở đó. Chiến hạm Quang Trung 016 đã đi qua eo biển Đài Loan, Hàn Quốc để đến Nga.
Năm 2019, chiến hạm Quang Trung cũng đã ra Bãi Tư Chính khi tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc xâm nhập vào thềm lục địa của Việt Nam. Tuy nhiên khi ấy, báo chí nhà nước không đưa tin về việc này, một số các trang mạng của đội ngũ dư luận viên đã ra sức bác bỏ điều này có lẽ vì e ngại làm phật lòng anh lớn – big brother.
Lần này có vẻ như Việt Nam đã dám vuốt râu hùm (?!)