VNTB – Chùa Ba Vàng trước đe dọa đình chỉ hoạt động

Ngọc Lan

(VNTB) – Giáo hội Phật giáo Việt Nam cảnh cáo Đại đức Thích Trúc Thái Minh, trụ trì chùa Ba Vàng, do trưng bày “xá lợi tóc Đức Phật” làm ảnh hưởng nghiêm trọng niềm tin Phật giáo.

Giáo hội Phật giáo Việt Nam vừa có thông báo kết luận tới Đức Pháp chủ Hội đồng Chứng minh; Ban Giám luật, Hội đồng Chứng minh về việc xử lý kỷ luật Đại đức Thích Trúc Thái Minh về các sai phạm xảy ra tại chùa Ba Vàng (Quảng Ninh).

Ngày 13/1/2024, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự họp tại Thiền viện Quảng Đức, Quận 3, TP.HCM dưới sự chủ trì của Hòa thượng Chủ tịch Hội đồng Trị sự đã cho ý kiến về sự việc này như sau: Xá lợi Phật là niềm tin của Phật giáo, là niềm tin tôn giáo; Xá lợi Phật là có thật, từ trong lịch sử kinh điển Phật giáo, khảo cổ học, và hiện nay Xá lợi Phật là bảo vật của một số nước châu Á có niềm tin Phật giáo.

Việc tôn thờ Xá lợi Phật niềm tin được thực hành trong đời sống tôn giáo của cộng đồng Phật tử thế giới. Sự việc Đại đức Thích Trúc Thái Minh, Trụ trì chùa Ba Vàng đã tổ chức chiêm bái “Xá lợi tóc Đức Phật” do Thượng tọa U Wepulla, trụ trì tu viện Parami và bảo tàng xá lợi Phật Parami (còn gọi là tu viện Thone Wain hoặc Parmee Kyaung, địa chỉ tại đường Thone Wain, khối 5, thị trấn Nam Okkalapa, Yangon, Myanmar) rước sang chùa Ba Vàng để Phật tử chiêm bái trong tuần lễ kỷ niệm 765 năm ngày đản sinh của Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông không báo cáo với Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Ninh và Hội đồng Trị sự GHPGVN; không tổ chức chu đáo, truyền thông không được kiểm chứng gây mất niềm tin của xã hội đối với Phật giáo, suy giảm uy tín của Giáo hội Phật giáo Việt Nam là vi phạm khoản 2, Điều 82 chương XIII Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam sửa đổi lần thứ VII.

Đại đức Thích Trúc Thái Minh xuất cảnh ra nước ngoài hoạt động, giao lưu tôn giáo mà không báo cáo Giáo hội và mời Chư Tăng khách nước ngoài tham dự lễ tại chùa Ba Vàng không báo cáo xin phép Giáo hội các cấp là vi phạm Điều 76, Điều 79 chương XIV Quy chế hoạt động Ban Tăng sự Trung ương GHPGVN nhiệm kỳ IX (2022-2027).

Căn cứ Điều 82, chương XIII Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam sửa đổi lần thứ VII; Căn cứ khoản 2, Điều 71, chương XIII Quy chế hoạt động Ban Tăng sự Trung ương GHPGVN nhiệm kỳ IX (2022-2027), tập thể Ban Thường trực Hội đồng Trị sự quyết định kỷ luật cảnh cáo Đại đức Thích Trúc Thái Minh, sám hối Ban Thường trực Hội đồng Trị sự và thông báo tới các Ban Trị sự GHPGVN các tỉnh, thành phố.

Đại đức Thích Trúc Thái Minh phải cam kết hứa nếu tiếp tục để xảy ra những sai phạm tương tự làm mất niềm tin của xã hội đối với Phật giáo, ảnh hưởng đến uy tín của Giáo hội Phật giáo Việt Nam sẽ bị tước quyền trụ trì. Chùa Ba Vàng sẽ không được tổ chức các sự kiện giao lưu quốc tế trong 1 năm.

Vê mặt quy định của pháp luật, luật sư Nguyễn Lan Phương (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết trong pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo có các quy định cụ thể về vấn đề đình chỉ hoạt động tôn giáo của tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc. Điểm c khoản 1 Điều 31 của Luật quy định một trong các trường hợp tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc bị giải thể đó là “Hết thời hạn bị đình chỉ toàn bộ hoạt động tôn giáo mà không khắc phục được nguyên nhân dẫn đến việc bị đình chỉ”.

Đình chỉ hoạt động tôn giáo của tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc là đình chỉ toàn bộ hoạt động của các tổ chức. Hết thời hạn bị đình chỉ nếu các tổ chức không khắc phục được nguyên nhân dẫn đến việc bị đình chỉ sẽ là một trong các trường hợp bị giải thể.

Trên cơ sở quy định này của Luật, Điều 12 của Nghị định số 95/2023/NĐ-CP quy định: Tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc bị đình chỉ toàn bộ hoạt động tôn giáo khi vi phạm nghiêm trọng một trong các trường hợp quy định tại khoản 4, khoản 5 Điều 5 của Luật. Theo đó, khoản 4 của Luật quy định “Hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo xâm phạm quốc phòng, an ninh, chủ quyền quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, môi trường; xâm hại đạo đức xã hội; xâm phạm thân thể, sức khỏe, tính mạng, tài sản; xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác; cản trở việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân; chia rẽ dân tộc; chia rẽ tôn giáo; chia rẽ người theo tín ngưỡng, tôn giáo với người không theo tín ngưỡng, tôn giáo, giữa những người theo các tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau”; khoản 5 của Luật quy định “Lợi dụng hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo để trục lợi”.

Như vậy, khi các tổ chức vi phạm nghiêm trọng một trong các trường hợp nêu trên, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ xem xét, đánh giá để quyết định có đình chỉ toàn bộ hoạt động của tổ chức hay không.

Chùa Ba Vàng dưới sự trụ trì của Đại đức Thích Trúc Thái Minh đang nằm trong phạm vi điều chỉnh pháp luật như trên.